Fryderyk Jakub Teichmann

(ur.1789 r.Szczepanowice,zm.1839 r.Warszawa)działacz oświatowy,pastor ewangelicko-reformowany,pierwszy od 1591 roku pastor ewangelicki w Krakowie,w latach 1831-1839 superintendent diecezji warszawskiej Generalnego Konsystorza Wyznań Ewangelickich w Królestwie Kongresowym,skupiającego luteranów i kalwinistów.
Pochodzenie
Urodził się w Szczepanowicach pod Tarnowem,gdzie jego ojciec Jakub Fryderyk(1704-1805)był pastorem kalwińskim w tamtejszym zborze i seniorem Jednoty Małopolskiej.Jego matką była Karolina z Ernstów,a wśród jedenaściorga rodzeństwa był m.in.lekarz Jakub Władysław Teichmann(zm.1825 r.)ojciec słynnego profesora medycyny Ludwika Karola Teichmanna oraz Antoni Teichmann(1798-1877)utalentowany muzyk,przyjaciel Fryderyka Chopina.Rodzina Teichmannów miała być rzekomo pochodzenia holenderskiego i w XVIII wieku przeniosła się do Małopolski,gdzie wydała kilku pastorów kalwińskich.
Studia i kariera duchowna

Wzorem ojca i stryja Fryderyk Jakub Teichmann poświęcił się karierze duchownej i w tym celu studiował teologię ewangelicką na Uniwersytecie w Berlinie,a potem na wydziale teologii ewangelickiej Uniwersytetu Wrocławskiego.Podobno podczas studiów w Berlinie miał być nauczycielem jednego z synów króla holenderskiego,choć daty wydają się temu przeczyć.Być może był sekretarzem Wilhelma II Holenderskiego.W 1815 roku powrócił do Polski i został ordynowany na pastora ewangelicko-reformowanego,jako adiunkt superintendenta Karola Diehla.W 1816 roku parafia ewangelicka św.Marcina w Krakowie,skupiająca kalwinistów i luteranów,wybrała go na swojego pierwszego pastora.Jako pierwszy jej pastor i pierwszy duchowny ewangelicki w Krakowie od 1591 roku,doprowadził do uregulowania spraw majątkowych i organizacyjnych młodej parafii,a także do utworzenia własnego,niezależnego konsystorza ewangelickiego,dla Rzeczypospolitej Krakowskiej.Jednocześnie objął katedrę języka i piśmiennictwa niemieckiego na Uniwersytecie Jagiellońskim.W 1828 roku został wybrany drugim proboszczem parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie,gdzie objął posługę od stycznia 1829 roku.Ze stanowiskiem tym wiązało się także bycie członkiem Generalnego Konsystorza Wyznań Ewangelickich.W stolicy zasłynął m.in.z przywrócenia nabożeństw w języku polskim,co pozytywnie odnotowała ówczesna prasa.Po wybuchu powstania listopadowego w przeciwieństwie do ks.Diehla,nie angażował się zbytnio po żadnej ze stron i gdy ksiądz Diehl wyjechał do Wielkopolski,ks.Teichmann pozostał w Warszawie i stanął na czele kalwinistów w Generalnym Konsystorzu Wyznań Ewangelickich bez żadnych szykan ze strony zwycięskich Rosjan.Podobnie jak poprzednik,był zwolennikiem teologii racjonalistycznej oraz utrzymania unii między kalwinistami a luteranami w Królestwie.Pod koniec życia został nawet wybrany superintendentem diecezji warszawskiej,co jednak luteranie odebrali źle,gdyż na czele diecezji przygniatająco luterańskiej stanął kalwinista.Skromny i popularny,zmarł dość młodo.W jego pogrzebie na cmentarzu kalwińskim w Warszawie uczestniczyły tłumy mieszkańców stolicy:„tłumy ludu,pieszo i powozami,do ostatniej tej chwili temu smutnemu obrzędowi towarzyszyły,że obręb cmentarny nie wystarczał na ich pomieszczenie”.
Rodzina
W zawartym w 1818 roku małżeństwie z Karoliną Augustą Diehl(1796-1859),córką jego poprzednika Karola Diehla miał pięcioro dzieci.Jedno z nich syn Karol Ludwik(1826-1890)po studiach teologicznych w trakcie których przeszedł na luteranizm,był wieloletnim pastorem w Turku i superintendentem luterańskiej diecezji kaliskiej.Pastorami byli też jego zięć i wnuk.