Jan Stefani

(ur.1746 r.w Pradze,zm.24 lutego 1829 w Warszawie)polski kompozytor,skrzypek i dyrygent Opery Narodowej,wolnomularz.Po ukończeniu nauki został kapelmistrzem w Pradze.Zainteresowany karierą w Rzeczypospolitej przybył na dwór króla Stanisława Augusta.Został tam zatrudniony na koncertmistrza Teatru Narodowego w Warszawie w roku 1771.Nawiązał szybko współpracę z innymi kompozytorami(również zagranicznymi) i aktorami,w tym z naczelnym animatorem Teatru Narodowego Wojciechem Bogusławskim.Tak jak Maciej Kamieński i inni kompozytorzy zainteresował się muzyką ludową.Organizował dlatego wycieczki poza Warszawę by posłuchać muzyki ludowej.Stefani był kompozytorem pod silnym wpływem Mozarta i opèra comique.Istniała moda na melodie proste i przyjemne.Interesujące jest więc dla badaczy muzyki tego okresu przetwarzanie muzyki ludowej poprzez wykorzystywanie jej w muzyce poważnej.Tak Stefani skomponował wiele polonezów,mazurków i krakowiaków.Był także twórcą mszy,oratoriów,a także jedenastu oper.Bez wątpienia najciekawszym i najbardziej znanym dziełem Stefaniego jest opera na podstawie libretta Wojciecha Bogusławskiego Cud mniemany,czyli Krakowiaki i Górale.Opera zawiera śmiałe nawiązania do muzyki ludowej(polonez,krakowiak,mazur,polka),proste i lekkie arie przypominające francuskie arie tego okresu,a także zupełnie mozartowskie fragmenty muzyczne(np.Vaudeville w drugim akcie).Opera wychodzi poza klasycyzm,a stanowi klasyczny przykład opery wiejskiej,idyllicznej.Dzieło,którego premiera odbyła się w 1794 roku przyjęto z dziką euforią(nieustanne bisy,przeraźliwie hałasujący lud).W libretcie zakodowane są wyraźne pobudki powstańcze i anty zaborcze,dlatego pomimo sukcesu wystawiono ją tylko trzy razy.Karol Kurpiński wspominał tę operę jako wyjątkowo charakterystyczną i nowatorską(sam skomponował własną jej wersję Zabobon,czyli Krakowiacy i Górale).Jednak poza zasłoną anty zaborczej euforii dopiero dzisiaj znawcy muzyki klasycyzmu zachwycają się twórczymi rozwiązaniami muzycznymi(przetwarzanie muzyki ludowej,wyniesienie poloneza i mazura do formy wyższej).Po odnalezieniu tej opery przez Leona Schillera mówi się o niej jako o pierwszej operze narodowej.Inne opery Stefaniego to mniej śmiałe kompozycyjnie,choć wyraziste Król w kraju rozkoszy,Drzewo zaczaytrowane i Frozyna.