Łazienki Królewskie w Warszawie

Zespół pałacowo-parkowy w Warszawie z licznymi zabytkami klasycystycznymi,założony w XVIII wieku z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.Jest miejscem licznych wydarzeń o charakterze kulturalnym,naukowym i rozrywkowym,a także jednym z ulubionych miejsc spacerów warszawiaków.
Historia
W II połowie XVII wieku ówczesny właściciel tego terenu,marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski,zbudował dwa pawilony:Ermitaż oraz bogato dekorowany pawilon Łaźni.Obydwa zostały zaprojektowane przez Tylmana z Gameren.W 1764 r.posiadłość została zakupiona przez Stanisława Augusta Poniatowskiego.Obecne założenie parkowe zostało zrealizowane przez architektów królewskich:Dominika Merliniego,Jana Chrystiana Kamsetzera i Jana Chrystiana Szucha.W 1817 r.Łazienki zostały sprzedane carowi Aleksandrowi I.W 1818 r.od ogrodu oddzielono część północno-zachodnią z przeznaczeniem na Ogród Botaniczny.W 1940 r.park został zamknięty dla ludności polskiej.W 1960 r.obiekty zabytkowe znajdujące się w Łazienkach udostępniono do zwiedzania.Dyrektorem muzeum został prof.Marek Kwiatkowski,który z dniem 1 października 2008 roku decyzją ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego przestał pełnić funkcję dyrektora i przeszedł na emeryturę.W styczniu 2009 roku dyrektorem został dr Przemysław Nowogórski,który zastąpił Jacka Czeczota-Gawraka,pełniącego obowiązki dyrektora.15 lipca 2010 roku minister kultury powołał nowego dyrektora Łazienek Tadeusza Zielniewicza,który był m.in.generalnym konserwatorem zabytków.
Opis parku
Główne wejście od Alei Ujazdowskich znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Belwederu.Obok głównego wejścia,nad sadzawką,stoi pomnik Fryderyka Chopina(autorstwa Wacława Szymanowskiego).Od 1959 r.w letnie miesiące(maj-wrzesień)organizowane są tam na świeżym powietrzu niedzielne recitale chopinowskie z udziałem wybitnych pianistów,organizowane przez Towarzystwo im.Fryderyka Chopina i Stołeczną Estradę.Idąc od głównego wejścia w dół aleją biegnącą po zboczu dochodzi się do Starej Pomarańczarni z oranżerią i salą teatru królewskiego.W pobliżu Starej Pomarańczarni znajduje się tzw.Biały Domek,w którym na początku XIX wieku mieszkał przebywający na wygnaniu późniejszy król Francji Ludwik XVIII.Pałac Na Wyspie,zwany też pałacem Łazienkowskim,początkowo rezydencja magnacka,od końca XVIII wieku królewska.Należy do najpiękniejszych i najcenniejszych zabytków klasycystycznych(architekci Dominik Merlini i Jan Chrystian Kamsetzer).Bogate wnętrze zostało zrekonstruowane po zniszczeniach wojennych.W sąsiedztwie pałacu znajduje się letni Teatr na Wyspie z 1790 roku,naśladujący starożytne ruiny(Jan Chrystian Kamsetzer).Przy północnym wyjściu z parku na ul.Agrykola historyczny gmach szkoły podchorążych(związany z powstaniem listopadowym).W pobliżu południowego wyjścia znajduje się minipole golfowe,stanica jeździecka,oraz restauracja Belvedere.W znajdujących się nieopodal nieczynnych szklarniach organizowane są wystawy.W jednej z innych szklarni zorganizowano wytwórnię tkanin tradycyjnych i ozdobnych,będącą prywatną firmą kontynuującą tradycje spółdzielni tkackiej„Ład”.Na tradycyjnych drewnianych krosnach produkowane są m.in.tkaniny na potrzeby wielu filmów o tematyce historycznej.Powierzchnia parku wynosi ok.76 ha.
Obiekty architektoniczne na terenie Łazienek Królewskich
Obiekty projektowane przez Tylmana z Gameren

• Ermitaż(1683 r.)
• Budynek Łaźni(Hippokrene)dla Stanisława Herakliusza Lubomirskiego,obecnie część Pałacu Na Wyspie(1680–1690)

Obiekty projektowane przez Dominika Merliniego

• Biały Domek(1774–1776)
• Pałac Myślewicki(1775–1779)
• Wodozbiór(1777–1778)
• Ermitaż(po pożarze w 1777 r.)
• Nowa Kordegarda(1779–1780)
• Teatr na Wyspie(1786 r.)
• Stara Pomarańczarnia(1786–1788)
• Pałac Na Wyspie(zwany także pałacem Na Wodzie),rozbudowa w latach 1788–1793,razem z Janem Chrystianem Kamsetzerem

Obiekty projektowane przez Jana Christiana Kamsetzera

• Pałac Na Wyspie,razem z Dominikiem Merlinim
• Stara Kordegarda(1791–1792)
• Teatr na Wyspie przebudowa w 1790 r.

Obiekty projektowane przez Wilhelma Henryka Mintera

• Wielka Oficyna(Podchorążówka)(1815 r.)
• Koszary Kantonistów(Koszary Inwalidów,Domek Ogrodnika),mieszczące Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa(1826–1829)(możliwe,że projektantem był Jakub Kubicki)

Obiekty projektowane przez Jakuba Kubickiego

• Belweder w Warszawie(przebudowa 1818–22)
• Świątynia Sybilli(ok.1820 r.)
• Świątynia Egipska(1819–1822)(prawdopodobnie)
• Maneż w obrębie Belwederu(1823–24)
• Stajnia Kubickiego(1825–1826)
• Koszary Kantonistów(możliwe,że projektantem był Wilhelm Henryk Minter)
• Nowa Kordegarda(1830 r.)

Obiekty projektowane przez Adama Adolfa Loeve i Józefa Orłowskiego

• Palmiarnia,zwana również Nową Pomarańczarnią(1860 r.)

Obiekty innych architektów

• Zamek Ujazdowski(Matteo Castelli i Giovanni Trevano)od 1624 r.
• Dom Narutowicza(Józef Boretti lub Andrzej Gołoński)ok.1830 r.
• Klub Cavallo
• Ogród Chiński(2014 r.)