środa, 9 października 2013

Hieronim Wietor

(Hieronymus Vietor,właśc.Büttner,zw.Doliarius,Phillovallensis,ur.1480 w Lubomierzu,zm.1546/47 w Krakowie)drukarz,księgarz,introligator,typograf królewskiej kancelarii Zygmunta Starego.
Życiorys
Przyjechał na studia do Krakowa i zadomowił się w nim.W roku 1497 zapisał się na Akademię Krakowską,w dwa lata zdobył stopień bakałarza nauk wyzwolonych.Zajął się introligatorstwem,także drukarstwem.Nie mogąc wytrzymać konkurencji ze strony Jana Hallera,Wietor przeniósł się w 1510 roku do Wiednia,gdzie zaczął drukować w spółce z wiedeńskim drukarzem.Ich drukarnia była dobrze wyposażona.Spółka przetrwała do 1515 r.kiedy to obaj założyli własne oficyny.W 1517 r.powierzył drukarnię synowi Florianowi,a sam powrócił do Krakowa.Początkowo współpracował z Markiem Szarffenbergiem,ale już rok później rozwinął własną wielką drukarnię w wieży przy Bramie Skawińskiej(zburzonej w 1816 r.)na Kazimierzu,a w 1522 r.dobudował obok niej także młyn papierniczy.W 1527 r.otrzymał godność typografa królewskiej kancelarii Zygmunta Starego.Drukarnia Wietora pod względem technicznym była oparta na wzorach zachodnich,wcześniej niespotykanych w Polsce.Wietor sprowadził antykwę Jensona,następnie kursywę aldowską i komplet czcionek greckich.Posiadał dobre drzeworyty,utrzymywał kontakty z humanistycznymi autorami,starał się o poprawne wykonanie tekstu i o dobry papier.Jego druki znane były z wysokiego poziomu artystycznego i technicznego,a on sam nazywał siebie chalcographus accuratissimus drukarz najstaranniejszy.Drukował przeważnie w języku polskim,w łacinie i po niemiecku.W jego oficynie ukazały się pierwsze druki w języku węgierskim i greckim,a także pierwszy podręcznik do nauki języka polskiego,Polskie książeczki ku uczeniu się polskiego,przedrukowany w 1539 roku pod innym tytułem,Wokabularz rozmaitych..sentencyi.W 1536 r.został ukarany za drukowanie i rozpowszechnianie broszur innowierczych(drukował np.prace Marcina Lutra).Ogólny dorobek drukarni Wietora wynosi ponad 550 pozycji.Po śmierci drukarza oficynę przejęła żona,Barbara,która prowadziła ją przez 4 lata(1546-1550)sama,a następnie przy pomocy przyszłego męża,Łazarza Andrysowicza ze Strykowa.W 1577 roku po śmierci Łazarza,interes drukarski przejął syn jego i Barbary,Jan Januszowski,który rozwijał tłocznię jako Oficynę Łazarzową.
Upamiętnienie
W 1990 r.leżącą w pobliżu dawnej drukarni ulicę Małgorzaty Fornalskiej(polskiej działaczki komunistycznej)przemianowano na ulicę Hieronima Wietora.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz