środa, 11 marca 2015

Nauka Prawa Przyrodzonego,Politycznego,Ekonomiki Politycznej i Prawa Narodów

Książka napisana przez Hieronima Stroynowskiego,jednego z głównych przedstawicieli polskiego fizjokratyzmu.Dzieło to stało się na kilka dziesięcioleci jednym z najważniejszych polskich podręczników prawa i ekonomii,stosowanym aż do 1824 roku.
Historia powstania
W okresie gdy Stroynowski nauczał w warszawskim Collegium Nobilium zebrał materiały do swych wykładów w skrypcie„Zbiór prawa I.Przyrodzonego,II.Politycznego,III.Narodów”,(ok.1780 r.)który to zachował się do dziś w formie rękopisu.Nieco później przerobił te materiały,usystematyzował i wydał drukiem w 1785 r.właśnie jako„Naukę Prawa Przyrodzonego,Politycznego,Ekonomiki Politycznej i Prawa Narodów”.Według K.Opałka Stroynowski dał jasno i precyzyjnie skonstruowany wykład fizjokratycznego prawa natury,znacznie lepszy jakościowo od dotychczasowych,rozwlekłych i zagmatwanych pism fizjokratów.
Główne tezy zawarte w książce
Hieronim Stroynowski uważał,iż:
  • jedynym źródłem dochodów państwa i bogactwa narodu jest ziemia i uzyskiwane z niej płody i produkty.Rolnictwo jego zdaniem było więc jedynym źródłem bogactw krajowych.
  • możliwość swobodnej wymiany handlowej powinna być zagwarantowana dla każdego,w każdym miejscu i czasie,oraz winna dotyczyć wszelkich możliwych towarów.
  • opłaty, myta,cła i rewizje towarów na granicach winny być zabronione,jak również należało znieść zakazy przywozu lub wywozu niektórych towarów.
  • nie pieniądz w gotówce lub kruszcach stanowi o bogactwie kraju,lecz ilość posiadanych surowców i gotowych produktów.Dlatego H.Stroynowski uważał,iż ochronna polityka celna zmierzająca do sprzedawania jak największej ilości dóbr własnych i dążąca do zminimalizowania importu z innych państw,a zatem służąca gromadzeniu gotowego pieniądza,osłabiała a nie wzbogacała dany kraj,gdyż według niego kraj wyzbywał się rzeczy naprawdę stanowiących o jego bogactwie.
Ponadto,w kwestii bardzo aktualnej w czasie powstawania publikacji,mianowicie utrudnień celnych na granicy polsko-pruskiej,stawianych handlowi polskiemu przez stronę pruską,radził Stroynowski nie tylko zrezygnować z działań noszących znamiona wojny celnej czy odwetu,ale w ogóle znieść wszelkie ograniczenia w handlu z Prusami,nawet jeśli one pozostaną przy swej ostrej względem Polski polityce.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz