Nowe Miasto nad Pilicą

Miasto w woj.mazowieckim,w powiecie grójeckim,położone w Dolinie Białobrzeskiej,nad rzeką Pilicą,siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nowe Miasto nad Pilicą.W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj.radomskiego,zaś przed 1975 r.do woj. łódzkiego.Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z lipca 2013 roku miasto miało 3980 mieszkańców.W obecnych granicach miasta położone jest nieczynne powojskowe lotnisko Nowe Miasto nad Pilicą,na terenie którego do roku 2010 miało powstać miasteczko filmowe.
Demografia 

Na podstawie danych z Głównego Urzędu Statystycznego w Nowym Mieście zanotowano najwyższy spośród miast w Polsce procentowy spadek liczby ludności pomiędzy rokiem 2000 a 2001 aż o 6,36%.Natomiast w okresie wieloletnim,pomiędzy rokiem 1995 a 2007 dwunasty największy spadek ludności spośród miast w Polsce aż o 15,19%.Było to spowodowane rozwiązaniem i zamknięciem działalności Jednostki Wojskowej nr 1540.
Historia

Nowe Miasto nad Pilicą zostało lokowane na części gruntów wsi o nazwie Pobiedna.Znaleziono tu także wiele pozostałości osad neolitycznych i kości mamuta włochatego.Nowe Miasto nad Pilicą leżało przy szlakach handlowych łączących Toruń ze Lwowem i Warszawę z Krakowem.Było własnością szlachty herbu Rawicz,która przyjęła nazwisko Nowomiejskich jeszcze w XVI w.Od 1873 przez następne 40 lat funkcjonowało tu uzdrowisko doktora Jana Bielińskiego,które przyciągało wybitne postacie polskiej kultury,m.in.polityków i poetów.W Nowym Mieście bardzo znany jest także klasztor kapucynów.Na przełomie XIX/XX w.przebywał w nim bł.o.Honorat Koźmiński.W muzeum przy klasztorze znajdują się jego rzeczy codziennego użytku,pióro,kosmyk włosów,relikwie i szaty.Od 1997 roku o.Honorat Koźmiński jest patronem miasta.W okresie II wojny światowej w Nowym Mieście funkcjonowały lokalne struktury Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich.Armia Czerwona dotarła do Nowego Miasta wieczorem 16 stycznia,a ostatecznie je zajęła rano 17 stycznia 1945 r.Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Góra.13 maja 1958 r.przez miasto przeszedł huragan(być może trąba powietrzna),który spowodował znaczne szkody w mieście i okolicach(m.in.wywrócił autobus,raniąc przy tym 9 osób).12 października 2010 na wiodącej przez miasto szosie doszło do tragicznego wypadku drogowego.W wyniku zderzenia samochodu wiozącego pracowników sezonowych z ciężarówką zginęło 18 osób,mieszkańców położonej na południe od Nowego Miasta gminy Drzewica.Z Nowym Miastem jest związany senator RP dr Stanisław Karczewski.W Nowym Mieście nad Pilicą urodzili się Edward Lipiński,ekonomista,opozycjonista czasów PRL-u oraz Kazimierz Gawęda,aktor Teatru Żydowskiego oraz wieloletni wykładowca dykcji w warszawskiej PWST.W pobliskiej wsi Gostomia w 1899 roku urodził się polski lekarz,od 1952 docent Akademii Medycznej w Warszawie,polityk Franciszek Litwin,który w latach 1945-1947 był ministrem zdrowia w rządach Edwarda Osóbki-Morawskiego.Między innymi za jego wstawiennictwem wybudowano w Nowym Mieście nad Pilicą szpital.
Studia filmowe
13 czerwca 2007 roku podpisano zobowiązanie o budowie do końca 2009 roku miasteczka filmowego z 10 halami produkcyjnymi w Nowym Mieście nad Pilicą.Koszt budowy miał wynieść około 100 milionów euro.O projekcie na spotkaniu z dziennikarzami mówili:Agnieszka Odorowicz,dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej,były premier Jarosław Kaczyński,Jacek Bromski,prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich,były Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski oraz był Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło.W miasteczku planowano wybudowanie Zakładu Budowy Dekoracji,stajni,obiektu dla małych zwierząt,szklarni,wypożyczalni kostiumów,broni,pojazdów,rekwizytów i studia castingowe.Całość projektu miała osiągnąć powierzchnię 467 hektarów.Projekt nie zostanie zrealizowany.
Sport
W mieście działa klub piłkarski KS Pilica Nowe Miasto nad Pilicą.Od sezonu 2012/2013 występuje on w rozgrywkach radomskiej Ligi Okręgowej,ale w czasach świetności grał nawet w III lidze(obecna II liga).Było to w sezonie 1992/1993 w Grupie Lublin.W drugiej połowie 2008 roku częściowo przebudowano stadion miejski.Całkowity remont zakończył się w 2011.Inauguracyjny mecz odbył się 22 maja 2011 roku.Obecnie stadion liczy 592 miejsca siedzące.
Zabytki
Zabytki chronione prawnie:

• Kościół Opieki MB Bolesnej,1856,nr rej.:550/A/97 z 15.12.1997
• zespół klasztorny kapucynów z 2.połowy XVIII w.obejmujący kościół pw.św.Kazimierza(1780-1785,1815 poświęcony)nr rej.263/A z 27.12.1967 oraz 92/A z 15.03.1981 i klasztor nr rej.776/A z 27.12.1967 oraz 91/A z 15.03.1981
• zespół pałacowy,XVIII-XX:obejmujący pałac nr rej.421-XI-16 z 1948,264 z 27.12.1967 oraz 119/A z 07.07.1981 i park nr rej.191-XI-5 z 1948,778 z 27.12.1967 oraz 551/A z 12.02.1998
• drewniany dom przy pl.Koźmińskiego 15,z 1.połowy XIX wieku

Transport
W mieście swój początek ma droga wojewódzka nr 707 do Skierniewic.Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 728 relacji Grójec Jędrzejów.Na terenie miasta znajduje się nieczynne lotnisko wojskowe.Znajduje się tu również nieczynna stacja kolei wąskotorowej.
Wspólnoty religijne

• Kościół rzymskokatolicki
  • Parafia Opieki Matki Bożej Bolesnej w Nowym Mieście nad Pilicą w dekanacie Nowe Miasto nad Pilicą z kościołem Opieki Matki Bożej Bolesnej
• Świadkowie Jehowy
  • Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy z Salą Królestwa.