piątek, 3 kwietnia 2015

Korpus Górniczy

Specjalna formacja w Królestwie Polskim,obejmująca personel techniczny i administracyjny oraz robotników rządowych kopalni i zakładów hutniczych,powołana 12 marca 1817 roku w celu zapewnienia dopływu siły roboczej i stabilizacji w rządowym górnictwie i hutnictwie.Korpus Górniczy dzielił się na osiem klas pięć wyższych składało się z urzędników górniczych i nadzoru technicznego,trzy ostatnie z robotników fizycznych.Do Korpusu Górniczego mogli wstępować mężczyźni od 12 roku życia(do prac na powierzchni)lub od 15 roku(do robót pod ziemią).W latach 1840-56 wcielano do niego również przymusowo rekrutów,m.in.nie posiadających wymaganego w wojsku wzrostu.Robotnicy przyjmowani do Korpusu składali przysięgę dożywotniej pracy w górnictwie lub hutnictwie rządowym i posłuszeństwa przełożonym.Urzędnicy zdawali egzamin zawodowy.Nie wolno im było podejmować innych zajęć poza czynnościami służbowymi(handel,praca w zakładach prywatnych lub nabywanie ich akcji),udzielać informacji o górnictwie rządowym i zawierać małżeństw bez zgody przełożonych.Ucieczki robotników z Korpusu Górniczego karano chłostą i aresztem.Przynależność do Korpusu Górniczego zapewniała zwolnienie od służby wojskowej i podatków skarbowych,gwarancję stałego zatrudnienia,mundur górniczy,dodatkowy dzień świąteczny(4 grudnia)oraz ubezpieczenie,realizowane przez kasy brackie z funduszów pochodzących ze składek potrącanych od wynagrodzenia robotników,obejmujące koszty leczenia i wynagrodzenie w czasie choroby("krankszychty"),renty inwalidzkie i starcze("pensje odstawkowe"),koszty pogrzebu oraz wsparcia dla wdów i sierot.Przeciętnie Korpus Górniczy składał się z ok.4 tys.członków.Po 1860 roku jego liczebność i znaczenie stopniowo malały,w miarę zamykania rządowych kopalni i hut lub ich wyprzedaży w ręce prywatne.Ostatecznie Korpus został zlikwidowany w 1870 roku.Członków Korpusu Górniczego zwano potocznie górnikami przysięgłymi lub rejestrowymi,gdyż przebieg ich pracy rejestrowano w tzw.księgach rodowodowych,stanowiących cenne źródło informacji o ówczesnych pracownikach kopalni i hut(zachowały się księgi zawierające ok.1400 rodowodów).Podobne korpusy górnicze organizowano od schyłku XVIII w.w rządowych zakładach na Górnym Śląsku,nie miały one tam jednak ani tak szerokiego zasięgu,ani takiej trwałości jak Korpus Górniczy w Królestwie Polskim.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz