Tytus Chałubiński

Ur.29 grudnia 1820 w Radomiu,zm.4 listopada 1889 w Zakopanem,syn Szymona i Teodozji z Wnorowskich polski lekarz,profesor patologii,miłośnik przyrody.Był współtwórcą Towarzystwa Tatrzańskiego i jednym z pierwszych badaczy przyrody tatrzańskiej.Na jego cześć nazwano Wrotami Chałubińskiego jedną z przełęczy w głównej grani Tatr.Popularyzator Zakopanego,w dużym stopniu przyczynił się do rozwoju tej miejscowości.Jeden z prekursorów polskiego klimatolecznictwa;jego staraniem Zakopane zyskało pod koniec XIX wieku status stacji klimatycznej jako kurort wspomagający leczenie chorób płucnych.
Biografia
W latach 1838–1840 studiował medycynę na Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie.Po zamknięciu Akademii Wileńskiej kontynuował studia na Uniwersytecie w Dorpacie.Członek korporacji akademickiej Konwent Polonia.Dyplom doktora medycyny i chirurgii uzyskał na Uniwersytecie Juliusa-Maximiliana w Würzburgu 13 lipca 1844 r.Od roku 1845 mieszkał w Warszawie,praktykę lekarską rozpoczął w Szpitalu Ewangelickim.Praktykował jako lekarz w Tomaszowie Mazowieckim(według Tadeusza Seweryna).Uczestniczył jako lekarz w powstaniu węgierskim 1848 r.30 stycznia 1849 roku został wybrany na sekretarza Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.W 1861 r.został członkiem Delegacji Miejskiej.Należał do ludzi o szerokich horyzontach i wszechstronnych zainteresowaniach,zarówno w zakresie nauk humanistycznych,jak i przyrodniczych.Był z wyboru lekarzem.Zajmował się także filozofią medycyny i należał do polskiej szkoły filozofii medycyny.Z zamiłowania był przyrodnikiem.Zajmował się badaniem tatrzańskich mchów.Na jego cześć nazwano gatunki bruzdnic:Peridinium chalubinskii i Chalubinskia tatrica.Rozpropagował w Polsce turystykę tatrzańską.Był wielkim przyjacielem i opiekunem górali.W czasie wypraw w Tatry często towarzyszył mu Sabała.Pomnik ich obu stoi w centrum Zakopanego,u zbiegu ulic Chałubińskiego i Zamoyskiego.Drugi zakopiański pomnik Chałubińskiego,przy ul.Chramcówki,dłuta Wojciecha Korpala,ufundowany przez doktora Andrzeja Chramca w 1901 roku,został po całkowitej dewastacji odrestaurowany w roku 2006 przez Fundację Pokolenia-Pokoleniom.Pierwszą jego żoną była Antonina Kozłowska.Po jej śmierci ożenił się z Anną Leszczyńską.Z drugiego małżeństwa miał syna Ludwika oraz córkę Jadwigę,żonę Jana Alfonsa Surzyckiego.Trzecią jego żoną była Antonina Wilde,jego pierwsza miłość z czasów studenckich.Pochowany został na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem 8 listopada 1889 r.