Stanisław Łubieński

Herbu Pomian(ur.1574 w Łubnej koło Kalisza,zm.16 kwietnia 1640 w Warszawie)biskup płocki,podkanclerzy koronny,sekretarz królewski;brat Macieja.Po ukończeniu Kolegium Jezuickiego w Kaliszu,gdzie kształcił się w sztuce wojennej oraz prawie,studiował w Grazu,Rzymie,Perugii doktor obojga praw.Od 1591 sekretarz królewski.Opat komendatoryjny w Tyńcu.Historyk,uważany za jednego z najwybitniejszych historyków XVII w.Był związany z królem Zygmuntem III i obozem kontrreformacji.W 1593 towarzyszył królowi w podróży do Szwecji.W 1613 przeprowadził uporządkowanie archiwum na zamku krakowskim,później w ciszy klasztoru tynieckiego,którego administrację powierzył mu król,zbierał materiały historyczne.Od 1614 był regentem kancelarii królewskiej,potem sekretarzem koronnym,a od 1622 biskup łucki,1626 podkanclerzy koronny,1627 biskup płocki,złożył pieczęć podkanclerską 1628 i gorliwie pracował nad podniesieniem swej diecezji.W 1624 otrzymuje sakrę biskupią na Wawelu,a w 1627 r.Był autorem kroniki łacińskiej,zawierającej wierny opis rokoszu Zebrzydowskiego.Dbał o rozwój życia zakonnego,będąc aktywnym działaczem politycznym,tolerancyjnym wobec innowierców.Swą wspaniałą bibliotekę przekazał kapitule płockiej.Był człowiekiem o rozległym horyzoncie,gorliwie popierającym oświatę,przyjacielem Sarbiewskiego.Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa płockiego w 1632 roku.Jego dzieło historyczne:„De motu civili in Polonia libri V.”(wyszło w„Opera posthuma,historica...,edita ab executoribus testamenti”(1643),w którem niekiedy stronniczo,lecz zawsze jasno przedstawia osoby działające w rokoszu Zebrzydowskiego.
Najcenniejsze dzieła

• Brevis narratio profectionis in Sueciam Sigismundi III...1593;
• De ortu,vita et morte Mathiae de Bużenin Pstrokoński...(1630);
• Ce motu civili in Polonia libri quatuor,Series.vitea,res gestes episcoporum Plocensium...,Kraków 1642;
• 'Opera posthuma historica historopolitica variigue discursus epistolae et aliquot orationes...(1643);
• Droga do Szwecji;
• Rozruchy domowe.