środa, 19 lutego 2014

Stanisław Sobek z Sulejowa

(właśc.z Sułowa)herbu Brochwicz(zm.5 listopada 1569)starosta małogoski,starosta warszawski,kasztelan biecki,kasztelan sądecki,podskarbi wielki koronny,starosta tyszowiecki,kasztelan sandomierski,działacz kalwiński.
Rodzina
Pochodził z rodziny Sobków z Sułowa Wielkiego.Rodzina ta wywodziła się z prastarego śląskiego rodu Jeleni.Ród ten zamieszkiwał pogranicze Śląska i Wielkopolski.Wzmiankowany był już w bulli wrocławskiej z roku 1155.Wielu przedstawicieli rodu poległo w bitwie pod Legnicą w roku 1241).Potomkowie Sobków od XVI wieku pisali się z Sulejowa,który był błędnie utożsamiany z miejscowościami o podobnej nazwie w powiecie kościańskim.Dziadek po mieczu Stanisława Sobka,Wojciech Sobek z Sułowa był dworzaninem króla Zygmunta Jagiellończyka,a następnie starostą głogowskim i opawskim.Najstarszy jego syn Baltazar był ojcem Stanisława Sobka.Stanisław był najmłodszym synem Baltazara,starosty soleckiego i Maryny,córki Abrahama Ezofowicza,podskarbiego ziemskiego litewskiego herbu Leliwa.
Wywód genealogiczny
4.Wojciech Sobek




2.Baltazar Sobek
5.Anna z Szydłowieckich






1.Stanisław Sobek
6.Abraham Ezofowicz



3.Maryna Ezofowiczówna

7.Hanna Wasilewna



Kariera
  • wcześnie zostaje osierocony przez rodziców,opiekę nad nim i jego braćmi sprawowali stryjowie Melchior i Zygmunt a także magnaci Piotr i Marcin Zborowscy,
  • 1542 wraz z braćmi zapisał się na Uniwersytet Jagielloński,w Krakowie nie przebywał zbyt długo,gdyż już w semestrze zimowym 1542/1543 był na Uniwersytecie Wiedeńskim,
  • 1545–1546 uczy się w Albertynie w Królewcu,nawiązał znajomość z księciem pruskim Albrechtem Hohenzollernem,
  • 1547 w interesach księcia pruskiego odbył podróż do Czech i na Litwę,
  • 1548 pokwitował Piotra Zborowskiego ze sprawowanej opieki i przeprowadził dział dóbr rodzinnych,został dzierżawcą będzińskim,
  • 1549 rozpoczął starania o wykupiene tenuty małogoskiej(użytkowanie tych dóbr król Zygmunt I aktem 30 stycznia 1537 roku zapewnił wszystkim spadkobiercom Baltazara Sobki),
  • 28 marca 1551 król zezwolił Stanisławowi Sobkowi z Sułowa Wielkiego h.Brochwicz na wykupienie od Piotra Zborowskiego tenuty małogoskiej obejmującej miasto Małogoszcz(bez części miasta zwanej Podkościelne i wójtostwa)oraz wsie Cieśle,Leśnica(bez sołectwa) i Skorków.Stanisław Sobek był kalwinem i po objęciu starostwa zawiesił działalność istniejącej od 1535 roku mansjonarii przy kościele parafialnym w Małogoszczu.Poza tym doszło do nadużyć z jego strony w stosunku do kmieci z części klasztornej Leśnicy,
  • 1551–1569 starosta małogoski,
  • 1557 starosta warszawski,
  • 1561 aktywny w ruchu reformacyjnym,wziął udział w synodzie generalnym we Włodzisławiu i został wybrany na jego dyrektora,w lokowanym przez siebie Sobkowie ufundował zbór kalwiński,
  • 1562 był aktywny na zjeździe szlachty mołopolskiej i ruskiej w Nowym Mieście Korczynie,zaangażowanie to zostało docenione przez szlachtę i na sejmiku woj.krakowskiego w Proszowicach został obrany posłem na zwołany przez króla sejm egzekucyjny do Piotrkowa,
  • 16 kwietnia 1563 zostaje mianowany przez króla kasztelanem bieckim,rozpoczyna budowę murowanego dworu w Sobkowie,na gruncie należącym do drugiej żony(Anny z Ligęzów h.Półkozic).Budowę dworu dokończył w 1577 r.syn Stanisław,noszący takie samo imię.Po śmierci Stanisława Sobka syna(zmarł w wieku 30 lat i został pochowany wg S.Starowolskiego w kościele w Przemyślu,gdzie żona Zofia wzniosła mu nagrobek)rezydencja w Sobkowie przeszła na prawie 100 lat w ręce rodu Drohojowskich herbu Korczak.
  • 23 kwietnia 1563 założone przez niego miasto Sobków otrzymuje od króla Zygmunta II Augusta przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim.Przywilej zwalniał miasto od ceł wewnętrznych,ustanawiał targ i dwa jarmarki w roku.Zapewniał także mieszkańcom 15 lat wolnizny,
  • 1564–1568 kasztelan sądecki,
  • 1564–1569 podskarbi wielki koronny,
  • 1565 we dworze w Cieślach otrzymał pozew,w którym Walenty,przełożony klasztoru krzyżanowskiego wzywał go do stawienia się przed sąd z powodu czynienia krzywd poddanym klasztornym(chodziło o wieś Leśnica).Sprawa ta toczyła się jeszcze po śmierci Stanisława Sobka,
  • 12 lipca 1566–1569 król nadał mu starostwo tyszowieckie,
  • 2 kwietnia 1568 zostaje kasztelanem sandomierskim,
  • 1569 bierze udział w Lublinie w rokowaniach z Litwinami dotyczących zasad związku obu państw,opowiadał się za unią z Litwą,popierał inkorporację Wołynia i Podlasia do Korony.Podpisał akt unii z Litwą,dokumenty inkorporacyjne oraz akt powołujący Komisję Morską(działalność Komisji Morskiej ustała wraz ze śmiercią Zygmunta II Augusta),
  • zmarł 5 listopada 1569 roku.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz