niedziela, 11 lutego 2018

Teatr im.Adama Mickiewicza w Częstochowie

Państwowy teatr mieszczący się w Częstochowie w budynku przy ul.Kilińskiego 15,wzniesionym w latach 1928-1931,jako Teatr Kameralny.W latach 1979-1984 nastąpiła jego modernizacja i rozbudowa.Teatr im.Adama Mickiewicza dysponuje następującymi scenami:scena duża,scena kameralna,scena Histrion oraz salą Foyer im.Marka Perepeczki.Teatr jest organizatorem Przeglądu Przedstawień Istotnych„Przez dotyk”,Przeglądu Zespołów Teatralnych Szkół Średnich oraz przeglądu„Dziecięca Kraina Wrażliwości”.Uczestniczy w organizacji odbywającej się co rok w Częstochowie Nocy kulturalnej.
Historia
W sezonie 1926/1927 R.Szpigelman,właściciel sali Reduty na ul.Strażackiej(obecnie Katedralna),za zgodą władz miejskich zaadaptował na własny koszt tę salę dla potrzeb teatru.Licencję z ZASP na prowadzenie teatru uzyskał częstochowski aktor Jan Otrembski,skompletował on stały zespół aktorski i na organizację teatru wydał całe swoje oszczędności w wysokości 6 tys.złotych.15 marca 1927 nastąpiło otwarcie stałego teatru miejskiego Rozmaitości.Odbyła się wówczas premiera"Ślubów panieńskich"Aleksandra Fredry.We wrześniu tego samego roku nowy teatr przyjął nazwę:Teatr Miejski Rozmaitości.Z gościnnymi występami w Częstochowie pojawili się m.in.Juliusz Osterwa z zespołem warszawskiej Reduty,Stefan Jaracz z zespołem oraz Karol Adwentowicz.W październiku 1928 r.powstała spółka akcyjna Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Teatru w Częstochowie S.A.z inicjatywy Jana Otrembskiego i starosty częstochowskiego Kazimierza Kühna.Rozpoczęto budowę gmachu teatralnego na placu zakupionym przez Towarzystwo na rogu ulic Kilińskiego i Jasnogórskiej.Projekt gmachu został wykonany przez warszawskich architektów Józefa Krupę i Teodora Łapińskiego.W kolejnych latach z gościnnymi występami w teatrze częstochowskim pojawiali się m.in.Hanka Ordonówna,Eugeniusz Bodo,Józef Węgrzyn,Kazimierz Krukowski,Wanda Siemaszkowa.W 1930 r.zamknięto Teatr Rozmaitości ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa widzów w jego dotychczasowej siedzibie.W lipcu następnego roku otwarto Teatr Miejski Kameralny w sali parterowej częściowo wykończonego gmachu przy ul.Kilińskiego pod dyrekcją Jana Otrembskiego i A.Piekarskiego.W 1933 r.zlikwidowano Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Teatru w Częstochowie S.A.ze względu na kryzys ekonomiczny i rosnące koszty budowy.Gmach teatru zlicytowano,wykupiła go Komunalna Kasa Oszczędności,główny wierzyciel Towarzystwa.W latach 1932-1935,w okresie dyrekcji Iwo Galla w Teatrze Miejskim Kameralnym odbyło się ponad 60 premier.Spektakl Sędziowie będący inscenizacją sztuki Stanisława Wyspiańskiego został wyróżniony w konkursie ogłoszonym przez Wydział Kultury i Sztuki przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w związku z 25 rocznicą śmierci plastyka i dramaturga.W drugiej połowie lat 30 teatr nadal się rozwijał,gościnne występy dawali też znani aktorzy,m.in.Franciszek Brodniewicz,Mariusz Maszyński,Eugeniusz Bodo.Istniała jednak groźba ruiny niewykończonej górnej części gmachu.W 1937 r.Zarząd Miejski m.Częstochowy wykupił gmach,a Komunalna Kasa Oszczędności udzieliła pożyczki na przebudowę i wykończenie górnej części budynku teatru.W 1938 r.ukończono budowę teatru w Częstochowie i zainaugurowano działalność sceny„Wielkiej”.W tym samym roku Kazimierz Brodzikowski i Tadeusz Krotke zawiązali spółkę pod nazwą Teatr Miejski w Częstochowie spółka z o.o.W okresie okupacji niemieckiej nastąpiła dewastacja i duże zniszczenia gmachu teatru.Pod koniec wojny,w 1945 r.grupa aktorów pod kierownictwem Tadeusza Krotke doprowadziła budynek teatru do stanu używalności.W lutym 1945 roku pokazano na scenie teatru pierwszy program estradowy,a w kwietniu odbyła się pierwsza premiera:"Uciekła mi przepióreczka"Stefana Żeromskiego w reżyserii A.Kwiatkowskiego i scenografii W.Wagnera.W pierwszym sezonie po wojnie 1945/1946 udało się uzyskać stabilizację finansową i zorganizować stały zespół aktorski.W 1949 r.teatr upaństwowiono.Efektem nasilenia realizmu socjalistycznego było obniżenie poziomu artystycznego przy jednoczesnej masowej produkcji spektakli.Spowodowało to znaczny spadek frekwencji.W 1951 r.dyrektorem teatru został Edmund Kron,który doprowadził do rozkwitu teatru.Wypracował on własną linię programową.Przewagę stanowiły inscenizacje z repertuaru klasycznego i romantycznego.13 listopada 1956 zarządzeniem Ministerstwa Kultury i Sztuki teatrowi nadano imię Adama Mickiewicza.Uroczystość uświetniła premiera Konfederatów barskich.Dwa lata później oddano do użytku Dom Aktora,wybudowany z inicjatywy Edmunda Krona.Okres 1962-1966,dyrekcja Augusta Kowalczyka,to oparcie repertuaru wyłącznie na współczesnych sztukach polskich.Na deskach częstochowskiego teatru miało wówczas miejsce wiele prapremier i debiutów dramaturgicznych,m.in."Garść piasku" i "Dzień oczyszczenia"Jerzego Przeździeckiego,"Ktoś nowy"Marka Domańskiego,"Psalmy"Macieja Zenona Bordowicza.Podczas Śląskiej Wiosny Teatralnej w 1963 r.sztuka"Kanada"Jana Kurczaba zdobyła I miejsce.W czasie,gdy dyrekcję sprawował Andrzej Uramowicz(1966-1976),nastąpiła stabilizacja artystyczna,prezentowano urozmaicony repertuar komediowy i dramatyczny.1 września 1979 rozpoczęła się modernizacja i rozbudowa budynku teatru przy ul.Kilińskiego.W tym okresie spektakle odbywały się w sali Filharmonii Częstochowskiej,w klubie Politechnik,a także w salach zakładowych domów kultury Stradom i Warta.Remont zakończono w 1984 r.1 września nastąpiło uroczyste otwarcie zmodernizowanego gmachu teatru podczas premiery"Zemsty"Aleksandra Fredry w reżyserii Bogdana Michalika,który został dyrektorem artystycznym teatru.Dwa lata później rozpoczęto remont Domu Aktora.
Dyrektorzy
  • 1926-1932:Jan Otrembski
  • 1932-1935:Iwo Gall
  • 1935-1938:Kazimierz Brodzikowski
  • 1938-1939:Kazimierz Brodzikowski,Tadeusz Krotke
  • 1939-1945:okupacja niemiecka,teatr nieczynny
  • 1945-1949:Tadeusz Krotke
  • 1949-1951:Eugeniusz Poreda
  • 1951-1962:Edmund Kron
  • 1962-1966:August Kowalczyk
  • 1966-1976:Andrzej Uramowicz
  • 1976-1982:Tadeusz Bartosik
  • 1982-1984:Andrzej Jurczyński,Wojciech Kopciński(31 grudnia 1983)
  • 1984-1988:Bogdan Michalik,Jan Kempa
  • 1988-1990:Tadeusz Kijański,Jan Kempa
  • 1990-1994:Ryszard Krzyszycha
  • 1994-1997:Henryk Talar
  • 1997-2003:Marek Perepeczko
  • 2003-2006:Katarzyna Deszcz
  • od 2006 r.Robert Dorosławski,Piotr Machalica
Aktorzy
Obecni
  • Sebastian Banaszczyk
  • Iwona Chołuj
  • Waldemar Cudzik
  • Teresa Dzielska
  • Adam Hutyra
  • Sylwia Kaczmarczyk
  • Bartosz Kopeć
  • Michał Kula
  • Agnieszka Łopacka
  • Piotr Machalica
  • Małgorzata Marciniak
  • Agata Ochota-Hutyra
  • Sylwia Oksiuta-Warmus
  • Antoni Rot
  • Robert Rutkowski
Współpraca
  • Czesława Monczka
  • Maciej Półtorak
Dawni
  • Bronisław Dardziński(1927-29)
  • Halina Gallowa(1932-35)
  • Ewa Pachońska(1947/48)
  • Wiesław Drzewicz(1948-55)
  • Waldemar Skrabacz(1948 r.1967-83)
  • Antoni Odrowąż(1949/50)
  • Janina Staszewska-Ćwiklińska(1949-51)
  • Jarosław Skulski(1949-52)
  • Stefan Miedziński(1950-59)
  • Stanisław Jaszkowski(1952-53)
  • Gustaw Kron(1952-56)
  • Andrzej Girtler(1954/55)
  • Kazimierz Zieliński(1954-70,1977-89)
  • Stanisław Koczanowicz(1955-56)
  • Danuta Kłopocka(1955-59)
  • Stanisława Gall-Kron(1955-86)
  • Tadeusz Teodorczyk(1956-59)
  • Ryszard Zieliński(1957-60)
  • Mieczysław Winkler(1957-71)
  • Zbigniew Korepta(1958-60)
  • Maria Wojdalińska(195860)
  • Medard Plewacki(1959-60)
  • Krzysztof Ziembiński(1959-60)
  • Ewa Frąckiewicz(1959-60)
  • Włodzimierz Musiał(1959-60)
  • Kazimierz Wójcikowski(1959/60)
  • Adam Krajewicz(1959-67)
  • Elżbieta Kilarska(1960-61)
  • Małgorzata Leśniewska(1960-61)
  • Marian Szul(1960-62)
  • Janusz Kilarski(1960-62)
  • Jerzy Fitio(1961/62)
  • Teresa Trojan(1962-63)
  • Włodzimierz Panasiewicz(1962-64)
  • Wanda Siemaszko(1962-65)
  • Antoni Rycharski(1962-66)
  • Eleonora Lorentz(1962-67)
  • Anna Gołębiowska(1963 r.)
  • Janusz Ostrowski(1963-65)
  • Tadeusz Schmidt(1963-66)
  • Krystyna Bryl(1963-67)
  • Barbara Bargiełowska(1964-66)
  • Janina Bocheńska(1964-66)
  • Jerzy Stasiuk(1964-66)
  • Roman Kruczkowski(1965-66)
  • Bogusław Stokowski(1965/66)
  • Stanisław Malatyński(1965-74)
  • Cezariusz Chrapkiewicz(1966/67)
  • Zygmunt Nawrocki(1966/67)
  • Sabina Mielczarek(1966-67)
  • Edward Sosna(1966-67)
  • Kazimierz Siedlecki(1966-68)
  • Zygmunt Marczewski(1967 r.)
  • Jerzy Kowalski(1968/69)
  • Stefan Kąkol(1968-70)
  • Stanisław Frąckowiak(1969-72)
  • Jerzy Puzilewicz
  • Mirosław Smolarek(1970-75)
  • Michał Leśniak(1971/72)
  • Wiesława Kosmalska(1972-73)
  • Jerzy Balbuza(1972-73 i 1976-82)
  • Ryszard Wachowski(1972/73,1976-89)
  • Marian Maksymowicz(1972-74)
  • Stanisław Kamberski(1974/75)
  • Zenon Stramski(1974/75)
  • Henryk Wójcikowski(1974-76)
  • Tadeusz Olesiński(1975-82)
  • Aleksander Sokołowski(1979-81,1982/83)
  • Ryszard Chlebuś(1982-84)
  • Bonifacy Dymarczyk(1982-2003)
  • Krzysztof Bartoszewicz(1982-83,1988-95)
  • Grażyna Błęcka-Kolska(1984/85)
  • Waldemar Kotas(1984-88)
  • Dariusz Skowroński(1984-88)
  • Adela Zgrzybłowska(1984-91)
  • Jerzy Smyk(1984-91)
  • Tadeusz Morawski(1984-2003)
  • Marzena Oberkorn(1985-88)
  • Elwira Hamerska(1986-96)
  • Zofia Wilczyńska(1987 r.)
  • Tomasz Obara(1988 r.)
  • Mieczysław Kadłubowski(1988-89)
  • Marian Florek(1991-95)
  • Sławomir Lewandowski(1992-93)
  • Jerzy Przewłocki(1992-95)
  • Stanisław Kozyrski(1992-96)
  • Agnieszka Michalska(1993 r.)
  • Anna Samusionek
  • Juliusz Chrząstowski(1996/97)
  • Rafał Kronenberger(1996-97)
  • Artur Słaboń(1996-98)
  • Jacek Różański(1997 r.)
  • Marek Ślosarski(1989-1995 i 1998-2007)
  • Katarzyna Mazurek(2000 r.)
  • Jerzy Michalski(2000-01)
  • Nikodem Kasprowicz(2005-07)
  • Andrzej Iwiński(1970-2013)
  • Ewa Agopsowicz-Kula(1984-2016)
Najbardziej znane przedstawienia
  • "Mayday"
  • "Czekając na Godota"
  • "Białe małżeństwo"
  • "Skrzyneczka bez pudła"
  • "Bal manekinów"
  • "Dzwony"
  • "Odyseja 2"
  • "Okno na parlament"
  • "Szczęściarz"
  • "Casting"
  • "Brat Naszego Boga"
  • "Obrona Częstochowy"
  • "Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca"
  • "Ksiądz Marek"
  • "Piaskownica"
  • "Emigranci"
  • "Boya wina"
  • "Horsztyński"
  • "Bachantki"
  • "Piękna i Bestia"
  • "Balladyna"J.Słowackiego w insc.Adama Hanuszkiewicza
  • "Łysa śpiewaczka"
  • "Lot nad kukułczym gniazdem"
  • "Kolacja na cztery ręce"
  • "Faust"
  • "Rewizor"
  • "Dwie morgi utrapienia"
  • "Zemsta"
  • "Śluby panieńskie"
  • "Szewcy"
  • "Wesele"
  • "Kartoteka"
  • "Lęki poranne"
  • "Pamiętnik narkomanki"
  • "Lekcja"
  • "Krzesła"
  • "Kordian"
  • "Dziady"
  • "Skiz"
  • "Moralność pani Dulskiej"
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz