Synagoga w Gnieźnie

Zbudowana drewniana w 1582 roku,w tradycji ortodoksyjnej.Spłonęła ona w 1613 roku,po czym ponownie odbudowano w tej samej formie.Pożar Gniezna w 1819 roku spowodował rozległe zmiany w budownictwie miasta,w wyniku których Żydzi musieli wybudować nową świątynię.W 1582 roku rabin Eliezer Aszkenazy poświęcił nową synagogę.Po wojnie polsko-szwedzkiej odbudowano synagogę dopiero w 1680 roku,dzięki przywilejom nadanym przez Jana Kazimierza.W 1846 roku wzniesiono nową,murowaną synagogę tradycji reformowanej przy zbiegu ulicy Mieszka I i Bolesława Chrobrego.Inicjatorem jej budowy był Moritz Russak i jego współpracownicy.Budowa bożnicy była ostro krytykowana i zwalczana przez żydów ortodoksyjnych,ze względu na wysokie koszty oraz z obawy przed niezbyt skrupulatnym przestrzeganiem starych obrządków religijnych.8 lutego 1846 roku uroczyście otwarto synagogę,podczas którego uroczyste kazanie wygłosił rabin Gebhardt.Wówczas omal nie doszło do rozruchów wśród ludności żydowskiej.Podczas II wojny światowej w 1940 roku hitlerowcy rozebrali synagogę,a gruz z niej posłużył pod budowę placu ćwiczeń przed Seminarium Duchownym.W latach 50.XX wieku na jej miejscu wzniesiono blok mieszkalny.