Postanowienia konstytucyjne
Królestwo Polskie było monarchią konstytucyjną,połączoną unią personalną z Cesarstwem Rosyjskim,ze wspólną polityką zagraniczną.Każdorazowy cesarz Rosji stawał się królem Polski.
Odrębne pozostawały:
- parlament
- narodowe wojsko
- aparat państwowy
- prawo i sądownictwo
- "Rząd jest w osobie króla.Król sprawuje władzę wykonawczą w całej swojej rozciągłości"(art.35)
- "osoba królewska jest święta i nietykalna"(art.36)
- zwoływał zgromadzenia wyborcze,oraz mianował marszałków sejmików i zgromadzeń gminnych
- zwoływał,odraczał i rozwiązywał sejmy zwyczajne i nadzwyczajne
- powoływał ministrów,senatorów i wyższych urzędników
- miał prawo sankcji ustaw i uchwał sejmu
- jako jedyny stan sejmujący dysponował inicjatywą ustawodawczą
- dysponował prawem zawieszania ustaw sejmowych
- królowi przysługiwało prawo wypowiadania wojny oraz zawierania umów międzynarodowych
- król powoływał i odwoływał namiestnika
- w wypadku nieobsadzenia urzędu namiestnika,król mógł powołać prezesa Rady Administracyjnej
- sądy wyrokowały w imieniu monarchy
- przewodniczył Radzie Stanu
- decyzje podejmował w czasie posiedzeń Rady Administracyjnej
- decyzje namiestnika wymagały kontrasygnaty odpowiedniego ministra
- przedstawiał królowi kandydatów na ministrów,kandydatów na senatorów i wyższych urzędników państwowych
- mianował pozostałych urzędników publicznych
Rada Administracyjna
Jako Rząd krajowy od 1826 roku,w składzie 5 ministrów(Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego,Sprawiedliwości,Spraw Wewnętrznych i Policji,Wojny,Przychodów i Skarbu)oraz osób powołanych przez króla,była najwyższą władzą wykonawczą i administracyjną w kraju.
Zgromadzenie Ogólne Rady Stanu
W jej skład wchodzili:
- ministrowie(5)
- radcy stanu(zwyczajni i nadzwyczajni)
- sekretarz stanu
- referendarze
- inne osoby powoływane przez króla
- opracowywanie projektów praw sejmowych i aktów królewskich do akceptacji króla
- przekazywanie ostatecznych wersji praw i aktów pod obrady sejmowe
- oddawanie pod sąd urzędników administracyjnych(nominowanych przez króla)
- sądownictwo kompetencyjne
- sądownictwo administracyjne(od 1816 do 1822 r.za pośrednictwem Delegacji Administracyjnej)
- przyjmowanie corocznych sprawozdań z działalności komisji rządowych
- przekazywanie królowi raportów o stanie kraju
- trzy stany sejmujące,tj.król,Senat i Izba Poselska miały pełnię władzy prawodawczej
- członków Izby Poselskiej wybierano na 6 lat,przy założeniu,że co dwa lata odnawiano 1/3 składu izby
- członkowie parlamentu uzyskali immunitet w sprawach karnych na czas trwania sejmu
System wyborczy był oparty na podziale kraju na:
- 77 powiatów,w których szlachta(posesjonaci)wybierała po jednym pośle
- 51 okręgów gminnych,w których wyborcy nie należący do szlachty wybierali 1 deputowanego
- czynne prawo wyborcze uzyskali mężczyźni po ukończeniu 21 roku życia i mający prawa obywatelskie
- bierne prawo wyborcze przyznano:
- osobom umiejącym pisać i czytać(cenzus wykształcenia)
- osobom opłacającym znaczny podatek(cenzus majątkowy)
- odebrano prawa wyborcze wojskowym w służbie czynnej
- sejmy zwyczajne miały zbierać się co 2 lata w Warszawie na 30 dni
- obrady sejmu były jawne(do 1825 r.)
- w rzeczywistości sejm zebrał się cztery razy:1818,1820,1825 i 1830 r.
- samodzielnie uchwalała ustawy w zakresie spraw cywilnych,administracyjnych i sądowniczych
- z woli króla wydawała akty prawne w sprawach podatkowych,systemu monetarnego oraz zaciągu do wojska
- posiadała kompetencje kontrolne nad rządem
- posłowie i deputowani mieli możliwość składania petycji
w składzie:
- 9 biskupów
- wojewodowie i kasztelani
- rosyjscy książęta krwi cesarsko-królewskiej
- równorzędna pozycja z Sejmem w kwestii ustawodawczej
- przeprowadzał rugi
- kontrola ksiąg obywatelskich
- pełnił funkcję Sądu Sejmowego
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz