wtorek, 27 stycznia 2015

Ignacy Nagurczewski

Ur.22 marca 1725 w Nagurkach koło Pińska,zm.w lutym 1811 w Warszawie polski poeta,tłumacz,historyk literatury,pedagog i jezuita,nauczyciel ks.Józefa Poniatowskiego.
Życiorys
Urodził się w Nagurkach,jako syn Karola,regenta pińskiego i Joanny Hołowianki Ostrzeżeckiej.Pierwsze nauki(aż do retoryki włącznie)pobierał prawdopodobnie u pińskich jezuitów.20 sierpnia 1740 wstąpił do ich zakonu.Nowicjat(lata 1740/1741-1741/1742)odbywał w Wilnie.Wkrótce potem(1742/1743)zaczął studiować retorykę w Słucku,a nieco później(lata 1743/1744-1745/1746)filozofię w Nowogródku.Był nauczycielem w szkołach jezuickich w Warszawie(infima kolegium warszawskiego 1746/1747),Pułtusku(w gramatyce 1747/1748 i syntaksie 1748/1749) i Płocku(w syntaksie 1749/1750).W latach 1769-1774 wykładał historię i literaturę w Szkole Rycerskiej.Był członkiem Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk.Uczestniczył w"obiadach czwartkowych"organizowanych przez Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Twórczość
Autor wierszy okolicznościowych i rozprawy pedagogicznej:Rozmowa filozofa...o trojakim w Polszcze...wychowaniu(1756 r.)Wydał przekłady:Ksiąg dziesięć Pasterek Wergiliusza(1754,1770,1778),Mów Cycerona przeciwko Katylinie i za M.Marcellem(1763,1771),Filipik Demostenesa(1774 r.)Współpracował w"Zabawach przyjemnych i pożytecznych"Naruszewicza.W rękopisie pozostawił przekład Iliady Homera i dzieło o literaturze polskiej.
Ważniejsze utwory
  1. Rozmowa filozofa z politykiem o trojakim w Polszcze młodzi wychowaniu,Warszawa 1756 r.(dedykowane Anastazji Tarnowskiej;wyd.pod nazwiskiem ucznia,Jana Amora Tarnowskiego
  2. Najjaśniejszemu Stanisławowi Augustowi Królowi Polskiemu...w czasie pożądanej koronacji łącząc swą radość z powszechną.Kawalerowie Collegii Nobilium Warszawskiego Soc.Jesu roku 1764,brak miejsca wydania(1764 r.)autorstwo domniemane wiersza polskiego(Estreicher XXV,31);tamże wiersze w języku łacińskim i francuskim
  3. Do czytelników...(Wstęp do H.K.Hirzel):Sokrates.Wieśniak,albo opisanie życia gospodarskiego i cnotliwego,filozofa rolą bawiącego się.Przez...Katarzynę i Ludwikę Sosnowskie...z francuskiego na polskie przetłumaczony,Warszawa 1770 r.
  4. O literaturze polskiej,rękopis zaginiony,(inform.F.M.Sobieszczański).
Ponadto w czasopiśmie"Zabawy Przyjemne i Pożyteczne"ogłoszono:Wiersz do J.K.M.od Korpusu Kadetów,1771 r.t.4,s.335. Przekłady
  1. P.M.Vergilius:Bucolica,albo pasterki...Eklog,albo wyborów dziesięć.Przekładania...wyd.J.A.Załuski w:Wergiliusza Księgi wszystkie,to jest ksiąg dwanaście,Warszawa 1754 r.przedr.w zbiorze:Sielanki polskie z różnych autorów zebrane,Warszawa 1770 r.także Warszawa 1778 r.
  2. M.T.Cicero:Mowy...przeciwko Katylinie i za Markiem Marcellem.Przekładania...Warszawa 1763 r.wyd.następne Poczajów 1771 r.(wyd.1 dedykowane J.Sosnowskiemu)
  3. Demostenes:Filipiki...z przyłączeniem uwag historycznych i politycznych.Przekładania...t.1,Warszawa 1774 r.(dedykowane:Stanisławowi Augustowi i I.Potockiemu)
  4. Homer:Iliada.Ks.1-19,całość niewydana,księgi 3-4 wyd.w:Iliada Homera.Przekładania F.Dmochowskiego t.3,Warszawa 1801.
Według K.Koźmiana tłumaczył ponadto dzieło:F.Juvenel de Carlencas:Historia nauk wyzwolonych.Przez...francuskim językiem pisana,na polski przełożona ad usum Korpusu Kadetów JKMci

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz