Sąd Sześciu Miast

(łac.Iudicium commissariorum sex civitatum)w latach 1356-1725 sąd najwyższej trzeciej instancji w strukturze sądownictwa miast polskich lokowanych na prawie magdeburskim,powołany przez króla Kazimierza Wielkiego edyktem z dnia 5 października 1356 roku.Do jego właściwości należało rozpatrywanie odwołań od orzeczeń Sądu Wyższego Prawa Niemieckiego w sprawach wójtów i sołtysów wsi królewskich oraz wydawanie ortyli i pouczeń w kwestiach wątpliwych lub szczególnie skomplikowanych pod względem prawnym,przedstawianych przez sądy niższej instancji.W tym też zakresie zastąpił praktykę zasięgania opinii prawnej sądu miasta z którego prawo skopiowano,często więc z Magdeburga.Sprawę odwoławczą formalnie kierowano do króla,który ostateczne rozpoznanie delegował do Sądu Sześciu Miast.Od jego wyroku już nie przysługiwało odwołanie a co więcej rozstrzygnięcia rozgłaszano i obowiązywały w całej Polsce jako edykty królewskie.Tą drogą sprawy o podpalenia i zaniedbania w kwestii przeciwpożarowej rozstrzygane były prawem polskim.Na podobnej drodze wyłączono spod jurysdykcji miejskiej karanie szlachty za napady i zabójstwa dokonane na terenie miasta.W skład sądu wchodzili komisarz królewski,radca oraz po dwóch przedstawicieli(komisarzy,konsulów)małopolskich miast uprzywilejowanych:Krakowa,Kazimierza,Bochni,Wieliczki,Sącza i Olkusza.W średniowieczu uzasadniano to tak:...dlatego tych miast gdyż Bóg obdarzył je szczególnymi dobrami naturalnymi lub duchowymi.Wieliczka i Bochnia mają sól,Olkusz ma srebro i ołów,Kraków prócz tego,że stołeczny ma świętych przyjaciół patronów śś.Stanisława,Jacka,Jana Kantego i wielu innych oraz nauk mistrzynię Akademię Krakowską,Kazimierz miejsce męczeństwa św.Stanisława i grobów jego i św.Izajasza.Sącz cieszy się pochówkiem Bolesława Wstydliwego oraz relikwią błogosławionej Kunegundy,jego małżonki która sól Bochni podarowała.