Bitwa pod Zahalem

Bitwa pomiędzy oddziałem Kozaków i zbuntowanych włościan z jednej strony i polsko-litewską ekspedycją karną z drugiej strony,która miała miejsce podczas powstania Chmielnickiego,17–18 czerwca 1649 roku,w pobliżu wsi Zahale na Polesiu.Siły kozackie liczyły ok.3 tysięcy ludzi,którego trzon stanowił pułk kaniowski Kozaków zaporoskich,resztę zaś zbuntowani chłopi.Ich dowódcą był pułkownik kozacki Ilja Hołota.Polsko-litewska ekspedycja karna liczyła ok.1200 żołnierzy i dowodzona była przez pisarza polnego Władysława Wołłowicza.Kozacy przedostali się przy pomocy łodzi do Krasnosiela nad Prypecią,a następnie ruszyli lądem na północ.17 czerwca zaatakowali słabsze siły polsko-litewskie,dowodzone pod nieobecność Wołłowicza przez Waleriana Falenckiego i Jana Donowaja.Te okopały się w obozie w Zahalu i kilkakrotnie odpierały kozackie ataki.Z pomocą Polakom i Litwinom niespodziewanie przybyły posiłki wysłane spod Rzeczycy przez innego dowódcę ekspedycji antykozackiej,strażnika litewskiego Hrehorego Mirskiego,liczące 150 dragonów i 200 piechoty niemieckiej.Dzięki uderzeniu odsieczy na tyły Kozaków,siły polsko-litewskie z obozu w Zahalu mogły wyjść w pole.W rezultacie Kozacy zostali całkowicie rozbici,ponosząc straty ok.1600 ludzi.Zginął także sam dowódca kozacki,pułkownik Ilja Hołota.Po stronie polsko-litewskiej straty wyniosły 216 zabitych i rannych.Ranny został m.in.jeden z dowódców,Walerian Falencki.Z innego źródła o wyniku bitwy zadecydował rotmistrz Samuel Smólski,który dysponując czterema chorągwiami kozackimi(rodzaj jazdy średniozbrojnej o mylącej nazwie)rozbił lewe skrzydło wojsk zaporoskich.W bitwie wyróżniły się także lekkozbrojne chorągwie tatarskie.
Inne bitwy Litwinów z Kozakami w czasie powstania Chmielnickiego

• bitwa pod Homlem(wrzesień 1653)
• bitwa pod Mozyrzem(wrzesień 1653)
• bitwa w okolicach Czarnobyla(sierpień 1653)