środa, 11 marca 2015

Karol Godula

(polska pisownia),Karl Godulla(niemiecka pisownia),Carolus Godulla(ur.8 listopada 1781,zm.6 lipca 1848 we Wrocławiu)górnośląski przedsiębiorca.Godula położył znaczne zasługi dla Rudy Śląskiej i dla rozwoju gospodarczego Górnego Śląska.
Życiorys
Został ochrzczony w drewnianym kościele w Przyszowicach(obecnie,przeniesiony,znajduje się w Borowej Wsi).Początkowo chodził do ludowej szkoły w Przyszowicach,później w 1793 r.ze względu na wybitne uzdolnienie dziecka rodzice przenieśli go do gimnazjum cystersów w Rudach Wielkich.Następnie uczył się od 1798 r.w liceum w Opawie.W 1801 r.Karol Godula rozpoczął pracę u hrabiego Ballestrema.Dzięki swojej inteligencji szybko awansował na zarządcę majątku hrabiego.W 1809 r.Ballestrem nadał mu tytuł"Amtmanna"(ekonoma),a 5 lat później mianował go głównym ekonomem swoich dóbr.W 1812 r.rozpoczęto budowę huty cynku"Karlhütte".Hutą zarządzał Godula,a w 1815 r.dostał od swojego pracodawcy 28 kuksów(udziałów)w hucie.W 1828 r.otrzymał drugie tyle kuksów w hucie.Karol Godula zaczął pracę na własny rachunek.Pierwszą kopalnię"Maria"Karol Godula zbudował w roku 1823.Kopalnia zajmowała się wydobyciem galmanu,a działała do 1895 r.Dzięki zarobionym pieniądzom Godula kupił dobra ziemskie:Orzegów,Szombierki,Bobrek,Bujaków.Zakupił także kopalnie"Stein" i "Rosalie"oraz huty"Morgenroth" i "Gute Hoffnung".Potem do swojego majątku włączył Paniowy.W latach 20.XIX wieku kryzys przeżywały huty cynku.Wielu przedsiębiorców zbankrutowało,jednak Karolowi Goduli udało się wtedy zwiększyć swój majątek.W dniu śmierci Karola Goduli jego majątek szacowano na 2 miliony talarów.Na majątek składało się:19 kopalń galmanu,40 kopalń węgla kamiennego,3 huty cynku,28 kuksów w hucie"Karol",do tego dochodzą tereny:Orzegów,Szombierki,Bujaków,Bobrek,Paniowy.Dla porównania średnia pensja nauczycielki(bardzo dobrze płatna)rocznie wynosiła około 300 talarów.Karol Godula zmarł 6 lipca 1848 roku.
Spuścizna
Godula praktycznie cały swój majątek zapisał w testamencie nie spokrewnionej z nim swojej wychowanicy Joannie Gryzik(wraz z jej ręką majątek odziedziczyła rodzina hrabiów Schaffgotsch).W 1909 r.Joanna przeniosła jego prochy z Wrocławia,w którym zmarł,do Szombierek.Dzielnica Rudy Śląskiej(Godula,niem.Godullahütte)jest nazwana jego nazwiskiem.Karol Godula jest patronem Górnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Chorzowie,Gimnazjum nr 6 w Bytomiu w dzielnicy Szombierki,Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Rudzie Śląskiej Wirku,Szkoły Podstawowej nr 40 w Rudzie Śląskiej,a także Centrum Edukacji Ekonomiczno-Handlowej w Tarnowskich Górach.Karol Godula miał pałac w Szombierkach,obecnie w tym miejscu znajduje się Szkoła Podstawowa nr 45 i Przedszkole nr 39.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz