Ulanów

To miasto w woj.podkarpackim,w powiecie niżańskim,siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ulanów,położony u ujścia Tanwi do Sanu.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa tarnobrzeskiego.Miasto jest ośrodkiem usługowym i turystyczno-wypoczynkowym.Funkcjonuje w nim drobny przemysł wikliniarski i chemiczny.W miejscowości znajduje się kościół,który jest siedzibą parafii pw.św.Jana Chrzciciela i św.Barbary.W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii lubelskiej,diecezji sandomierskiej,dekanatu Ulanów.W odległości 3 km od miasta,przebiega droga krajowa nr 77.
Historia
Miasto założone przez Stanisława Ulinę Ulińskiego w 1616 r.w widłach Sanu i Tanwi.W XVII wieku istnieją cechy kuśniersko-krawiecki i cech szewski.Na początku XVIII wieku powstaje tu cech retmański.Prawa miejskie od 1616 r.Sławę i bujny rozkwit od XVII do XIX wieku Ulanów zawdzięcza rozbudowanemu rzemiosłu szkutniczemu oraz silnemu ośrodkowi flisackiemu.U ujścia Tanwi do Sanu znajdowała się przystań rzeczna zwana„palem”,do której zawijały statki żeglugi śródlądowej.Przy„palu”w Ulanowie naprawiano statki.W latach wojen szwedzkich w XVII wieku Ulanów ucierpiał od najeźdźców.Podobnie zresztą w czasie wojen w następnym wieku,kiedy różne wojska łupiły miasto.W połowie XIX wieku właścicielem Ulanowa wraz z przyległymi dobrami(Bieliniec,Wólka Bielińska,Bieliny,Glinianka i Dąbrowica)był Stanisław hr.Mniszek.Po jego śmierci w roku 1860 dobra te przypadły jego synowi,Alfonsowi hr.Mniszkowi(ur.1828),żonatemu z Jadwigą z hr.Dunin-Borkowską.Od tej ostatniej zakupił je w 1892 roku Stefan Sękowski(1859-1910),żonaty z Karloliną ze Szlachtowskich(1866-1926).Po śmierci Stefana Sękowskiego Ulanów wraz z przyległymi wsiami nabył Witold ks.Czartoryski(1864-1945).Zniszczenia z okresu I wojny światowej i emigracja części ludności miasta do Ameryki,spowodowało zmniejszenie liczby mieszkańców Ulanowa i utratę praw miejskich w 1934 r.Ulanów odzyskał prawa miejskie w 1958 r.W 2009 w Ulanowie odbył się Międzynarodowy Zjazd Flisaków.

Zabytki

• Kościół filialny pw.św.Trójcy(tzw.flisacki,cmentarny)zbudowany prawdopodobnie w 1660 r.z fundacji Jędrzeja Zamojskiego,wojewody smoleńskiego.Konsekrowany w 1742 r. i w tym samym czasie rozbudowany.Około połowy XIX w.kościół poddano gruntownemu remontowi.Wnętrze kościoła ozdobione polichromią z elementami iluzjonistycznej architektury pochodzącej zapewne z XVIII w.przemalowanej w II poł.XIX w.W roku 2002 kościół uległ zniszczeniu na skutek pożaru.Renowacja trwała 3 lata.Kościół znajduje się na terenie wpisanego do rejestru zabytków cmentarza parafialnego.
• Kościół parafialny pw.św.Jana Chrzciciela i św.Barbary wzniesiony w 1643 r.z fundacji Jana Hilarego Ulińskiego,chorążego halickiego.Kościół wielokrotnie remontowano w XVIII w.W II poł.XIX w.świątynię gruntownie odnowiono.Wnętrze dekorowane jest figuralną polichromią,prawdopodobnie z XVIII w.odnowioną i uzupełnioną w 1868 r.Zespół kościelny otoczony jest murem,w którego obwodzie od południa wbudowano murową dzwonnicę oraz dwie bramki:od północy i od południa.
• Drewniane domy z XIX wieku.
• Kirkut założony około 1700 roku

Urodzeni w Ulanowie

• 23 listopada 1882 Arnold Szyfman,polski dramaturg i reżyser teatralny,założyciel Teatru Polskiego w Warszawie
• 13 sierpnia 1898 urodził się w Ulanowie ks.Gustaw Józef Nachajski działacz Zarządu Głównego SN i NOW rozstrzelany w powstaniu warszawskim.
• 15 marca 1947 urodził się w Ulanowie Andrzej Pityński amerykański rzeźbiarz pochodzenia polskiego.