Życiorys
Był synem Franciszka(ziemianina,urzędnika kontroli państwowej) i Ludwiki Grudzińskiej.W latach 1869–1876 uczęszczał do Niemieckiego Gimnazjum Św.Anny w Petersburgu,następnie studiował na Uniwersytetach w Lipsku,Monachium i Wiedniu(1876–1881).W 1880 r.obronił doktorat na Uniwersytecie w Lipsku,w 1884 r.habilitował się na Uniwersytecie w Petersburgu i został docentem w Katedrze Języka Greckiego tej uczelni;w 1887 r.wraz z nominacją na profesora nadzwyczajnego objął kierownictwo tej Katedry.W tym samym roku uzyskał też doktorat filologii na Uniwersytecie w Dorpacie(na podstawie rozprawy Die Gliederung der altattischen Komodie).W 1890 r.uzyskał tytuł profesora zwyczajnego,w latach 1906–1908 pełnił funkcję dziekana Wydziału Historyczno-Filozoficznego Uniwersytetu Petersburskiego;wykładał ponadto życie i twórczość Adama Mickiewicza na Wyższych Kursach Żeńskich w Petersburgu,a w latach 1914–1916 przewodniczył Polskiej Radzie Szkolnej także w Petersburgu.W 1920 r.przeniósł się na Uniwersytet Warszawski,gdzie objął II Katedrę Filologii Klasycznej;w 1935 r.został mianowany profesorem honorowym tej uczelni(kierowanie Katedrą przejął Aleksander Turyn),ale wykłady z filologii klasycznej,kultury starożytnej i religioznawstwa kontynuował do wybuchu II wojny światowej.Prowadził badania naukowe archeologiczne i filologiczne m.in.we Włoszech,Grecji,Hiszpanii i Afryce Północnej,w 1922 r.kierował wieloosobową wyprawą naukową do Włoch.W 1907 r.został powołany na członka czynnego Akademii Umiejętności w Krakowie(późniejszej Polskiej Akademii Umiejętności).W 1933 r.został wybrany do Polskiej Akademii Literatury.Należał również m.in.do Towarzystwa Naukowego Warszawskiego(1929 r.członek zwyczajny),Petersburskiej Akademii Nauk(1912 r.członek honorowy),Towarzystwa Naukowego we Lwowie(1920 r.członek czynny),Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk(1923 r.członek honorowy),Polskiego Towarzystwa Filologicznego,Pruskiej Akademii Nauk,Niemieckiego Instytutu Archeologicznego w Rzymie,Instytutu Studiów Etruskich we Florencji,Bawarskiej Akademii Nauk,Greckiej Akademii Nauk,Rosyjskiej Akademii Nauk,Brytyjskiej Akademii Nauk,Czeskiej Akademii Nauk,Akademii Śródziemnomorskiej w Monako.W 1922 r.należał do założycieli Towarzystwa Umiędzynarodowienia Łaciny i pełnił funkcję jego pierwszego prezesa(do 1939 r.)Doktoraty honoris causa nadało mu wiele uczelni,m.in.Uniwersytet Jagielloński,Warszawski,Poznański i Wileński,a z zagranicznych uniwersytety w Atenach,Brnie,Brukseli,Paryżu,Groningen i Oksfordzie.Był odznaczony m.in.Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą(1930 r.)Orderu Odrodzenia Polski oraz greckim Orderem Feniksa II klasy.Był mocno krytykowany za swoje proniemieckie nastawienie stał na czele tzw.Międzynarodowej Unii Intelektualnej,która w 1934 roku witała przybywającego z wizytą do Warszawy Goebbelsa.Kiedy wybuchła II wojna światowa Zieliński,za zgodą władz hitlerowskich,został wywieziony przez swojego syna do Monachium.Zatrzymał się w Schondorf nad Ammersee u syna Feliksa,nauczyciela miejscowego gimnazjum.Zmarł w 1944 r. i został pochowany na miejscowym cmentarzu przy kościele św.Anny.Według Olczakowej,proces demencji starczej był u progu wybuchu wojny u Zielińskiego mocno posunięty i nie do końca ogarniał on wojnę i sytuację w jakiej się Polska i świat znalazły.Zmarł pod koniec wojny,ale do końca tytułował się profesorem Uniwersytetu Warszawskiego.Był jednym z najwybitniejszych i najwszechstronniejszych badaczy świata antycznego.W latach 20.kilkakrotnie zgłaszano jego kandydaturę do Literackiej Nagrody Nobla;w tym okresie zdarzały się wyróżnienia tą nagrodą nie tylko pisarzy,ale również filozofów(Rudolf Eucken,Bertrand Russell),historyków(Theodor Mommsen)czy mówców(Winston Churchill),sam Zieliński jednak noblistą nie został.W swoich badaniach specjalizował się w historii kultury antycznej,dziejach teatru greckiego,religioznawstwie,latynistyce.Opracował ważną monografię twórczości Sofoklesa(Sofokles i jego twórczość tragiczna,1928 r.)Z autorów rzymskich badał m.in.Plauta,Akcjusza,Wergiliusza,Horacego,Cycerona;temu ostatniemu poświęcił wysoko cenioną oraz wielokrotnie wznawianą i tłumaczoną monografię Cicero im Wandel der Jahrhunderte(1897 r.)Efekt wieloletnich badań nad religiami świata antycznego przekazał w czterotomowej pracy Religie świata antycznego(1921–1934),nad którą pracował niemal do końca życia,także podczas pobytu w Bawarii;tej tematyce poświęcił także dzieło Hellenizm i judaizm(1928 r.)W pracy Literatura starożytnej Grecji(1928 r.)obok omówienia twórczości autorów helleńskich przedstawił wybór ich dzieł w tłumaczeniu własnym i Stefana Srebrnego;autorów starożytnych tłumaczył również na język rosyjski.Historię starożytnej Grecji i Rzymu przedstawił w cyklu Świat antyczny(Starożytność bajeczna,1930 r.Grecja niepodległa,1933 r.Rzeczpospolita rzymska,1935 r.Cesarstwo rzymskie,1938 r.)
Profil badań
Prowadził badania porównawcze nad rozwojem eposu europejskiego;porównywał wątki w twórczości takich autorów jak Owidiusz,Szekspir i Puszkin,antyczne wątki wyszukiwał też u Mickiewicza i Nietzschego,a także poszukiwał antycznych pierwowzorów bohaterów Sienkiewicza i Reymonta.Był rzecznikiem kształcenia klasycznego;poświęcił temu m.in.rozprawę Starożytność antyczna a wykształcenie klasyczne(1920 r.)oraz broszurę Świat antyczny a my(1922 r.wydanie pierwotne w języku niemieckim Die Antike und wir,1905 r.)
Uczniowie
Wśród jego studentów byli m.in.Jerzy Manteuffel,Stefan Srebrny,Władysław Strzelecki,Aleksander Turyn,Lidia Winniczuk;Zieliński utrzymywał kontakt również z innymi młodymi filologami(m.in.Janem Parandowskim).
Wybrane publikacje
Łącznie ogłosił ponad 900 publikacji
- Die Marchenkomoedie in Athen(1885 r.)
- Quaestiones comcae(1886 r.)
- Idea usprawiedliwienia, jej geneza i rozwój(1899 r.)
- Die Behandlung gleichzeitiger Ereignisse im antiken Epos(1901 r.)
- Das Clauselgesetz in Ciceros Reden(1914 r.)
- Das Ausleben des Clauselgesetzes in der roemischen Kunstprosa(1906 r.)
- Der constructive Rhytmus in Ciceros Reden(1914 r.)
- Hermes Trismegistos(1920 r.)
- Rzym i jego religia(1920 r.)
- Chrześcijaństwo starożytne a filozofia rzymska(1921 r.)
- Homeric psychology(1922 r.)
- Grecja.Budownictwo,plastyka,krajobraz(1923 r.)
- L'evolution religieuse d'Euripide(1923 r.)
- Literatura starożytnej Grecji epoki niepodległości(1923 r.)
- Reflets de l'historie politique dans le tragedie grecque(1923 r.)
- Tragodumenon.Libri tres(1925 r.)
- De Auge Euripidea(1927 r.)
- Rozwój moralności w świecie starożytnym od Homera do czasów Chrystusa(1927 r.)
- Filheleńskie poematy Byrona(1928 r.)
- Kleopatra(1929 r.)
- Legenda o złotym runie(1972 r.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz