czwartek, 12 marca 2015

Maria Walewska

Maria z Łączyńskich Walewska(pani Walewska),później hrabina d'Ornano(ur.7 grudnia 1786 w pałacu w Kiernozi niedaleko Łowicza,zm.11 grudnia 1817 w Paryżu)metresa cesarza Napoleona Bonaparte.Była córką Mateusza Łączyńskiego herbu Nałęcz i Ewy Zaborowskiej.W dzieciństwie(ok.1795–1801)wraz z dwoma braćmi(Benedyktem Józefem i Teodorem,przyszłymi oficerami Napoleona)wychowywana była przez ojca Fryderyka Chopina Mikołaja.
Pierwsze małżeństwo
Pod koniec 1804 r.wzięła ślub z szambelanem Anastazym Walewskim z Walewic.13 czerwca 1805 roku,po powrocie z podróży poślubnej do Włoch,urodziła syna Antoniego Bazylego Rudolfa.Nie jest zbyt prawdopodobne,aby zniedołężniały,blisko pół wieku starszy od Marii szambelan był biologicznym ojcem tego dziecka,urodzonego niespełna 6 miesięcy po ich ślubie;małżeństwo to zatem miało może na celu ratowanie honoru panny Łączyńskiej.(Ojcem był prawdopodobnie Arkadij Suworow,cioteczny wnuk feldmarszałka rosyjskiego,odrzucony przez rodzinę Marii Łączyńskiej ze względów„patriotycznych”.)Niemniej jednak syn został uznany przez szambelana Anastazego i uważany był w późniejszych latach za podobnego do ojca.
Kochanka Napoleona
W styczniu 1807 r.Maria Walewska spotkała się z cesarzem Napoleonem,oficjalnie po raz pierwszy widząc go podczas balu w warszawskim Zamku Królewskim,choć inni twierdzą,iż odbyło się to w pałacu Michała Poniatowskiego w Jabłonnie.Wkrótce potem,w wyniku awansów,prezentów i liścików cesarza,została jego oficjalną metresą;sprowadził ją na trzy tygodnie m.in.do swej kwatery w pałacu w Finckenstein(dziś Kamieniec)w Prusach Wschodnich,gdzie stacjonował po wznowieniu działań wojennych.W lipcu Napoleon podpisał z Rosją i Prusami traktaty pokojowe w Tylży i wyjechał do Paryża;nie jest pewne,czy zabrał Marię Walewską ze sobą.W 1809 roku,po zwycięstwie cesarza nad V koalicją antynapoleońską,Maria Walewska mieszkała przez kilka miesięcy w pobliżu rezydującego,po zajęciu Wiednia,w pałacu Schönbrunn Napoleona.W tym czasie zaszła z nim w ciążę;powróciła do Walewic,gdzie 4 maja 1810 r.urodziła Aleksandra Floriana Józefa.Napoleon właśnie dzięki Marii przekonał się,że przyczyną braku potomka z jego małżonką Józefiną nie jest on sam.Wkrótce wziął z nią rozwód,motywowany względami dynastycznymi,po czym poślubił Marię Ludwikę,córkę cesarza Austrii(Franciszka II Habsburga),która dała mu legalnego potomka w marcu 1811 roku.
Opieka cesarza Francuzów
Napoleon jednak otoczył dyskretną opieką tak Marię,jak i obu jej synów,obdarowując Walewską pałacykiem w Paryżu,gdzie zamieszkała z nimi jeszcze w 1810 roku.Wkrótce nadał Aleksandrowi tytuł hrabiego oraz przynoszące zysk posiadłości ziemskie,co uniezależniło finansowo na przyszłość Aleksandra i jego matkę.Tak zabezpieczona Maria złożyła w Warszawie wniosek o unieważnienie małżeństwa z Anastazym Walewskim,jakoby zawartego pod przymusem jej matki i brata Benedykta.W sierpniu 1812 r.uzyskała rozwód(Anastazy zmarł w 1815 roku),a po kilku miesiącach po klęsce Napoleona w kampanii rosyjskiej pojechała do Paryża.We wrześniu 1814 roku,po abdykacji Napoleona,odwiedziła go wraz z synem i bratem Teodorem na wyspie Elbie,a ostatni raz spotkała się z nim w 1815 roku,w ciągu 100 dni pomiędzy jego ucieczką z Elby a zesłaniem na św.Helenę.
Romans z Filipem-Antonim d'Ornano
W tych latach nawiązała romans z kuzynem Napoleona,hrabią i marszałkiem Francji,Filipem-Antonim d'Ornano,z którym zawarła ślub(dopiero po śmierci Anastazego miała z nim rozwód cywilny,ale nie kościelne uznanie małżeństwa za nieważne)7 września 1816 r.w Brukseli.Zamieszkali razem w Liège,a 9 czerwca 1817 r.Maria urodziła Rudolfa Augusta,swego trzeciego syna.Wkrótce jednak,ciężko chora na kamicę nerkową i osłabiona przez karmienie dziecka piersią(co jej zarzucał w swych wspomnieniach,jako nieostrożność,Aleksander),zmarła 11 grudnia 1817 roku.Serce Marii Walewskiej secundo voto Ornano znajduje się w grobowcu rodzinnym Ornano,obok prochów jej zmarłego w 1863 r.małżonka,na cmentarzu Père Lachaise w Paryżu,natomiast ciało przewieziono w 1818 r.do Kiernozi,gdzie 27 września pochowano je w tamtejszym kościele parafialnym.
Dzisiejsi potomkowie Marii Walewskiej
Potomkowie jej drugiego syna Aleksandra z jego romansu z aktorką Rachel Felix żyją do dziś,nadal też istnieją hrabiowie d'Ornano,potomkowie trzeciego syna Marii Rudolfa Augusta.Prawnuk Marii Antoine Philippe Rodolphe d'Ornano opublikował na początku lat 50.XX w.szereg prac o Walewskiej i Aleksandrze,wykorzystując dokumenty rodzinne,m.in.dziennik Marii,czym wywołał długoletnie spory wśród historyków francuskich.Jego brat Guillaume,w latach międzywojennych attaché francuski w Warszawie,ożenił się z Polką,Elżbietą Michalską z Mełgwi-Podzamcza.Syn tej pary,praprawnuk Marii,Michel d'Ornano,dwukrotny minister kultury i środowiska V Republiki Francuskiej,po przejęciu gazety Rzeczpospolita przez francuską grupę Hersanta(ok.1989 roku)był odpowiedzialnym wydawcą tego pisma.Hrabiowie d'Ornano są właścicielami fabryki perfum Sisley SA,którą dziś kieruje wraz z synem Filipem Izabela d'Ornano z hr.Potockich(ur.w 1937 roku),małżonka Huberta,brata Michała.
Nawiązania w sztuce
Romans Napoleona z Marią Walewską stał się wątkiem wielu filmów,m.in.Pani Walewska nakręconego przez amerykańską wytwórnię filmową Metro-Goldwyn-Meyer w 1937 roku z Gretą Garbo w roli Marii,który na podstawie powieści Wacława Gąsiorowskiego wyreżyserował Clarence Brown.Do tej historii nawiązuje także polski film Marysia i Napoleon z 1966 r.w reżyserii Leonarda Buczkowskiego,z Beatą Tyszkiewicz i Gustawem Holoubkiem w rolach tytułowych.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz