piątek, 19 lutego 2016

Pomnik króla Jana III Sobieskiego w Gdańsku

Pomnik konny w Gdańsku,jeden z najstarszych pomników miasta.
Historia
Został ufundowany przez miasto Lwów i odsłonięty 20 listopada 1898 roku.Jest dziełem lwowskiego rzeźbiarza Tadeusza Barącza,odlanym w brązie,w wiedeńskiej firmie Artura Kruppa.Podstawę pomnika,z szarego piaskowca tarnopolskiego,wykonała pracownia rzeźbiarska Juliana Markowskiego ze Lwowa.Do postaci króla pozował lwowski przedsiębiorca Marian Stipal.Pomnik stanął we Lwowie na skwerze w Wałach Hetmańskich,w najbardziej reprezentacyjnym spacerowym ciągu Lwowa.Dziś miejsce to zajmowane jest przez pomnik Tarasa Szewczenki.Jedyny król polski,pochodzący z najbliższych okolic Lwowa(urodzony w Olesku,często przebywający w Żółkwi,posiadający kamienicę we Lwowie i często odwiedzający to miasto)przedstawiony został w narodowym stroju,w żupanie i kontuszu,na wspiętym rumaku,przeskakującym obalone działo,kosz faszynowy i strzaskaną lawetę.Postać króla była zwrócona twarzą na południowy wschód,skąd najczęściej nadchodziło niebezpieczeństwo dla Lwowa.Praca Barącza przypomina swą stylistyką wcześniejszy pomnik Sobieskiego w warszawskich Łazienkach z 1787 roku,zwłaszcza,że w obu przypadkach wątpliwość wzbudzają proporcje między sylwetką konia i jeźdźca.Gdy w lipcu 1944 roku Lwów został ponownie zajęty przez ZSRR,powstał projekt,by Sobieskiego przerobić na Bohdana Chmielnickiego.W roku 1950 przekazano jednak pomnik władzom polskim.Przez 16 lat stał w parku w Wilanowie,po czym przewieziono go do Gdańska.Pomnik,atrakcyjny w swojej formie,starały się pozyskać Kraków i Wrocław.Ustawiono go na jednym z głównych placów Starego Miasta Targu Drzewnym(w miejscu usuniętego monumentalnego niemieckiego pomnika) i 26 czerwca 1965 roku ponownie odsłonięto.Pomnik usytuowano tak,że król zwrócony jest w kierunku zachodnim.Oryginalna tablica z tekstem"Królowi Janowi III miasto Lwów"została ukryta i zamontowana dopiero po 1989 roku.Oryginalnych,brązowych tablic kartusza nigdy nie zamontowano z powrotem.Najprawdopodobniej zostały zabetonowane w skrzyniach wewnątrz pomnika.Obecne tablice zostały wykonane w latach dziewięćdziesiątych z piaskowca przez rzeźbiarza Czesława Gajdę,który uprzednio w latach osiemdziesiątych dokonał rekonstrukcji innych części kartusza.W latach 1999-2000 pomnik otrzymał iluminację.Pomnik waży ponad siedem ton i mierzy ponad osiem metrów wysokości.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz