Kasper Elyan

Znany też jako Elian lub Helian(ur.ok.1435 r.w Głogowie,zm.1486 r.)kanonik kapituły katedralnej we Wrocławiu,pierwszy drukarz polski,który 35 lat po wynalezieniu druku przez Jana Gutenberga wydrukował we Wrocławiu pierwszą książkę w języku polskim.
Rodzina
Urodził się w rodzinie mieszczańskiej w Głogowie ok.1435 roku.Jego ojciec był rzemieślnikiem,a dziad Marcin pochodził spod głogowskich Polkowic.Posiadał również dwoje rodzeństwa:siostrę oraz młodszego brata Ambrożego.
Życiorys
Wykształcenie w zakresie sztuk wyzwolonych i prawa kanonicznego zdobył na studiach w Lipsku,Krakowie i Erfurcie.W spisie słuchaczy uniwersytetu w Lipsku z 1451 roku immartykulowany był wśród nacji polskiej o czym świadczy zapis"natione Polonus"umieszczony przy jego nazwisku.W 1455 został bakałarzem.W roku 1461 immatrykulował się w Krakowie,a w kilka lat później wstąpił na wydział prawa w Erfurcie.Prawdopodobnie po ukończeniu studiów udał się do Kolonii,gdzie zapewne nauczył się drukarstwa.W 1470 r.wrócił do kraju.Przy finansowej pomocy kapituły wrocławskiej założył drukarnię we Wrocławiu,która zaczęła działać od 1475 roku.Już w tym roku wyszły spod prasy pierwsze dwa druki religijne.Główną tematyką produkcji oficyny Elyanowej były dzieła o treści kościelnej,przeznaczone do użytku duchowieństwa,jak dzieła Tomasza z Akwinu,Jana Gersona i in.oprócz jednego tylko utworu świeckiego,mianowicie Fadecji Poggia(Facetiarum liber,Joannes Poggius,1482 r.)Ogólny plon tłoczni wynosi ok.9 druków,niektóre z nich były wydawane parokrotnie,co pomnaża ilość wykonanych w tej oficynie druków.Pod względem typograficznym druki Elyana stoją na dość niskim poziomie(papier gruby,czcionki nie mają czystej linii,skład prymitywny).Oficyna była prowadzona do 1482 r.W tym czasie z ramienia biskupa wrocławskiego,Elyan przedsięwziął podróż do Rzymu,gdzie bawił trzy lata.Wracając do kraju zmarł,prawdopodobnie w drodze.Przed wyjazdem do Rzymu Elyan oddał drukarnię w depozyt mieszczaninowi Janowi Kluge.Dalszych informacji o tłoczni Elyana nie ma.
Dzieła

• Historia de transfiguratione 1475;
• Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensis 1475(Statuta synodalne biskupów wrocławskich)przytoczone są trzy modlitwy codzienne,"Ojcze nasz","Zdrowaś Maria","Wierzę w Boga",po polsku i po niemiecku.Jedyny kompletny egzemplarz znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu,drugi posiada Biblioteka w Pradze.

oraz

• Tractatus de sacramentis Mikołaja Pszczółki z Błonia;
• Confessionale Mateusza z Krakowa;
• i in.