czwartek, 20 czerwca 2013

Ropa

Rzeka w południowej Polsce(województwo małopolskie),w górnym biegu Blechnarka.Lewobrzeżny dopływ Wisłoki w 105 km jej biegu.Ropa płynie z najwyższych pasm Beskidu Niskiego przez Obniżenie Gorlickie do Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej.Rzeka Ropa jest źródłem wody pitnej dla uzdrowiska Wysowa oraz dla miasta Gorlice ujęcie w Ropicy Polskiej.Nazwa rzeki ma prawdopodobnie etymologię celtycką.Ropę(podobnie jak Białą Tarnowską)cechuje bardzo duża zmienność przepływów od głębokich i długotrwałych niżówek do katastrofalnych powodzi.Do momentu oddania do użytku zbiornika Klimkówka najniższe przepływy w miejscowości Ropa osiągały 200 l/s,w Jaśle 500 l/s.Aktualnie zbiornik dysponuje na rzece przepływy gwarantowane nie niższe niż 2 m³/s.Zmienność stanów wody u ujścia Ropy do Wisłoki(posterunek Topoliny)wynosi od 21cm(przy przepływie ok.0.5 m³/s w okresie sprzed budowy zbiornika)do 691cm(przy przepływie 858 m³/s).
Charakterystyka
  • Źródło w Beskidzie Niskim,na stokach Jaworzynki.
  • Długość:78,7 km
  • Wielkość dorzecza:974,1 km².
  • Główne dopływy:Cegielnianka,Bielanka,Bystrzanka,Sękówka,Moszczanka,Libuszanka,Sitniczanka,Olszynka,Bednarka,Zdynia,Stróżowianka.
  • Miasta: Gorlice,Biecz,Jasło.
Historia
Dorzecze Ropy zostało skolonizowane przez Kazimierza III Wielkiego,który"zakładał wsie na prawie niemieckim u podnóża Beskidów oraz granicy ze Śląskiem;wokół Myślenic,Tymbarku,Grybowa,Ciężkowic,a także w dorzeczu Ropy,Wisłoki oraz na pograniczu z Rusią Czerwoną.Wśród osadników było około 25% Niemców.Sąsiadującą z Małopolską Ruś Czerwoną zamieszkiwało w średniowieczu sporo Niemców i to w zwartych nieraz skupiskach.Ruś Czerwona leżała wzdłuż ważnej drogi handlowej Śląsk Kraków Lwów Morze Czarne,co sprzyjało osiedlaniu na tych terenach Niemców ze Śląska i Krakowa.Osadnictwo na tych obszarach było jednak późniejsze i przypada na połowę XIV wieku".
W roku 1869 dorzecze Ropy i okolic opisał m.in.Wincenty Pol:
Na obszarze Wisłoki uderza nas fakt inny;całą tę okolicę,którą obszar Wisłoki,Ropy,Jasły,Jasełki i średniego Wisłoka zajmuje,osiedli tak zwani Głuchoniemcy od dołów Sanockich począwszy,to jest od okolicy Komborni,Haczowa,Trześniowa aż po Grybowski dział:Gorlice,Szymbark i Ropę od wschodu na zachód,ku północy aż po ziemię Pilźniańską która jest już ziemią województwa Sandomierskiego.Cała okolica Głuchoniemców jest nowo-siedlinami Sasów;jakoż strój przechowali ten sam co węgierscy i siedmiogrodzcy Sasi.Niektóre okolice są osiadłe przez Szwedów,ale cały ten lud mówi dzisiaj na Głuchoniemcach najczystszą mową polską dijalektu małopolskiego i lubo z postaci odmienny i aż dotąd Głuchoniemcami zwany,nie zachował ani w mowie ani w obyczajach śladów pierwotnego swego pochodzenia,tylko,że rolnictwo stoi tu na wyższym stopniu,a tkactwo jest powołaniem i głównie domowem zajęciem tego rodu. Skażenie Ropy
12 maja 2007 odkryto śnięte ryby.Odcinek,na którym je znaleziono rozciąga się od mostu w Gorlicach do Ropicy Polskiej.Wśród śniętych ryb przeważały lipienie,piekielnice i klenie.Skażenie to jednak było krótkotrwałe i nie dotknęło ryb żyjących głębiej.Obecnie woda nie wykazuje skażenia.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz