Janusz Przymanowski

Ur.20 stycznia 1922 w Warszawie,zm.4 lipca 1998 tamże polski pisarz,poeta i dziennikarz,scenarzysta,tłumacz literatury rosyjskiej,pułkownik Wojska Polskiego,poseł na Sejm PRL VIII kadencji.

Życiorys
Skończył Gimnazjum im.Stefana Żeromskiego w Warszawie.Był uczestnikiem kampanii wrześniowej w 1939 r.maturę zdał w 1940 r.w Szkole nr 21 w Brześciu nad Bugiem.W latach 1940–1943 internowany i więziony przez władze sowieckie pracował w kamieniołomie bazaltu,w fabryce metalurgicznej,w sowchozie i w kołchozie jako traktorzysta.W 1943 r.wstąpił ochotniczo do Armii Czerwonej.W listopadzie 1943 r.znalazł się w Sielcach nad Oką,w 1 Korpusie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR.Przeszedł szlak bojowy do Warszawy.Od listopada 1944 r.specjalny korespondent i zastępca naczelnego redaktora gazety 1 Armii WP"Zwyciężymy".Po zakończeniu II wojny światowej wstąpił do PPR.Pracował w redakcjach kilku czasopism o tematyce wojskowej:redaktor naczelny"Skrzydlatej Polski",zastępca redaktora naczelnego"Żołnierza Polskiego",publicysta miesięcznika"Wojsko Ludowe".W 1961 r.awansowany do stopnia pułkownika.W latach 1962–1964 członek warszawskiego Komitetu Wojewódzkiego PZPR(należał do tej partii przez cały okres jej istnienia).W latach 1959–1964 studiował i ukończył Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego.W latach 1980–1985 był posłem na Sejm PRL.

Deklarował się nie tylko jako zwolennik wprowadzenia w Polsce stanu wojennego w grudniu 1981 r.ale jako poseł na Sejm aktywnie brał także udział w budowaniu w kręgach partyjnych atmosfery zagrożenia rzekomą zemstą"Solidarności": 

Były przygotowywane listy proskrypcyjne,kogo i w jakiej kolejności na latarnie,a niektóre regiony wymieniały na tych listach również i dzieci.Co prawda powyżej lat sześciu.Ale Dżyngis-chan był bardziej łaskawy,wyrzynając bowiem podbite narody,wyrzynał je powyżej osi wozu,a wozy miał na wysokich kołach.Przemówienie Przymanowskiego w Sejmie w 1982 r.
Przez wiele lat był członkiem Rady Naczelnej ZBoWiD.W latach 1988–1990 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.Zadebiutował w 1950 r.na łamach prasy jako prozaik.Był autorem wielu książek o tematyce wojskowej i wojennej.Zajmował się głównie udziałem Polaków w II wojnie światowej.Największą sławę przyniosła mu powieść"Czterej pancerni i pies",a na podstawie jego scenariusza nakręcono serial telewizyjny o tym samym tytule.W końcowej scenie ostatniego,21 odcinka serialu zagrał epizodyczną rolę fotografa.Spod jego pióra wyszło też ponad 200 tekstów piosenek i 2 musicale.
Był żonaty z:

• Marią Hulewiczową
• Aleksandrą Przymanowską

Wybrane utwory

• Odsiecz Europy,Wyd."Nasza Księgarnia",Warszawa 1983 r.ISBN 83-10-08527-3
• Tarcza i miecz,Wyd."Nasza Księgarnia",Warszawa 1980 r.ISBN 83-10-07855-2
• Trójca grzeszna,Wyd.MON,Warszawa 1980 r.ISBN 83-11-06445-8
• Fortele Jonatana Koota(dla dzieci;na jej podstawie nakręcono serial animowany w latach 1980–1981),Wyd."Nasza Księgarnia",Warszawa 1978 r.ISBN 83-10-08105-7
• Ze 101 frontowych nocy,Wyd."Książka i Wiedza",Warszawa 1978 r.
• Czy na pewno jesteś patriotą?Wyd.Młodzieżowa Agencja Wydawnicza,Warszawa 1977 r.
• Drogi do zwycięstwa,Wyd.MON,Warszawa 1977 r.
• Rycerze srebrnej tarczy,Wyd.Literackie,Warszawa 1976 r.
• Zawzięty,Wyd.MON,Warszawa 1976 r.
• Wszyscy i nikt,Wyd.MON,Warszawa 1976 r.
• Polacy na drogach do zwycięstwa,Wyd."Interpress",Warszawa 1975 r.
• Znużony,Wyd.MON,Warszawa 1974 r.
• Listy siwiejące O wyborze celu:dróg i sposobów skutecznego postępowania ku pożytkowi wchodzących w życie napisane,Wyd."Iskry",Warszawa 1973 r.
• Studzianki(reportaż historyczny),Wyd.MON,Warszawa 1971 r.
• Czterej pancerni i pies,Wyd.MON,Warszawa 1964 r.ISBN 83-11-06419-9(pierwsza część w okresie PRL-u była lekturą do klasy V szkoły podstawowej)pierwowzór serialu telewizyjnego pod tym samym tytułem
• Tajemnica wzgórza nr 117,Wyd."Nasza Księgarnia",Warszawa 1969 r.(za czasów PRL,była lekturą do klasy IV szkoły podstawowej)
• Rozpoznania i szarże,Wyd.MON,Warszawa 1968 r.
• Wezwany,Wyd.MON,Warszawa 1968 r.
• Minerzy podniebnych dróg(książka i film dla telewizji ZSRR z O.Gorczakowem),Wyd,Książka i Wiedza,Warszawa 1970 r.
• Żołnierze czterech rzek,Wyd.MON,Warszawa 1953 r.

Tłumaczenia

• Błękitny promień(tyt.oryg.Аппарат"СЛ-1",Władimir Niemcow),Wyd."Prasa Wojskowa",Warszawa 1950 r.
• Tajemnicze zniknięcie inżyniera Bobrowa(tyt.oryg.Исчезновение инженера Боброва,Wiktor Saparin),Wyd.MON,Warszawa 1949 r.
• Wąwóz Batyrłar-Dżoł(tyt.oryg.Uszczel'je Batyrłar-Dżoł,Aleksandr Studitski),Wyd.MON,Warszawa 1949 r.

Filmografia
Filmy fabularne

• 1963 r.Вызываем огонь на себя(miniserial ZSRR)materiały do scenariusza(opowiadanie)
• 1966–1970 Czterej pancerni i pies scenariusz
  
  • 1970 r.Czterej pancerni i pies(odc.21"Dom")obsada aktorska(fotograf)
• 1973 r.Zasieki scenariusz,dialogi
• 1977 r.Wszyscy i nikt scenariusz,dialogi

Krótki metraż,dokument,animacja

• 1961 r.Aby kwitło życie...komentarz
• 1963 r.Wioska mała jak Płowce scenariusz,komentarz
• 1964 r.Na piastowskim szlaku scenariusz
• 1980–1981 Fortele Jonatana Koota dialogi,słowa piosenki(-nek)
• 1981 r.Glac-Plac w Fortele Jonatana Koota słowa piosenki(-nek)

Ciekawostki
W lipcu 1988 r.podczas spotkania Michaiła Gorbaczowa z przedstawicielami polskiego świata kultury na Zamku Królewskim w Warszawie generalny sekretarz KPZR otrzymał od Janusza Przymanowskiego propozycję,że załaduje on na ciężarówkę 50 tysięcy egzemplarzy swoich książek i będzie je sprzedawał w Kraju Rad.Niech mi pan,panie Michale,pozwoli to zrobić poprosił.Książką,którą pisarz sprzedawałby w ZSRR,mogłaby być zapewne"Czetyre tankista i sobaka",która cieszyła się dużym powodzeniem u naszych ówczesnych wschodnich sąsiadów.Na spotkania z aktorami i twórcami polskiego serialu o przygodach czołgistów i psa Szarika przychodziły tłumy.Książka doczekała się czterech wydań w ZSRR.Podobnie w NRD wydano cztery edycje książki pod tytułem Vier Panzernsoldaten und ein Hund,w Czechosłowacji sześć wydań Pancernych,a w PRL 17.
Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1946 r.)
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Walecznych(za desant na Czerniakowie podczas walk o Warszawę w 1944 r.)
• Złoty Krzyż Zasługi
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Medal Komisji Edukacji Narodowej(1973 r.)
• Order Uśmiechu(przyznany na wniosek dzieci w 1968 r.a odebrany z legitymacją nr 2 w dniu 2 marca 1969 w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie)
• Odznaka"Zasłużony Działacz Kultury"(1978 r.)
• Medal 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945(1985 r.ZSRR)
• Nagroda Ministra Obrony Narodowej II stopnia(1966 r.)
• Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia(zespołowa)oraz Ministra Kultury Narodowej i Sztuki za serial telewizyjny"Czterej pancerni i pies"(1967 r.)
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży(1977 r.)
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za twórczą współpracę z PRiTV(1978 r.)
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów w dziedzinie twórczości i sztuki estradowej(1979 r.)
• i inne