Karol Miarka(starszy)

Zwany Starszym lub Ojcem(ur.22 października 1825 w Pielgrzymowicach,zm.15 sierpnia 1882 w Cieszynie)polski działacz społeczny na Górnym Śląsku,nauczyciel,pisarz,publicysta i drukarz.Inicjator utworzenia i organizator wielu polskich organizacji społecznych oraz gospodarczych.
Rodzina
Syn Antoniego nauczyciela i Karoliny z Borówków.Ojciec Karola śląskiego pisarza,publicysty i wydawcy.
Biografia
Początkowo uczył się w szkole ojca w Pielgrzymowicach,później w gimnazjach w Pszczynie i Gliwicach.W 1846 r.ukończył seminarium nauczycielskie w Głogówku po ukończeniu którego był nauczycielem ludowym w Lędzinach,Urbanowicach,Piotrowicach.Od 1850 r.pełnił funkcję nauczyciela w Pielgrzymowicach był także organistą,następnie pisarzem gminnym i sędzią polubownym.Na ukształtowanie świadomości Miarki wywarł pewien wpływ Bernard Bogedain,rzecznik nauki języka polskiego wśród Polaków na Śląsku,którego poznał w 1853 roku w czasie wizytacji szkoły pielgrzymowickiej.Duży wpływ na Miarkę mieli także Paweł Stalmach oraz Józef Chociszewski,korektorzy jego debiutanckiej powieści o początkach chrześcijaństwa na Górnym Śląsku„Klemensowa Górka”.W latach 1861–1868 współpracował z czasopismem„Gwiazdka Cieszyńska”.Był czynnym organizatorem górnośląskiego ruchu społecznego i kulturalnego,przyczynił się znacznie do nawiązania kontaktów Górnego Śląska z innymi dzielnicami Polski.Korespondował z polskim pisarzem Józefem Kraszewskim oraz utrzymywał kontakty z Władysławem Bełzą.W latach 1868–1869 redagował czasopisma„Zwiastun Górnośląski”,a następnie w Królewskiej Hucie(dzisiejszym Chorzowie)wydawał„Katolika”(1869-80),jedno z ważniejszych pism walczących o polskość ludu górnośląskiego.Założył nakładową Księgarnię Katolicką,w 1870 r.zainicjował serię Biblioteka Katolicka,wydawał kalendarze;powołał stowarzyszenie„Kasyno Katolickie”,w którym od 1870 r.organizował amatorskie spotkania teatralne,Kółko Katolickie,Spółkę Poczciwych Wiarusów,Górnośląskie Towarzystwo Kredytowe Włościan w Mikołowie i inne.Związany z niemiecką partią Centrum,przeciwstawiał się polityce kulturkampfu i germanizacji,za co był prześladowany i kilkakrotnie więziony.W ciągu 10 lat wytoczono mu 16 procesów w wyniku,których skazywano go na więzienie lub kary finansowe.W latach 1875–1880 kontynuował działalność w Mikołowie,gdzie założył drukarnię;poza„Katolikiem”wydawał inne pisma,jak tygodnik o charakterze oświatowo-moralistycznym„Monika”.Twórczość publicystyczną i literacką traktował na równi,wiążąc je z konkretną sytuacją na Górnym Śląsku.W roku 1876 uczestniczył w akcjach do parlamentu i kandydował na posła.W 1879 roku założył komitet pomocy dla głodującej ludności Śląska.W roku 1881 ze względu na zły stan zdrowia,kolejny wyrok sądowy oraz szykany władz sprzedał„Katolika”ks.Stanisławowi Radziejewskiemu,a drukarnię przekazał synowi również Karolowi,który w 1894 roku przekształcił go w nowoczesny zakład poligraficzny.Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie na Śląsku Cieszyńskim,dawniej Śląsku Austriackim.
Twórczość
Twórczość literacka Karola Miarki koncentrowała się na ziemi śląskiej,na podaniach ludowych,historii tego regionu oraz jego folklorze.Wprowadzał do swojego pisarstwa formy ludowe,gawędy i przysłowia.Wydał szereg utworów popularyzujących tematykę historyczną Śląska.
Napisał między innymi:

• Góra Klemensowa powieść opublikowana w„Gwiazdce Cieszyńskiej”
• Szwedzi w Lędzinach wyd.w Piekarach w 1868 r.dostępna na stronach PBI w wersji cyfrowej
• Głos wołającego na puszczy górnośląskiej,czyli o stosunkach ludu polskiego na pruskim Śląsku 1865 r.dostępna na stronach PBI w wersji cyfrowej
• Pruski Górnoślązak i Wielkopolanin reportaż z podróży po Wielkopolsce pokazujący więzi tego regionu ze Śląskiem
• Żuawi wyd.w 1869 r.w Królewskiej Hucie,dostępna na stronach PBI w wersji cyfrowej
• Husyci na Górnym Śląsku,czyli Powieść o zamordowaniu kapłana Walentego,założeniu Kościoła Jankowskiego i oblężeniu Żorów w roku 1433 wydane w 1865 r.w Poznaniu,dostępna na stronach PBI w wersji cyfrowej
• Sądy boże(powieść,1870 r.)1895 r.
• Petronela,pustelnica na Górze św.Anny(powieść,1876–1877),1877 r.
• Kultura(dramat,„Gwiazdka Cieszyńska”1864 r.)kolejne wydanie pod tytułem Kulturnik wydane w Mikołowie w 1895 r.dostępna na stronach PBI w wersji cyfrowej
• Bóg widzi(powieść,1873 r.)powieść z wątkiem sensacyjnym

Upamiętnienie

• Jest patronem wielu szkół w Polsce m.in.Szkoły Podstawowej w Przyszowicach,Gimnazjum Nr 3 w Rudzie Śląskiej,Gimnazjum nr 20 w Katowicach,I Liceum Ogólnokształcącego w Mikołowie,I Liceum Ogólnokształcącego w Żorach,Szkoły Podstawowej w Ornontowicach,Miejskiej Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Knurowie,Gimnazjum w Świerklanach,Szkoły Podstawowej nr 1 w Rydułtowach oraz Szkoły Podstawowej nr 21 w Rybniku
• W Zabrzu Karolowi Miarce postawiono pomnik