poniedziałek, 31 marca 2014

Wacław Grodziecki

Lub Grodecki(ur.ok.1535,zm.1591)duchowny katolicki,kanonik wrocławski,ołomuniecki i brneński,kartograf.Urodził się w Grodźcu na Śląsku Cieszyńskim jako syn Macieja Grodzieckiego z Brodów,starosty cieszyńskiego i Heleny Starowiejskiej.W latach 1550-1555 studiował w Akademii Krakowskiej matematykę i filozofię.W 1556 r.wyjechał na dalsze studia na uniwersytet do Lipska.Prawdopodobnie w 1558 r.wyjechał do Rzymu,gdzie przebywał już jego brat Jan.W 1561 r.przez Pragę wrócił do Krakowa.Tu w 1564 r.ukończył studia z dyplomem magistra sztuk wyzwolonych.Wkrótce po ukończeniu studiów objął stanowisko kanonika w kapitule wrocławskiej,odstąpione mu przez brata Jana,który przeniósł się na Morawy.Po kilku latach Jan ściągnął brata do Ołomuńca,zabezpieczając mu kanonię w tutejszej kapitule i stanowisko dziekana kolegiaty brneńskiej.W Brnie obaj bracia doprowadzili do utworzenia kolegium jezuickiego.W 1572 r.po objęciu biskupstwa ołomunieckiego,Jan przekazał również Wacławowi funkcje scholastyka ołomunieckiego i prepozyta brneńskiego.W 1574 r.po śmierci brata Wacław zrezygnował z dwóch ostatnich funkcji,wiążąc się już na stałe z Brnem.Żył skromnie,nie angażując się w rozgrywki kościelnej hierarchii.Podczas pobytu w Lipsku Wacław Grodziecki opracował znaną mapę Polski,wydaną ok.1562 r.w Bazylei.Mapę wraz z indeksem do niej i rozprawką Melanchtona o pochodzeniu Słowian Grodziecki dedykował królowi Zygmuntowi Augustowi.W rzeczywistości mapa Grodzieckiego stanowiła pomniejszony i niewiele zmieniony fragment wcześniejszej wielkiej(podziałka ok.1:1000000)mapy Bernarda Wapowskiego,wydrukowanej w 1526 r.w Krakowie w drukarni Unglera.Ponieważ prawie cały nakład map Wapowskiego spłonął w czasie pożaru Krakowa w 1528 r.dzieło Grodzieckiego uchodziło przez długi czas za najlepszą mapę ziem polskich.Była często wznawiana i przerabiana,a swą popularność zawdzięcza m.in.zamieszczeniu jej w znanym atlasie Theatrum Orbis Terrarum Abrahama Orteliusa z 1570 r.W 1570 roku ze swoimi braćmi Janem i Henrykiem dokonał podziału majątku pozostawionego przez ojca;w 1573 roku Henryk sprzedał Grodziec Janowi i Wacławowi.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz