Witold Kieżun

Witold Jerzy Kieżun(ur.6 lutego 1922 w Wilnie)polski ekonomista,profesor nauk ekonomicznych,teoretyk zarządzania,przedstawiciel polskiej szkoły prakseologicznej,w ramach której rozwija prakseologiczną teorię organizacji i zarządzania,uczeń Tadeusza Kotarbińskiego i Jana Zieleniewskiego,żołnierz Armii Krajowej,podporucznik czasu wojny,uczestnik powstania warszawskiego,więzień sowieckich łagrów.Pracownik naukowy Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.

Życiorys
Urodził się w Wilnie jako syn Witolda i Leokadii.W 1931 r.przeniósł się z matką z Wilna do Warszawy.W 1939 r.zdał maturę w Gimnazjum i Liceum im.Ks.Józefa Poniatowskiego w Warszawie.Po wybuchu II wojny światowej w okresie okupacji niemieckiej pracował jako szklarz,zajmował się również szmuglowaniem podziemnej prasy.Od 1939 r.brał udział w działalności konspiracyjnej.Jednocześnie kształcił się i w 1942 r.ukończył studia w Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki(dawniejszej Wawelberga i Rotwanda)uzyskując dyplom technika inżyniera budowy maszyn w tym samym roku podjął studia na Wydziale Prawa tajnego Uniwersytetu Warszawskiego.Służył w Komendzie Głównej Armii Krajowej,Zgrupowaniu Pułku Baszta,batalionie„Karpaty”,kompanii„K-4”(łączności),a od 1944 r.w Batalionie Gustaw NOW-AK.Od 1944 r.jego mieszkanie było magazynem broni.Od sierpnia 1944 r.walczył w powstaniu warszawskim w stopniu kaprala podchorążego pod ps.„Wypad”.Służył w oddziale do zadań specjalnych„Harnaś”w batalionie Gustaw.Uczestniczył m.in.w akcji zdobycia Poczty Głównej(plac Napoleona,dziś Powstańców Warszawy),Komendy Policji(na Krakowskim Przedmieściu 1) i parafialnego domu kościoła Świętego Krzyża(Krakowskie Przedmieście 3).Samodzielnie wziął do niewoli 14 jeńców niemieckich(przy czym pozyskał 14 karabinów oraz 2000 sztuk amunicji).W sierpniu 1944 r.odznaczono go Krzyżem Walecznych.23 września 1944 został odznaczony bezpośrednio podczas walk przez gen.Bora-Komorowskiego Orderem Virtuti Militari,a w październiku 1944 roku awansował do stopnia podporucznika.Po powstaniu uciekł z niemieckiego transportu wiozącego żołnierzy-powstańców do obozów jenieckich.Dostał się do Krakowa,nawiązał kontakt z tamtejszą AK.W marcu 1945 r.wskutek zdrady został aresztowany przez NKWD.Przesłuchanie odbyło się na Montelupich.Nie ujawnił żadnych nazwisk,nie przyznał się do swojej podziemnej działalności(zgodnie z zakazem ujawniania się,wydanym przez gen.Okulickiego).23 maja 1945 przewieziony poprzez Syberię do łagru sowieckiego w Krasnowodsku w Turkmeńskiej SRR(obecnie Turkmenistan),na obrzeżu pustyni Kara-kum.Tam doświadczył skrajnej formy wyczerpania.Chory na zapalenie płuc trafił do obozowego„szpitala”,w którym podczas czteromiesięcznego pobytu przeszedł dodatkowo tyfus,dystrofię,świnkę,świerzb oraz beri-beri,skrajną formę awitaminozy.Do kraju powrócił na mocy amnestii w 1946 r.Był jeszcze więziony przez Urząd Bezpieczeństwa.Po wyjściu na wolność rozpoczął studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego,które ukończył w 1949 r.(wcześniej,w okresie okupacji studiował na tajnym Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego).W tym samym roku wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego.Następnie pracował w Narodowym Banku Polskim.Był współorganizatorem Rewolucyjnego Komitetu Destalinizacji.W 1964 r.uzyskał stopień doktora w Szkole Głównej Planowania i Statystyki,a w 1969 r.habilitował się.W 1971 r.został kierownikiem Zakładu Prakseologii Polskiej Akademii Nauk.Z funkcji tej usunięto go w 1973 r.z inicjatywy tamtejszej POP.Następnie był kierownikiem Zakładu Teorii Organizacji Instytutu Organizacji i Kierowania Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk(od 1977 r.Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego).W 1975 r.uzyskał tytuł naukowy profesora.W latach 70 prowadził wykłady z zakresu zarządzania i administracji w Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy KC PZPR.W 1980 r.wyjechał za granicę.Wykładał zarządzanie m.in.na Temple University w Filadelfii i na Uniwersytecie w Montrealu.Pracował w Burundi(Afryka Środkowa),najpierw z ramienia ONZ,później jako przedstawiciel Kanady.W Burundi pomagał w tworzeniu nowoczesnej administracji.W 1995 r.został profesorem Akademii Leona Koźmińskiego.Wykładał także m.in.w Wyższej Szkole Humanistycznej w Pułtusku.W 2005 r.był członkiem Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.Objął funkcję przewodniczącego Rady Fundacji Ius et Lex.W 2007 r.otrzymał nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe.Z okazji 70 rocznicy Powstania Warszawskiego Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczki z podobizną prof.Kieżuna.Jest członkiem honorowym PAN.21 września 2014 tygodnik„Do Rzeczy”opublikował artykuł Sławomira Cenckiewicza i Piotra Woyciechowskiego Tajemnica„Tamizy”jak prof.Kieżun współpracował z bezpieką,w którym przedstawiono dokumenty świadczące o współpracy Witolda Kieżuna ze służbami specjalnymi PRL,donosił na Wiesława Chrzanowskiego.W zamieszczonym w tygodniku oświadczeniu Witold Kieżun przyznał się do rozmów z SB,jednak zaprzeczył formalnej i świadomej współpracy.Twierdził również,że te kontakty były pozorne i potrzebne w związku z jego współpracą ze służbami amerykańskimi(szpiegostwo).
Życie prywatne
Ożenił się z Danutą Magreczyńską„Jolą”sanitariuszką z kompanii„Anna”batalionu„Gustaw”.Ma dwoje dzieci,syna Witolda Olgierda Kieżuna(ur.1954 r.)oraz córkę Krystynę Macqueron(ur.1951 r.)a także troje wnuków.Syn Witold był współinicjatorem angielskojęzycznej witryny internetowej warsawuprising.com,poświęconej powstaniu warszawskiemu i prowadzonej przez jego syna.
Publikacje(wybór)

• 2013 r.Magdulka i cały świat.Rozmowa biograficzna z Witoldem Kieżunem przeprowadzona przez Roberta Jarockiego
• 2012 r.Drogi i bezdroża polskich przemian
• 2012 r.Patologia transformacji
• 2003 r.O odbudowę kapitału społecznego
• 1997 r.Sprawne zarządzanie organizacją
• 1994 r.Successful,though short lived sociotechnics
• 1992 r.Management Efficient
• 1991 r.Management in Socialist Countries
• 1990 r.Manuel sur l’analyse des travaux administratifs
• 1990 r.Problematique generale de la reforme administrative dans le monde
• 1984 r.Organisation et Gestion
• 1978 r.Ewolucja systemów zarządzania
• 1978 r.Elementy socjalistycznej nauki o organizacji i zarządzaniu
• 1977 r.Podstawy organizacji i zarządzania
• 1977 r.Autonomization of Organizational Units.From Pathology of Organization
• 1974 r.Organizace prace reditele
• 1971 r.Organizacja pracy własnej dyrektora
• 1971 r.Autonomizacja jednostek organizacyjnych.Z patologii zarządzania
• 1968 r.Dyrektor.Z problematyki zarządzania instytucją
• 1965 r.Organizacja bankowości w Polsce Ludowej
• 1964 r.Bank a przedsiębiorstwo
• Okruchy wspomnień AK
• 2008 r.Niezapomniane twarze
• Dobre państwo

Odznaczenia i wyróżnienia 
Odznaczenia

• Krzyż Walecznych(sierpień 1944 r.)
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari(23 września 1944,nadany przez gen.Tadeusza Bora-Komorowskiego)
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945(1945 r.)
• Odznaka Grunwaldzka(1946 r.)
• Srebrny Krzyż Zasługi(10 lipca 1954,uchwałą Rady Państwa„za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie finansów”)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej(8 stycznia 1955,na wniosek Ministra Finansów)
• Złoty Krzyż Zasługi(1964 r.)
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego(1966 r.)
• Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju(1969 r.)
• Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju(1972 r.)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1972 r.)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej(1976 r.)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(2004 r.za wybitne zasługi w pracy naukowej,dydaktycznej i organizacyjnej)
• Medal Pro Patria(17 grudnia 2013)

Wyróżnienia

• Doktor honoris causa Akademii Leona Koźmińskiego
• Doktor honoris causa Akademii Obrony Narodowej:2012 r.
• Doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego(2014 r.)
• Honorowy Obywatel miasta stołecznego Warszawy(2012 r.)
• Nagroda Przeglądu Wschodniego im.Aleksandra Gieysztora(2013 r.)
• Doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II(2014 r.)