Stanisław Lubomirski

Herbu Szreniawa bez Krzyża(ur.1583 roku zm.16 czerwca 1649 roku)wojewoda krakowski od 1638 roku,ruski w latach 1629-1638,marszałek Trybunału Koronnego w 1625 roku,podczaszy wielki koronny w 1620 roku,krajczy wielki koronny w 1619 roku,starosta generalny krakowski w latach 1638-1646,starosta spiski w 1605 roku,starosta sandomierski w 1613 roku,starosta lelowski w 1620 roku,starosta białocerkiewski w 1620 roku,starosta zatorski w 1633 roku,starosta krzepicki w 1634 roku,starosta niepołomicki w 1635 roku,starosta grybowski w 1638 roku.Obrońca Chocimia przed Turkami(1621),uważany za jednego z najbardziej wpływowych ludzi w Polsce.Właściciel 18 miast,313 wsi i 163 folwarków.
Pochodzenie i rodzina
Syn Sebastiana i Anny z Branickich.W wieku jedenastu lat został wysłany na naukę do Monachium,by uczyć się w tamtejszym kolegium jezuitów.Towarzyszyli mu znajomi ojca,wyznaczeni na preceptorów Józef Kępiński i Jan Gębczyński.Po dwóch latach nauki opuścił Monachium by kontynuować studia w Padwie.Mąż Zofii Ostrogskiej.Ojciec Jerzego Sebastiana(1616-1667),(marszałka wielkiego koronnego i hetmana polnego),Konstantego Jacka(1620-1663)krajczego i podczaszego koronnego oraz Aleksandra Michała(ok.1614-1677)wojewody krakowskiego.Jego córkami były:Konstancja i Anna Krystyna Lubomirska,którą poślubił Albrecht Stanisław Radziwiłł.
Działalność wojskowa i polityczna
Dowodził jako regimentarz w 1621 wojskami koronnymi i litewskimi w bitwie pod Chocimiem po śmierci Jana Karola Chodkiewicza.W 1625 został wojewodą ruskim,w 1638 krakowskim,a w 1647 r.otrzymał od cesarza Ferdynanda III tytuł książęcy.Był najpotężniejszym magnatem w Małopolsce,pomnożył majątek swego rodu.Cieszył się wielką popularnością wśród szlachty,był też szczodrym dobrodziejem kościołów.Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa ruskiego w 1632 roku.
Fundacje

• klasztor i kolegium pijarów w Podolińcu na Spiszu.
• Inicjator rozbudowy zamku w Łańcucie i pierwszy z tego rodu pan na Łańcucie.Wybudował tam też potężne fortyfikacje bastionowe.
• rozbudowa zamku w Nowym Wiśniczu
• klasztor i kościoła Karmelitów Bosych w Nowym Wiśniczu
• kościół parafialny w Nowym Wiśniczu
• kaplica św.Karola Boromeusza w kościele pw.Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach
• kościół w Berdyczowie
• rozbudowa zamku w Sandomierzu(zachował się barokowy portal z herbem Szreniawa)
• przebudował w stylu barokowym Willę Decjusza w Krakowie
• rezydencja w Kolbuszowej
• kościół w Szczepanowie