Wawer

Dzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta.Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st.Warszawy.Według danych GUS 1 stycznia 2014 dzielnica Wawer miała powierzchnię 79,7 km²,a liczba mieszkańców(stan na 31 grudnia 2013)wynosiła 71762.Wawer jest największą warszawską dzielnicą pod względem powierzchni.Jej znaczną część stanowią tereny zieleni.Dzielnicę charakteryzuje również niska zabudowa głównie willowa(Anin),brak dużych blokowisk i skupisk osiedli.
Położenie
Wawer graniczy:

• od północy z dzielnicami Praga-Południe i Rembertów oraz Wesoła
• od wschodu z dzielnicą Wesoła oraz z gminą Wiązowna
• od zachodu z dzielnicami Wilanów i Mokotów
• od południa z miastem Józefów

Najważniejsze informacje
Przyłączony do Warszawy w 1951 roku.W latach 1960-1994 obszar Wawra stanowił część dzielnicy Warszawa-Praga Południe.W wyniku przeprowadzonej reformy administracyjnej Warszawy ówczesna dzielnica Warszawa-Praga Południe została podzielona na trzy osobne gminy(Praga-Południe,Wawer,Rembertów),które w 2002 roku zostały przekształcone w dzisiejsze dzielnice.

Osiedla(jednostki pomocnicze niższego rzędu): Aleksandrów Anin Falenica Las Marysin Wawerski Południe Marysin Wawerski Północ Miedzeszyn Międzylesie Nadwiśle Radość Sadul Wawer Zerzeń

Obszary Miejskiego Systemu Informacji: Aleksandrów Anin Falenica Las Marysin Wawerski Miedzeszyn Międzylesie Nadwiśle Radość Sadul Wawer Zerzeń

Bezpieczeństwo
Według policyjnych statystyk za 2012 rok,na terenie Wawra zarejestrowano niewielką liczbę przestępstw narkotykowych(9,1 zdarzeń na 10 tys.mieszkańców) i niewiele przypadków kradzieży(2,4 przypadki na każde 10 tys.mieszkańców).Przez cały 2012 r.doszło do dwóch zabójstw,jednego gwałtu i jednego rozboju z użyciem broni.Pod względem liczby włamań,Wawer zajmuje 8.pozycję wśród 18 warszawskich dzielnic(38,1 zdarzeń na 10 tys.mieszkańców).
Historia

Nazwa Wawer pochodzi od nazwy karczmy Wawer(obecnie Zajazd Napoleoński),przy której wyrosła kolonia o tej samej nazwie.Najstarsza wzmianka o karczmie pochodzi z 1727 roku,kolonia Wawer powstała w 1838 roku(oraz Czaplowizna i Sadule),pierwsi osadnicy pojawili się w niej w 1839 roku.Podczas powstania listopadowego rozegrały się tutaj na początku 1831 roku pierwsza i druga bitwa wawerska.W nocy z 26 na 27 grudnia 1939 Niemcy dokonali zbrodni w Wawrze.W 1951 roku Wawer został przyłączony do Warszawy.
Zmiany terytorialne i administracyjne
Od 1866 r.cały teren obecnego Wawra stanowił jedną z dwudziestu gmin ówczesnego powiatu warszawskiego.Do gminy Wawer należały wówczas m.in.Wawer,Wygoda,Glinki,Czaplowizna,Zastów,Kaczy Dół(dziś Międzylesie),Stara Miłosna,Kawęczyn,Grochów,Gocław,Gocławek,Saska Kępa i Witolin.W 1916 roku podczas I wojny światowej po wyjściu Rosjan z Warszawy niemiecki gubernator Hans von Beseler wydał"Rozporządzenie dotyczące rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy".Zostały wtedy m.in.przeniesione z Wawra do Warszawy folwark i wieś Grochów I-szy,folwark i wieś Grochów II-gi z Florentynowem i Emilianowem,wieś Kozia Górka,teren wsi Kawenczyn,wieś Saska Kępa,Gocławska Kępa,folwark Kamionek,wieś Gocław i południowa część łąk folwarku Gocławek,wieś Górki Grochowskie i kolonia Witolin.W 1924 roku utworzono gminę Letnisko Falenica,do której z gminy wiejskiej Wawer został przeniesiony Anin,a np.z gminy wiejskiej Zagóźdź m.in.Kaczy Dół(obecnie Międzylesie).W 1939 roku Anin znalazł się ponownie w gminie Wawer,jak również Międzylesie.Ponadto ze zniesionej wtedy gminy Zagóźdź przeniesiono do Wawra gromady Las,Zbytki,Zerzeń,Zastów i Nowy Wawer(pozostałe do Letnisko Falenica),z kolei z Wawra do Bródna gromadę Kozia Górka.Z części gromad należących dotąd do gmin wiejskich Wawer i Okuniew utworzono gminę wiejską Sulejówek,z części Wawra gminę miejską Rembertów.W 1951 roku gmina Wawer została zniesiona,a prawie cały jej obszar wraz z częścią dotychczasowej gminy Falenica Letnisko zostały przyłączone do miasta stołecznego Warszawy jako dzielnica Wawer z siedzibą w Falenicy.Pominięto jedynie gromady Miłosna Stara(włączoną do gminy Sulejówek)oraz Pohulanka(włączoną do gminy Wiązowna).Z Falenicy Letnisko przyłączono wtedy do Wawra m.in.gromady Radość,Miedzeszyn,Wólka Zerzeńska,Zagóźdź.W 1960 roku Wawer włączono do dzielnicy Praga Południe.W 1994 roku Wawer pojawił się na mapie Warszawy ponownie,jako gmina(Warszawa Wawer),obok.m.in.gminy Centrum z Pragą Południe.W 2002 roku gmina Wawer została przekształcona w dzielnicę.Zmieniały się również siedziby władz,na ogół znajdujące się poza osiedlem Wawer.
Ważniejsze obiekty
Artykuły o obiektach leżących w obrębie dzielnicy

• Cmentarz parafialny w Zerzniu
• Cmentarz żydowski w Warszawie(Radość)
• Instytut"Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka"
• Instytut Elektrotechniki
• Instytut Kardiologii im.Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego
• Karczma wawerska(obecnie Zajazd Napoleoński)
• Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zerzniu
• Krzyż powstańczy 1831
• Mazowiecki Park Krajobrazowy
• Murowanka(dawna szkoła nr 1)
• Pomnik Józefa Piłsudskiego
• Rezerwat im.Króla Jana Sobieskiego
• Zakłady Wytwórcze Aparatury Wysokiego Napięcia
• Zakole Wawerskie
• Dwie tablice pamiątkowe Tchorka

Komunikacja

• Ulice i mosty

Głównymi ciągami komunikacyjnymi dzielnicy są ulice Wał Miedzeszyński,Płowiecka,Bronisława Czecha,Trakt Lubelski,Korkowa,Patriotów oraz leżący w granicach administracyjnych dzielnicy Most Siekierkowski

• Kolej

W dzielnicy znajduje się siedem przystanków kolejowych kolejno w kierunku południowym:Warszawa Gocławek,Warszawa Wawer,Warszawa Anin,Warszawa Międzylesie,Warszawa Radość,Warszawa Miedzeszyn,Warszawa Falenica.Przystanki te leżą w strefie obowiązywania wspólnego biletu miejskiego ZTM-KM-WKD.Na terenie dzielnicy między ulicami Czecha i Kościuszkowców,znajduje się Rezerwat przyrody Las im.Jana III Sobieskiego.Wawer zapisał się w historii Polski m.in.wydarzeniem określanym jako Zbrodnia w Wawrze w nocy z 26 na 27 grudnia 1939 żołnierze niemieccy,w odwecie za dwóch żołnierzy,rozstrzelali 107 mieszkańców miejscowości.Cmentarz ofiar tego wydarzenia znajduje się przy ul.27 grudnia.