poniedziałek, 25 lutego 2013

Tczew

Koc.Derszewo,kaszb.Dërszewò,niem.Dirschau,łac.Trsovia miasto i gmina w województwie pomorskim,siedziba powiatu tczewskiego.W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego.
Położenie
Miasto położone nad Wisłą,w regionie Kociewie,drugim obok Kaszub regionie Pomorza Gdańskiego.Jest jednym z najstarszych miast na Pomorzu,jego historia sięga 1198 roku.Jest to węzeł komunikacyjny Polski północnej,leżący przy skrzyżowaniu szlaku Śląsk Bałtyk i Berlin Królewiec.Krzyżują się tu droga krajowa nr 91 relacji Gdańsk Toruń oraz droga wojewódzka nr 224 relacji Tczew Wejherowo(oznaczona drogowskazem Kościerzyna),a w pobliżu przebiega autostrada A1 węzeł Stanisławie oraz droga krajowa nr 22 Kostrzyn nad Odrą Grzechotki.Sąsiednie gminy:Lichnowy,Tczew,Miłoradz,Subkowy.
Szlaki turystyczne
W Tczewie swój początek mają następujące szlaki turystyczne:
  • Szlak Kociewski:Tczew(dworzec PKP)Starogard Gd. Czarna Woda(84 km)
  • Szlak Ziemi Tczewskiej im.Romana Klima:Tczew Pelplin Mała Karczma
Powierzchnia
  • 1951 r.24 km²
  • 1955 r.30 km²
  • 1960 r.35 km²
  • od 1980 r.22 km²
Według danych z 2007 roku
Tczew ma obszar 22,26 km²,w tym:
  • użytki rolne:39,4%
  • wody:3,7%
  • tereny zabudowane i zurbanizowane:46,7%
  • lasy i zadrzewienia:0,4%
  • nieużytki:1,1%
  • inne:8,7%
Miasto stanowi 3,19% powierzchni powiatu.
Demografia
Rok Liczba ludności
2007 60271
2008 60119
2009 60291
2010 60152
2011 60889
Dane z 31 grudnia 2006 roku:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 60300 100 31400 52,07 28900 47,92
gęstość zaludnienia(mieszk./km²) 2660,96 1410,6 1298,29
Podział miasta Tczew nie posiada prawnego podziału administracyjnego,ale wyróżnia się następujące osiedla i części miasta:
  • Nowe Miasto
  • Os.Bajkowe/Piotrowo
  • Os.Czyżykowo
  • Os.Garnuszewskiego
  • Os.gen.J.Bema(Działki Bema)
  • Os.Kolejarz
  • Os.Prątnica
  • Os.S.Staszica(Abisynia,Działki Staszica)
  • Os.Strzelnica
  • Os.Suchostrzygi
  • Os.W.Witosa(Górki)
  • Os.Za Parkiem
  • Os.Zatorze(Kosenviertel,Kosen)
  • Stare Miasto
Historia
Osadnictwo na terenie Tczewa należało do najstarszych na Pomorzu Gdańskim.Znaleziska archeologiczne wskazują,że okolice Tczewa były zasiedlone przez człowieka już ok.3000-1700 lat p.n.e.(młodsza epoka kamienna kultura pucharów lejkowatych).O ciągłości osadniczej świadczą ozdoby i narzędzia z okresu Hallstatt D(500-400 lat p.n.e.),cmentarzysko z okresu rzymskiego oraz ślady osady wczesnośredniowiecznej.
Do rozbiorów
Pierwsza źródłowa wzmianka o Tczewie pochodzi z 1198 roku,kiedy to książę świecki Grzymisław nadał dobra ziemskie na Pomorzu gdańskiemu zakonowi joannitów.W wystawionym dokumencie wymienił osadę Trsow.Na pocz.XIII wieku istniała już prawdopodobnie parafia.Etymologia nazwy miasta nie została dotąd przez językoznawców wyjaśniona w sposób jednoznaczny,przypuszcza się że może pochodzić z języka pruskiego.Jedno jest jednak pewne,że jest ona daleko starsza niż jego pierwszy zapis.W najstarszych pisanych dokumentach(XII i XIII wiek)występowały obok siebie dwie nazwy odnoszące się do tej samej albo nawet do dwóch sąsiadujących ze sobą osad:wspomniana Trsow wg prof.Tymienieckiego pochodzenia etruskiego,a wg Mrongowiusza od Tkaczewo,co oznaczałoby osadę tkaczy i Derszewo,od imienia feudała Dersława,odpowiadające kaszubskiemu Dërszewò,a niemieckiemu Dirschau.Rosnące znaczenie gospodarczej funkcji Wisły i kilku ośrodków osadniczych występujących w XII-XIII w.na terenie Tczewa zadecydowało o budowie zamku i przeniesieniu stolicy księstwa przez Sambora II z Lubiszewa do Tczewa na przełomie 1252/1253 roku.Powstanie Rady Miejskiej w Tczewie,ukonstytuowanej już w 1258 za przyzwoleniem wspomnianego księcia Sambora II,wyprzedza lokację miasta.Jest to jedyny tego typu przypadek na terenie dzisiejszej Polski.Tczewska Rada Miejska utworzona została wcześniej niż uważane za najstarsze w naszym państwie Rady we Wrocławiu(1261),w Krakowie(1264)czy w Poznaniu(1280),które w tych miastach powstały jednak kilka lub kilkanaście lat po nadaniu praw miejskich.W świetle faktów historycznych samorząd miasta Tczewa jest starszym,więc i pierwszym w dziejach na obecnym obszarze Polski.W 1260 roku Tczew otrzymał z nadania Sambora II prawa miejskie(lokacja na prawie lubeckim).W mieście rozwijało się rzemiosło i handel.Zamożność powiększała komora celna na Wiśle.Istniał port,do którego przypływały statki zachodnich kupców,a własna mennica biła wymienialne srebrne denary.Ostatni władca Pomorza Gdańskiego Mestwin II w 1289 r.sprowadził do Tczewa dominikanów,którzy zbudowali w mieście swój kościół i zespół klasztorny.W 1308 roku Tczew zdobyli Krzyżacy.W ręce zakonu dostał się przywilej lokacyjny,pieczęć miejska i księga prawa lubeckiego.Organizacja miejska przestała istnieć na ponad pół wieku.Dopiero bowiem w latach 1364-1383 Krzyżacy nadali miastu cztery przywileje regulujące zakres praw i obowiązków mieszczan w stosunku do zakonu(lokacja miasta na prawie chełmińskim).Po 1308 r.Krzyżacy wznieśli tutaj też zamek będący siedzibą krzyżackich administratorów wójtostwa tczewskiego.W 1410 roku,po bitwie grunwaldzkiej,miasto na krótko znalazło się w rękach polskich.I pokój toruński pozostawił jednak Tczew i całe Pomorze w granicach państwa zakonnego.W 1440 r.Tczew przystąpił do Związku Pruskiego.W czasie wojny trzynastoletniej(1454-1466)miasto kilkakrotnie zmieniało załogę,by ostatecznie na mocy II pokoju toruńskiego w 1466 roku zostać przyłączone do Polski.Od 1468 r.Tczew był siedzibą starostwa niegrodowego oraz powiatu.Miasto odzyskało swój nadwiślański charakter,stało się ośrodkiem kupieckim i rzemieślniczym oraz istotnym ogniwem polskiego handlu zbożem.W czasach polskich odbywały się w Tczewie wielokrotne zjazdy stanów pruskich.W 1577 roku miał miejsce,spowodowany nieostrożnością żołnierzy Stefana Batorego,wielki pożar,który prawie doszczętnie zniszczył miasto.Przetrwały tylko budowle sakralne.Odbudowane ze zgliszcz miasto odwiedził w 1623 r.król Zygmunt III Waza.W czasie wojen ze Szwecją w XVII wieku i w okresie wojny północnej(1700-1721)miasto ucierpiało od przeciągających tędy obcych wojsk.Niespokojne były też dla Pomorza,w tym również dla Tczewa,czasy saskie poprzedzające rozbiory i rządy pruskie.
Po I rozbiorze
W 1772 r.z chwilą pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej,Tczew znalazł się pod panowaniem pruskim.Ośrodkiem polskiej kultury w mieście pozostawali dominikanie(do kasacji zakonu w 1818 roku).Ożywienie nadziei Polaków na zrzucenie władzy pruskiej nastąpiło w 1794 roku podczas insurekcji kościuszkowskiej,a następnie w latach 1806-1807 podczas wkraczania wojsk napoleońskich i polskich legionów do Wielkopolski i na Pomorze Gdańskie.Pod Tczewem wojska te stanęły 17 stycznia 1807.Miasto zostało zdobyte przez żołnierzy Henryka Dąbrowskiego w dniu 23 lutego 1807 r.,podczas generalnego szturmu na Tczew,do którego włączyła się także ludność polska.W legionistach tczewianie widzieli swojego opiekuna i reprezentanta legalnej władzy polskiej.Na rozkaz Napoleona miasto zostało oszańcowane i umocnione.Wokół miasta powstało wtedy 12 szańców.W latach 1807-1812 w Tczewie kilkakrotnie przebywał cesarz Napoleon.Po upadku powstania listopadowego w Tczewie przebywali internowani przez władze pruskie powstańcy,z których część osiedliła się w mieście na stałe.W I poł.XIX wieku Prusacy rozebrali część murów obronnych z basztami i bramami wjazdowymi,połowę fortyfikacji z czasów szwedzkich i napoleońskich,a także zniszczony już zamek tczewski.Od połowy XIX w.Tczew zaczął się rozwijać jako ośrodek przemysłowy oraz węzeł kolejowy i drogowy.W latach 1851-1857 zbudowano pierwszy most na Wiśle.Jego filary ozdobiono neogotyckimi wieżami.Na przyczółkach wybudowano bogato zdobione bramy wjazdowe.W tym czasie był to najdłuższy most w Europie Północnej(ok.800 m).Wkrótce przestał on wystarczać i w latach 1888-1890 wybudowano tuż obok w odległości 30 m drugi most.Przejął on funkcję mostu kolejowego,gdyż ten pierwszy służyć miał odtąd potrzebom ruchu pieszego i kołowego.W II poł.XIX w. i na początku XX w Tczewie powstały:młyn parowy,fabryka maszyn Muscata,fabryka i warsztat naprawy maszyn Kriesela,fabryka wyrobów metalowych Kelcha,królewski zakład budowy maszyn,odlewnia żelaza,wytwórnie wyrobów cementowych Hoffmana,dwie cukrownie,fabryka wafli,browar,gazownia,wodociągi,zakłady kanalizacji,wodociągi miejskie.Rozwinął się też handel zbożem oraz żegluga na Wiśle.Aktywnie działali Polacy.W okresie poprzedzającym odzyskanie niepodległości powstały:Ochotnicza Straż Pożarna(1897),Zjednoczenie Zawodowe Polskie(1905),Bank Ludowy(1906),Towarzystwo śpiewacze św.Cecylii(reaktywowane w 1918).Oparciem polskości w Tczewie był Kościół katolicki.
Okres międzywojenny
W 1918 r.została utworzona i aktywnie działała Rada Ludowa,przejmując nieoficjalnie władzę z rąk niemieckich.Rada przygotowała też mieszkańców Tczewa do uroczystego,oficjalnego przekazania miasta oddziałom„Błękitnej Armii”generała Józefa Hallera.W 1919 ukazała się polska gazeta„Dziennik Tczewski”.Dzień powrotu do Polski był bliski.Z wielką serdecznością ludność polska witała 30 stycznia 1920 roku żołnierzy„Błękitnej Armii”w Tczewie.Przed gmachem starostwa powitano żołnierzy chlebem i solą.Okolicznościowe przemówienie wygłosił pierwszy po wyzwoleniu starosta polski Maksymilian Arczyński.Po kilku dniach,4 lutego,Tczew odwiedził sam wódz„Błękitnej Armii”gen.Józef Haller.Odzyskanie przez Polskę niepodległości i powrót Tczewa do państwa polskiego rozpoczynają najnowszą kartę dziejów miasta.Już w 1920 roku otwarto w Tczewie pierwszą w Polsce Państwową Szkołę Morską.Faktycznym jej organizatorem był pierwszy dyrektor tej placówki komandor Antoni Garnuszewski.W okresie dziesięciolecia istnienia tczewska„szkoła wilków morskich”wydała 140 absolwentom dyplomy oficerów nawigatorów i oficerów mechaników.Od 1920 r.trwały też prace nad włączeniem Tczewa do przedsięwzięć gospodarczych związanych z problematyką morską.W 1926 roku na podstawie decyzji Ministra Przemysłu i Handlu,Wojewody Pomorskiego oraz memoriału Magistratu Miasta Tczewa,przy wydatnej inicjatywie Izby Przemysłowo-Handlowej w Grudziądzu powstał w Tczewie port rzeczno-morski.W oficjalnym otwarciu portu uczestniczył minister Eugeniusz Kwiatkowski.W pracach budowlanych brał udział m.in.inż.Henryk Kliem.Szczególnie korzystne dla portu tczewskiego były lata 1926-1928 okres szczytowej koniunktury na polski węgiel,spowodowanej długotrwałym strajkiem angielskich górników.Po 1928 r.port w Tczewie stracił na znaczeniu i znikły nadzieje na rozwój funkcji portowych miasta na rzecz powstającego portu w Gdyni.Nadal działało jednak Towarzystwo Żeglugowe"Wisła-Bałtyk"powołane do życia przez konsorcjum kopalń Zagłębia Dąbrowskiego,dysponujące sześcioma holownikami i czterdziestoma lichtugami morskimi.I choć skończyły się przeładunki na wielką skalę,żegluga na Wiśle nie ustała.Dziesiątki barek i holowników przepływało przez Tczew codziennie.Odbywał się też regularny ruch pasażerski w górę i w dół Wisły za sprawą spółki„Vistula”.W 1920 r.zgłoszono w sejmie postulat ustanowienia Tczewa stolicą województwa pomorskiego.Nie został on jednak przyjęty,choć argumenty przedstawione przez posła Jana Dąbskiego z PSL-Piast były dobrze uzasadnione.W okresie międzywojennym znaczny był dorobek miasta w dziedzinie przemysłu.Istniało wiele fabryk,rozwijało się rzemiosło i handel oraz budownictwo mieszkaniowe.Wybudowano kościół pw.św.Józefa i stadion sportowy.Zmodernizowano wodociągi i rzeźnię miejską.Ukazywało się kilka gazet i czasopism polskich.Liczba mieszkańców wzrosła z ok.16 tys.w 1921 do 28 tys.w 1938 r.Od 1930 roku stacjonował w Tczewie 2 Batalion Saperów,który na wypadek wojny miał jak najdłużej przeciwstawić się Niemcom oraz wysadzić mosty na Wiśle.
II wojna światowa
1 września 1939 roku o godzinie 4:34 trzy bombowce nurkujące z 3./StG 1,dowodzone przez Staffelkapitäna Oberleutnanta Bruno Dilleya zaatakowały most w Tczewie.Ich atak nie miał jednak zniszczyć mostu,ale przeszkodzić w jego zniszczeniu.Walki w obronie miasta trwały tylko jeden dzień 1 września 1939.Żołnierze polscy wykonali jednak swoje zadanie.Na rozkaz ppłk.Stanisława Janika dowódcy 2 Batalionu Strzelców mosty zostały zniszczone.Uniemożliwiono w ten sposób przegrupowanie Niemcom swoich wojsk z Rzeszy do Prus Wschodnich,w celu przeprowadzenia planowanego w drugim etapie kampanii wrześniowej skrzydłowego uderzenia na linię Bugu.Rankiem,2 września do Tczewa wkroczyły wojska hitlerowskie.Rozpoczęła się okupacja czas mordów i represji wielu tczewian.Na terenie miasta utworzono obozy dla jeńców angielskich i francuskich oraz obóz pracy dla Polaków.Działały różne organizacje konspiracyjne ruchu oporu(m.in.Armia Krajowa i Gryf Pomorski).Niemcy wysiedlali Polaków do Generalnego Gubernatorstwa i do Rzeszy na przymusowe roboty.Okupacja hitlerowska skończyła się 12 marca 1945 roku,kiedy Tczew zdobyły wojska sowieckie z 242 i 372 dywizji 2 Armii Uderzeniowej II Frontu Białoruskiego.W bitwie o Tczew poległo ponad 100 żołnierzy sowieckich.Po II wojnie światowej Tczew należał do najbardziej zniszczonych przez działania frontowe miast Pomorza Gdańskiego.Praktycznie nie ostała się żadna zdolna do produkcji fabryka.Nastąpił znaczny ubytek ludności do ok.18-20 tys.Mieszkańcy podjęli najpierw trud odbudowy,a następnie rozbudowy miasta,które dziś liczy 60253 osoby(maj 2009 r.)Obecnie w mieście istnieje szereg przedsiębiorstw przemysłu elektromaszynowego,maszynowego,stoczniowego,metalowego,spożywczego,budownictwa wodnego i mostowego.Coraz bardziej widoczny jest sektor prywatny.Istnieje wiele firm i spółek.
Kalendarium historii Tczewa
  • 3000-1700 p.n.e. z tych czasów pochodzą pierwsze znaleziska archeologiczne na terenie Tczewa,głównie z okresu wpływów rzymskich(groby oraz osady)
  • 1198 r.pierwsza pisana wzmianka o Tczewie(Trsow)w przywileju dla joannitów nadanym im przez księcia Grzymisława
  • 1258 r.w Tczewie powstała pierwsza na ziemiach polskich Rada Miejska
  • 1260 r.nadanie Tczewowi praw miejskich przez księcia Sambora II
  • 1289 r.Mestwin II sprowadził do Tczewa dominikanów,którzy zbudowali tu kościół i zespół klasztorny
  • 1308 r.w kilka dni po rzezi gdańskiej Tczew,bez walki został zajęty przez Krzyżaków
  • 1440 r.Tczew przystąpił do Związku Pruskiego
  • 1466 r.po pokoju toruńskim Tczew wrócił do Polski
  • 1577 r.wielki pożar spowodowany nieostrożnością żołnierzy Stefana Batorego pożar prawie doszczętnie zniszczył miasto
  • 1623 r.miasto odbudowane ze zgliszcz odwiedził król Zygmunt III Waza
  • 1772 r.po pierwszym rozbiorze Tczew znalazł się pod panowaniem pruskim
  • 17 stycznia 1807 pod Tczewem stanęły wojska napoleońskie
  • 23 lutego 1807 miasto zostało zdobyte przez żołnierzy Jana Henryka Dąbrowskiego
  • 1851-1857 zbudowano pierwszy tczewski most na Wiśle.Gdy przestał wystarczać,w latach 1888-1890,w odległości ok.30 metrów wybudowano kolejny most
  • 1918 r.została utworzona i aktywnie działała Rada Ludowa przejmując nieoficjalnie władzę z rąk niemieckich.Rada przygotowała też miasto do uroczystego przekazania miasta oddziałom"Błękitnej Armii"gen.Hallera
  • 30 stycznia 1920 żołnierze"Błękitnej Armii"wkroczyli do Tczewa.Po kilku dniach 4 lutego do miasta przyjechał gen.Józef Haller
  • 1920 r.otwarcie Szkoły Morskiej w Tczewie
  • 1926 r.w Tczewie powstał port rzeczny.W oficjalnym otwarciu uczestniczył minister Eugeniusz Kwiatkowski
  • 1930 r.od tego roku w Tczewie stacjonował 2 Batalion Saperów,który na wypadek wojny miał jak najdłużej przeciwstawiać się Niemcom oraz wysadzić mosty na Wiśle
  • 1 września 1939 Zaatakowanie mostu kolejowego w ramach akcji ZUG,a następnie wysadzenie obu mostów oraz zbombardowanie dworca
  • 24 stycznia 1940 publiczna egzekucja trzynastu polskich zakładników przeprowadzona na tzw.świńskim rynku przez funkcjonariuszy SS i paramilitarnego Selbstschutzu
Turystyka
  • Muzeum Wisły oddział Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.Tczew ul.30 Stycznia 4(budynek Centrum Wystawienniczo-Regionalnego Dolnej Wisły).Mieści się w budynku przedwojennej Fabryki Maszyn Rolniczych„Arkona”,w której w czasie okupacji znajdował się hitlerowski obóz przesiedleńczy dla ludności polskiej z pow.tczewskiego wyrzucanej z własnych domów i gospodarstw
  • Farny kościół Podwyższenia Krzyża Świętego najstarszy zabytek w mieście.Kościół pochodzi z XIII w.zbudowany został w stylu nadwiślańskiego gotyku,a jego wystrój wewnętrzny pochodzi z okresu baroku.Olbrzymia murowana wieża jest najstarszą częścią kościoła,a jej szczyt dawniej drewniany został odbudowany po pożarze w 1982 roku.Na ścianach kościoła znaleziono zabytkowe freski,które konserwatorzy starają się odrestaurować;najstarszy z nich pochodzi z II poł.XV wieku i przedstawia święte niewiasty nieczęsto w średniowiecznej sztuce sakralnej przedstawiano wyłącznie postacie kobiet.W wieży znajdują się cztery dzwony:„Odkupiciel człowieka”,„Maryja”,„Jan Paweł II” i „Wacław”
  • Podominikański kościół św.Stanisława Kostki pochodzący z XIV,jest to kościół o bardzo dobrej akustyce.Wybudowany w stylu gotyckim,posiada charakterystyczną ośmioboczną wieżę.Po kasacie zakonu dominikanów kościół był przebudowany na szkołę,później do 1945 r.,użytkowany przez ewangelików.Po II wojnie światowej założono tu wartościowe witraże
  • Wiatrak typu holenderskiego zbudowany został w 1806 roku;drewniany,podmurowany,posiada rzadko spotykane pięcioramienne skrzydło i obrotową głowicę;od 1983 roku znajduje się w rękach prywatnych,udostępniony na harcówkę dla szczepu harcerzy w Tczewie
  • Miejska wieża ciśnień zbudowana w 1905 r.obrazuje dawne budownictwo urządzeń komunalnych.40-metrowa wieża siłą naturalnego ciśnienia rozprowadzała do mieszkań wodę,zgromadzoną w ogromnym zbiorniku
  • Ratusz znajdował się na placu Hallera,w centralnym punkcie Starego Miasta,był siedzibą Rady Miejskiej,sądu i kancelarii miejskiej.Po pożarze w 1916 r.nie został już odbudowany,obecnie siedzibą władz miejskich jest budynek z początku XX wieku.Obecnie na placu Hallera znajduje się wykonany z kostki obrys dawnych murów ratusza
  • Budynek Poczty wzniesiony w 1905 r.według projektu Karola Hempla na miejscu dwóch mniejszych budynków z pruskiego muru.Poczta mieści się w tym miejscu już od 1850 roku.Na budynku,umieszczone są:herb Gdańska,herb Tczewa oraz godło państwowe
  • Most drogowy na Wiśle oraz most kolejowy stanowią szczególną atrakcję Tczewa.Jako pierwszy powstał most drogowy(1851-1857) i był wówczas jednym z najdłuższych na świecie(837 m długości),budowa mostu drogowego kosztowała 4 mln talarów.Kamień węgielny pod budowę położył Fryderyk Wilhelm IV.Most początkowo miał 10 wież i dwie bramy wjazdowe z pięknymi portalami dzisiaj pozostały jedynie cztery wieże.Drugi,kolejowy,powstał w latach 1888-1890,kiedy jeden most przestał wystarczać.Mosty są szczególnie interesujące ze względu na zastosowane rozwiązania techniczno-konstrukcyjne.Amerykańskie Towarzystwo Inżynieryjne uznało most tczewski za międzynarodowy zabytek inżynierii budowlanej(na tej samej liście jest m.in.paryska wieża Eiffla)
  • Park miejski znajduje się w centrum miasta zajmując powierzchnię ok.15 ha.Jego dolna część powstała w drugiej połowie XIX wieku,górna część pochodzi z początku XX.Znajduje się tu m.in.amfiteatr z muszlą koncertową,a przy wejściu do parku można zobaczyć pomnik upamiętniający tczewskich harcerzy,którzy zginęli w II wojnie światowej
  • Budynek pierwszej w Polsce Państwowej Szkoły Morskiej zbudowany w 1911 roku,początkowo mieściła się w nim Szkoła Żeńska.Szkoła Morska powstała w 1920 i działała w Tczewie do 1930 r.Przed przeniesieniem do Gdyni ukończyło ją 140 absolwentów na wydziałach nawigacyjnym i mechanicznym
  • Budynek dawnych łazienek budowy zakończono w 1913 r.,na parterze mieściły się poczekalnia i łazienki lecznicze,na piętrze znajdowały się łazienki pierwszej i drugiej klasy.Dzisiaj jego rola jest zupełnie inna budynek jest wyremontowany i pełnił funkcję siedziby starostwa powiatowego.Obecnie budynek jest w rękach prywatnych,a siedziba starostwa powiatowego znajduje się obecnie na ulicy Piaskowej
  • Kościół św.Józefa zbudowany w latach 1931-1936
  • Przystań wraz z bulwarem zbudowany w ramach rewitalizacji Starego Miasta kompleks rekreacyjno-wypoczynkowy,z ogródkiem jordanowskim,restauracją,karczmą,ścieżkami widokowo-spacerowymi
Wspólnoty wyznaniowe
Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
  • Kościół Chrześcijan Baptystów
  • Kościół Ewangelicko-Augsburski(filiał parafii w Sopocie)
  • Kościół Rzymskokatolicki
    • Parafia pw.Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
    • Parafia pw.NMP Matki Kościoła jej proboszcz jest dziekanem dekanatu tczewskiego
    • Parafia pw.Podwyższenia Krzyża Św.
    • Parafia pw.Św.Franciszka z Asyżu
    • Parafia pw.Św.Józefa
    • Parafia pw.Św.Maksymiliana Kolbego
  • Kościół Zielonoświątkowy
  • Świadkowie Jehowy
    • Zbór i Sala Królestwa
Edukacja
Oprócz 20 tczewskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych od niedawna w mieście istnieją:Centrum Edukacji Dorosłych(w strukturze placówki funkcjonuje filia Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni i punkt konsultacyjny Uniwersytetu Gdańskiego Kolegium Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych)oraz punkt konsultacyjny Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie i Politechniki Gdańskiej.Spośród kilku placówek kulturalnych wyróżnia się Miejska Biblioteka Publiczna im.Aleksandra Skulteta,Centrum Wystawienniczo-Regionalne Dolnej Wisły,Tczewskie Centrum Kultur i Fundacja Domu Kultury.
Sport
W Tczewie swą siedzibę ma także klub piłkarski Gryf 2009 Tczew,który powstał 24 czerwca 2009 roku z połączenia dwóch klubów:Wisły Tczew oraz Unii Tczew.Znajduje się tu także Tczewskie Centrum Sportu i Rekreacji(TCSiR)z krytą oraz otwartą pływalnią,siłownią,sauną i kortami tenisowymi.
Honorowi Obywatele Miasta Tczewa
Lista honorowych obywateli:
  • Bogdan Borusewicz
  • ks.Stanisław Cieniewicz
  • Kazimierz Denek
  • Franciszek Fabich
  • Walenty Faterkowski
  • Zdzisław Jaśkowiak
  • Ryszard Karczykowski
  • Roman Klim
  • Jerzy Kubicki
  • Roman Landowski
  • Józef Lisowski
  • Klaus Lohmann
  • Zenon Odya
  • ks.Janusz Stanisław Pasierb
  • Kazimierz Piechowski
  • Alfred Schickentanz
  • Józef Szajna
  • bp Jan Bernard Szlaga
  • Piotr Grunkowski
  • Lech Wałęsa
  • Łucja Wydrowska-Biedunkiewicz
  • ks.Piotr Wysga polski duchowny katolicki,proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie,wicedziekan dekanatu tczewskiego,prałat,kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej,kapelan Strzeleckiego Bractwa Kurkowego Tczew
Współpraca międzynarodowa
Miasta i gminy partnerskie:

Miasto Kraj Rok podpisania umowy
Witten Niemcy 1990,1998,1999
Kursk Rosja 1996
Lev Hasharon Izrael 1997
Werder(Havel) Niemcy 1998
Birżai Litwa 1998
Barking and Dagenham Wielka Brytania 1999
 Dębno Polska 2000
 Beauvais Francja 2005

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz