Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA instytucja publiczna mająca na celu zapewnienie możliwości obrotu giełdowego papierami wartościowymi(takimi jak akcje,obligacje,prawa poboru itp.)oraz niebędącymi papierami wartościowymi instrumentami finansowymi(takimi jak opcje,kontrakty terminowe)dopuszczonymi do obrotu giełdowego.
Obrót regulowany jest przez regulamin giełdy,szczegółowe zasady obrotu giełdowego,Komisję Nadzoru Finansowego oraz ustawy:

• o obrocie instrumentami finansowymi
• o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
• o nadzorze nad rynkiem kapitałowym
• o nadzorze nad rynkiem finansowym

Warszawska giełda jest głównym elementem rynku wtórnego i oprócz Głównego Rynku prowadzi rynek małych spółek NewConnect,rynek obligacji Catalyst oraz rynek energii poee.Handel na rynku wtórnym odbywa się za pośrednictwem członków giełdy,głównie domów maklerskich lub banków prowadzących działalność maklerską.Najważniejszymi indeksami giełdowymi głównego rynku są:WIG,WIG30,WIG50 i WIG250.Według stanu na 11 kwietnia 2014 na GPW notowanych jest 452 spółek,których łączna kapitalizacja giełdowa wynosi ponad 883 mld złotych,z czego 612,9 mld przypada na spółki krajowe,a ponad 270 mld na spółki zagraniczne.
Struktura
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie została założona przez Skarb Państwa jako spółka akcyjna.
Władzami spółki GPW w Warszawie SA są:

• Walne zgromadzenie
• Rada nadzorcza,zwana Radą Giełdy
• Zarząd,zwany Zarządem Giełdy

Zarząd giełdy poza uprawnieniami i obowiązkami wynikającymi z Kodeksu spółek handlowych,dopuszcza do obrotu giełdowego papiery wartościowe,określa zasady wprowadzania papierów wartościowych do obrotu,nadzoruje działalność maklerów giełdowych i członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego.Zarząd giełdy składa się z czterech osób.Pracami zarządu kieruje prezes zarządu wybrany przez walne zgromadzenie.
Prezesi giełdy

• Wiesław Rozłucki(1991–2006)
• Ludwik Sobolewski(2006–2013)
• Adam Maciejewski(2013–2014)
• Paweł Tamborski(od 2014 r.)

Skład Rady Nadzorczej GPW

• Wiesław Rozłucki Prezes Rady Giełdy
• Marek Wierzbowski Wiceprezes Rady Giełdy
• Dariusz Kacprzyk Członek Rady Giełdy
• Piotr Piłat Członek Rady Giełdy
• Jacek Lewandowski Członek Rady Giełdy
• Marek Słomski Członek Rady Giełdy

Skład Zarządu GPW

• Paweł Tamborski prezes zarządu
• Mirosław Szczepański członek zarządu
• Dariusz Kułakowski członek zarządu

Grupa kapitałowa GPW
Grupę kapitałową GPW tworzą:

• BondSpot S.A.
• WSEInfoEngine S.A.
• Instytut Rynku Kapitałowego WSE Research S.A.
• Towarowa Giełda Energii S.A.

Harmonogram sesji
Harmonogram notowań ciągłych na GPW

• 8:30–9:00 faza przed otwarciem(przyjmowanie zleceń na otwarcie)
• 9:00 otwarcie(określenie kursu na otwarciu)
• 9:00–16:50 notowania ciągłe
• 16:50–17:00 przyjmowanie zleceń na zamknięcie
• 17:00 zamknięcie(określenie kursu na zamknięciu)
• 17:00–17:05 dogrywka

Harmonogram notowań ciągłych dla kontraktów terminowych na GPW

• 8:30–8:45 przyjmowanie zleceń na otwarcie
• 8:45 otwarcie(określenie kursu na otwarciu)
• 8:45–16:50 notowania ciągłe
• 16:50–17:00 przyjmowanie zleceń na zamknięcie
• 17:00 zamknięcie(określenie kursu na zamknięciu)
• 17:00–17:05 dogrywka

Harmonogram notowań jednolitych na GPW

• 8:30–11:00 faza przed otwarciem(przyjmowanie zleceń na otwarcie)
• 11:00 otwarcie(określanie kursu jednolitego)
• 11:00–11:30 dogrywka
• 11:30–15:00 faza przed otwarciem(przyjmowanie zleceń na otwarcie)
• 15:00 otwarcie(określenie kursu jednolitego)
• 15:00–15:30 dogrywka
• 15:30–17:05 faza przed otwarciem(przyjmowanie zleceń na otwarcie następnej sesji)

Instrumenty finansowe notowane na giełdzie

• kasowe
  • akcje
  • prawa do akcji
  • prawa poboru
  • prawa pierwszeństwa
  • obligacje
  • certyfikaty inwestycyjne
  • produkty strukturyzowane
  • ETF-y
  • warranty opcyjne
• pochodne
  • kontrakty terminowe(na akcje,indeksy giełdowe,obligacje skarbowe i kurs walutowy)
  • opcje(na akcje oraz indeksy giełdowe)
  • jednostki indeksowe

Wybrane wydarzenia

• 22 marca 1991 r.Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych,tworząc ramy prawne dla rynku kapitałowego w Polsce
• 12 kwietnia 1991 r.Minister Przekształceń Własnościowych i Minister Finansów reprezentujący Skarb Państwa podpisali akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
• 16 kwietnia 1991 r.odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem 7 domów maklerskich,na której notowano akcje 5 spółek:Tonsilu,Próchnika,Krosna,Kabli i Exbudu.Sesje odbywały się raz w tygodniu
• 22 kwietnia 1993 r.uruchomiono rynek równoległy
• 3 października 1994 r.notowania na warszawskiej giełdzie odbywają się pięć dni w tygodniu
• 10 października 1994 r.formalne przyjęcie do Światowej Federacji Giełd
• 3 stycznia 1995 r.wprowadzono indeks rynku równoległego WIRR
• 15 lipca 1997 r.wprowadzono do notowań ciągłych akcje pierwszych pięciu spółek
• 21 sierpnia 1997 r.uchwalono ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi,w związku z czym moc straciła dotychczas obowiązująca ustawa Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych z dnia 22 marca 1991 r.
• 16 stycznia 1998 r.uruchomiono rynek instrumentów pochodnych kontrakty terminowe na indeks WIG20
• 26 marca 1999 r.rozpoczęto publikowanie subindeksów sektorowych
• 17 listopada 2000 r.uruchomiono Nowy System Giełdowy Warset
• 22 stycznia 2001 r.wprowadzono kontrakty terminowe na akcje trzech pierwszych spółek:TPSA,Elektrimu i PKN Orlen
• 18 lutego 2002 r.pierwsze notowanie kontraktów terminowych na MIDWIG
• 22 września 2003 r.debiut opcji na WIG20
• 14 października 2003 r.debiut pierwszej spółki zagranicznej na GPW Banku Austria Creditanstalt AG
• 3 marca 2004 r. z powodu awarii węzła informatycznego wstrzymano handel na 50 minut
• 1 maja 2004 r.wprowadzono nowy podział rynków notowań:na urzędowy i nieurzędowy
• 10 listopada 2004 r.obroty przekroczyły 3,272 mld zł.
• 25 lutego 2005 r.WIG20 przekracza barierę 2100 punktów(na zamknięciu 2118,49 pkt),przy obrotach 1,2 mld zł.
• 28 lipca 2005 r.po raz pierwszy WIG pokonał poziom 30000 punktów(osiągając na zamknięciu sesji 30239,88 pkt)
• 29 lipca 2005 r.uchwalono ustawy:

1. o obrocie instrumentami finansowymi
2. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
3. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym

które zastąpiły dotychczas obowiązującą ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi z dnia 21 sierpnia 1997 r.

• 14 grudnia 2005 r.WIG20 pokonuje kolejny psychologiczny poziom 2600 punktów(na zamknięciu 2601,96 pkt),przy obrotach 1,172 mld zł.
• 13 kwietnia 2006 r.WIG20 pierwszy raz kończy sesję powyżej 3000 punktów(3023,69 punktów na zamknięciu)
• 4 maja 2006 r.WIRR pokonuje barierę 10000 punktów(10028,24 na zakończeniu sesji).Zanotowano także wysokie obroty 1,684 mld zł.
• 5 maja 2006 r.WIG po raz pierwszy pokonuje poziom 45 tysięcy(45070,86 punktów na końcu sesji)
• 8 maja 2006 r.WIG20 na zamknięciu sesji osiągnął 3327,19 punktów
• 18 stycznia 2007 r.MIDWIG osiąga poziom 4128,14 pkt,odnotowano także obroty w wysokości 3,706 mld zł.
• 19 stycznia 2007 r.WIG osiągnął poziom 54048,19 pkt,a WIG20 zamknął się na poziomie 3457,94 pkt.
• 13 lutego 2007 r.zawieszenie notowań giełdowych na ponad 3 godziny,z powodu przerwy w komunikacji między giełdą a domami maklerskimi.Przyczyną było uszkodzenie przełącznika
• 16 marca 2007 r.po sesji indeksy MIDWIG i WIRR zostają zastąpione nowymi:mWIG40 i sWIG80
• 2 lipca 2007 r.z powodu awarii systemu transakcyjnego sesja giełdowa rozpoczęła się z dwugodzinnym opóźnieniem
• 13 maja 2010 r.odnotowano największe obroty w dotychczasowej historii giełdy,ukształtowały się one na poziomie 6,6 mld zł.
• 9 listopada 2010 r.rozpoczęcie notowań akcji GPW na głównym parkiecie GPW
• 16 kwietnia 2011 r.GPW obchodziła 20-lecie istnienia
• 21 lipca 2011 r.powróciły do obrotu na GPW warranty
• 8 listopada 2011 r.zawarcie przez GPW umowy nabycia akcji Towarowej Giełdy Energii SA
• 17 stycznia 2013 r.Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie akcjonariuszy Giełdy Papierów Wartościowych odwołało Ludwika Sobolewskiego z funkcji prezesa spółki oraz powołało na to stanowisko Adama Maciejewskiego
• 12 kwietnia 2013 r.ostatnia sesja giełdowa w systemie Warset
• 15 kwietnia 2013 r.pierwsza sesja giełdowa w systemie UTP
• 23 września 2013 r.rozpoczęcie publikacji indeksu WIG30
• 24 marca 2014 r.rozpoczęcie publikacji indeksów WIG50 i WIG250
• 20 czerwca 2014 r.ostatni dzień notowania kontraktów futures z mnożnikiem 10 zł

Wpływ rynków światowych na GPW w Warszawie
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie podobnie jak każda inna nie jest odosobnionym,czy też wyizolowanym tworem uzależnionym tylko od sytuacji gospodarczej w kraju oraz kondycji notowanych na niej spółek.Znaczny wpływ na warszawskie indeksy giełdowe mają notowania na zagranicznych giełdach przede wszystkim duży wpływ ma amerykańska giełda papierów wartościowych w Nowym Yorku(NYSE)oraz giełdy w Europie Zachodniej,szczególnie w takich krajach Unii Europejskiej jak Niemcy(FWB),Anglia(LSE)itd.Duże znaczenie ma również kondycja gospodarki światowej i istotne wydarzenia gospodarcze dotyczące krajów rozwiniętych i rozwijających się.