wtorek, 22 września 2015

Tadeusz Miciński

Ur.9 listopada 1873 w Łodzi,zm.w lutym 1918 r.we wsi Małe Małynicze pod Czerykowem pisarz i poeta polski okresu Młodej Polski.Autor mistycznych powieści,poematów prozą i wierszy kontemplacyjnych.Jeden z czołowych pisarzy polskiego ekspresjonizmu,prekursor surrealizmu.Był przyjacielem Witkacego,Stanisława Przybyszewskiego i Karola Szymanowskiego,członek Warszawskiego Towarzystwa Teozoficznego.
Życie
Syn Rudolfa i Wandy z Pruskich.Uczył się w warszawskim gimnazjum.Studiował historię i filozofię na UJ.Na studiach zainteresował się okultyzmem,satanizmem i księgami wiedzy tajemnej.Walczył w I wojnie światowej,dużo podróżował.Oficer oświatowy w korpusie gen.Dowbora-Muśnickiego.Zamordowany na Mohylewszczyźnie w nieznanych okolicznościach(prawdopodobnie podczas napadu rabunkowego przez tamtejszych chłopów,choć istnieje też hipoteza,według której był to bolszewicki zamach).Miciński jechał powozem,na pomoc swoim krewnym.Jego synem był Jarosław Tadeusz Miciński(1898–1971),reżyser i kierownik artystyczny,pracownik Reduty.
Twórczość
Hermetyczna, trudna w odbiorze twórczość prozatorska Micińskiego oparta była na prawdzie objawionej.Autor wyrażał w niej gnozę,fatalizm oraz pogląd,iż tylko wybranym jednostkom(nadczłowiekowi)dane jest posiadanie duszy i życie wieczne.Miciński był również przeciwnikiem teorii przypadkowości;świat i wszystkie jego elementy istnieją z konieczności,choć są do końca niepoznawalne.Jednocześnie głosił prymat rozumowego,naukowego studiowania wiedzy tajemnej(magów Indii,gwiaździarzy Chaldei)nad wiarą.Miciński był(podobnie jak Wyspiański)kontynuatorem poetyckiego teatru misteryjnego.Uważany bywa za prekursora surrealizmu lub czystego ekspresjonistę,tworzącego w indywidualnym stylu.Dopracował się własnej formy dramatycznej,dwuplanowej,w której przenika się dramat realny z dramatem idei politycznych i historio fizycznych w wymiarze misteryjnym,alegorycznym.Napisał kilka dramatów,które łączą w sobie idee filozofii dziejów z przyszłymi technikami nowoczesnych mediów filmu,projekcji,łączenia planów,wielkich widowisk plenerowych itp.Miciński pod rozważania wziął również satanizm.Za średniowiecznymi gnostykami twierdził,że świat ziemski stworzył nie Bóg,lecz Szatan mający na celu kreację karykatury Nieba.Wyłapując liczne analogie literackich biografii wyrażał również pogląd,iż Chrystus,Lucyfer i Feniks to trzy imiona tej samej istoty.Publikował również pisma związane z narodem polskim,w których pod rozważania(podobnie jak zresztą w prozie poetyckiej)wziął filozofię genezyjską Juliusza Słowackiego.Wyrażał panslawizm i anty germanizm.Za życia otaczała Micińskiego legenda„poety maga”,„czciciela tajemnic”.Twórca został sportretowany w sposób prześmiewczy w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego(Samotnik,Maska V).Micińskiego sportretował też Stanisław Ignacy Witkiewicz w powieści"622 upadki Bunga,czyli Demoniczna kobieta"(Mag Childeryk),a także zadedykował mu swoją powieść"Nienasycenie".Dedykację dla Micińskiego miał również jeden z utworów Karola Szymanowskiego inspirowany Nietotą.Księgą tajemną Tatr oraz samą osobą jego twórcy.
O Micińskim
Miciński może być albo pisarzem genialnym,albo żadnym.Albo prorok,albo szarlatan;albo mag,albo mistyfikator;albo bard duszy polskiej,albo śmieszny pierrot;albo wybitny erudyta,albo intelektualny szalbierz;albo epigon,albo prekursor;albo skrajny nonkonformista,albo ugodowy endek;albo poeta opętany panslawizmem,albo poeta opętany Polską.prof.dr hab.Teresa Wróblewska
Twórczość Tadeusza Micińskiego fascynuje swoją wielowarstwowością.Tym,co przede wszystkim rzuca się w oczy,są jej warstwy poetyckie:muzyczność fraz,feeria barw,niesamowitość fantastycznych obrazów,silne zaangażowanie emocjonalne w opisy niezwykłych przeżyć,nieustanne zderzanie się wielu kultur,a wszystko to połączone własnym oryginalnym stylem.Prof.Andrzej Nowicki
Ton absolutnie czysty,mocny,oryginalny ton,po którym zawsze i wszędzie możemy go poznać,wyróżnić i nigdy już nie zapomnieć.Bolesław Leśmian
Dzieła
Do jego najbardziej znanych utworów należą:

  • "Łazarze"(1896 r.)poemat
  • "Nauczycielka"(1896 r.)opowiadanie
  • "W mroku gwiazd"(1902 r.)tomik poezji
  • "Kniaź Patiomkin"(1906 r.)dramat
  • "Do źródeł duszy polskiej"(1906 r.)tekst publicystyczny
  • "W mrokach złotego pałacu,czyli Bazylissa Teofanu"(1909 r.)dramat
  • "Nietota.Księga tajemna Tatr(1910 r.)powieść
  • "Walka o Chrystusa"(1911 r.)tekst publicystyczny
  • "Dęby czarnobylskie"(1911 r.)tom opowiadań
  • "Xiądz Faust"(1913 r.)powieść
  • "Wita"(1926 r.)powieść

Odniesienia w kulturze masowej
Fascynacji twórczością Micińskiego uległ Roman Kostrzewski,co słychać w tekstach zespołu KAT.
Wiersze Micińskiego były aranżowane jako utwory muzyczne:

  • „Twoja postać”na albumie Marek Grechuta&Anawa Marka Grechuty w 1970 roku i "Historia pewnej podróży"(2006 r.)Grzegorza Turnaua
  • „Lucifer”na albumie Evangelion(2010 r.)grupy Behemoth
  • „Delirium Tremens”na albumie Ballady(1993 r.)grupy KAT
  • "Lucifer","Kain"(fragmenty) i "Witeź Włast"na albumie Haudh'en'Nirnaeth(1996 r.)projektu Nirnaeth

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz