Pomnik Jana III Sobieskiego w Warszawie

Rzeźba dłuta Franciszka Pincka umieszczona naprzeciwko Pałacu Łazienkowskiego,na ulicy Agrykoli,zaprojektowana przez Andrzeja Le BrunaWykonanie pomnika zlecił Stanisław August Poniatowski,by w ten sposób uczcić wodza bitwy wiedeńskiej.W obliczu wojny rosyjsko-tureckiej i spodziewanego sojuszu polsko-rosyjskiego,król widząc wzmagające się sympatie Polaków do Szwecji i Turcji,dążył do podsycania nastrojów antytureckich,czemu miało służyć ufundowanie we wrześniu 1788 roku Pomnika Jana III Sobieskiego w Warszawie.Jednak jego propaganda nie przyniosła rezultatów.Wzorem dla Le Bruna był barokowy pomnik przedstawiający Jana III Sobieskiego na koniu,znajdujący się w apartamentach królewskich pałacu w Wilanowie.Duży blok szydłowieckiego piaskowca,z którego rzeźbę wykuto,czekał przygotowany od kilkudziesięciu lat.Monument ma wysokość ok.4 metrów i ustawiony jest na moście,który został przebudowany według projektu Dominika Merliniego;dodano dwa przęsła i segment z arkadą.Pomnik składa się z trzech części;główna,środkowa to król na koniu w zbroi rycerskiej i hełmie z pióropuszem tratujący pokonanych tureckich żołnierzy.Po bokach znajdują się tarcze z inskrypcjami w dwóch językach:po polsku i łacinie.Wsparte są na zdobycznej broni tureckiej.Odsłonięcie pomnika odbyło się 14 września 1788,105 lat po zwycięskiej odsieczy wiedeńskiej.Most i pomnik są dobrze widoczne z okien rezydencji królewskiej i stanowią północne zwieńczenie kompozycji przestrzennej Łazienek.Pomnik przetrwał obie wojny światowe,zagładę Warszawy,pożar Łazienek.W 1947 r.przeszedł gruntowną renowację.W 1999 r.został częściowo zdewastowany przez wandala;trzeba było odrestaurować urwaną rękę Turka i zniszczone napisy.W 2001 r.znowu wymagał renowacji,tym razem wichura,która przeszła nad Warszawą,strąciła głowę króla do kanału zasilającego staw.

• Na uroczystość odsłonięcia pomnika przybyło około 30 tysięcy osób.
• Na drugi dzień po uroczystości odsłonięcia pomnika pojawił się na nim rymowany napis:

Bohaterowi Wiednia,co chrześcijan zbawił Piękny pomnik z kamienia Stanisław wystawił,Dwakroć złotych kosztował trzykroć bym dołożył By Stanisław skamieniał,a Jan III ożył.

• Most na ulicy Agrykoli nazywano,z racji pomnika,Mostem Sobieskiego.
• Wokół pomnika w Noc Listopadową gromadzili się powstańcy,gdy dołączyli do nich belwederczycy,razem ruszyli na Arsenał.