Ziemia dobrzyńska

Jednostka terytorialna w dawnej Polsce,obejmująca tereny dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego,na północny wschód od Włocławka,między rzekami:Wisłą,Drwęcą i Skrwą.

Miasta

Pierwotnie głównym miastem ziemi dobrzyńskiej był Dobrzyń(obecnie Dobrzyń nad Wisłą).Najważniejszymi miastami,oprócz Dobrzynia nad Wisłą były:Rypin,Lipno,Górzno,Bobrowniki,Skępe. Daty lokacji niektórych miast na ziemi dobrzyńskiej:

• Rypin 1345 rok
• Lipno 1349 rok
• Górzno 1327 rok
• Bobrowniki 1403 rok
• Skępe 1445 rok

Za datę lokacji Rypina uznawano rok 1345,jednak wydaje się,że wystawiono wówczas przywilej lokacyjny dla miasta,które już istniało.Przypuszcza się,że Rypin powstał w latach 1323-1326.Założenie tego miasta miało być częścią planu odbudowy księstwa dobrzyńskiego po najeździe litewskim(1323).
Zamki
Zamki murowane znajdowały się w Bobrownikach,Złotorii,Radzikach,Sadłowie,Rypinie,Dobrzyniu,Lipnie,Ciechocinie(wieża biskupia) i Górznie.
Historia
We wczesnym średniowieczu należała do Mazowsza.Konrad Mazowiecki w 1222 roku nadał Dobrzyń nad Wisłą i jego okolice zakonowi Rycerzy Chrystusowych(Braci Dobrzyńskich),a w 1228 roku nadał im w całości kasztelanię dobrzyńską.Natomiast w 1226 roku zostali sprowadzeni Krzyżacy,którzy w dwa lata później otrzymali ziemię chełmińską.Gdy Bracia Dobrzyńscy połączyli się z Krzyżakami,Konrad nalegał na zwrot kasztelanii dobrzyńskiej.W 1235 odzyskał ją,ale musiał się zrzec ziemi chełmińskiej na rzecz Krzyżaków.Ziemią dobrzyńską władali potem potomkowie Konrada.W 1329 roku Krzyżacy najechali na Polskę i zajęli ziemię dobrzyńską;później zdobyli także Kujawy(1332).W 1339 roku sąd papieski nakazał Zakonowi zwrot ziemi dobrzyńskiej Polsce.W 1343 roku król Kazimierz Wielki zawarł z Zakonem krzyżackim pokój w Kaliszu w wyniku czego ziemia dobrzyńska wróciła do Polski.W 1379 roku ziemię dobrzyńską otrzymał od króla Ludwika Węgierskiego w lenno książę Władysław Opolczyk.W maju 1391 roku Władysław Opolczyk zastawił Zamek w Złotorii i pięć pobliskich wsi Zakonowi Krzyżackiemu.Spotkało się to z reakcją króla Władysława Jagiełły,który wysłał wojska pod dowództwem rycerza Krystyna z Ostrowa aby zajęły ziemię dobrzyńską.Wojska polskie zajęły całą ziemię dobrzyńską,jednak część rycerstwa Opolczyka pod dowództwem Iwana z Rudomina stawiło opór królewskim wojskom,zamykając się w zamku w Bobrownikach.Wojska królewskie oblegały zamek jednak musiały wkrótce odstąpić,ponieważ na odsiecz Opolczykowi przybyło wojsko krzyżackie.W maju 1392 roku Władysław Opolczyk zastawił całą ziemię dobrzyńską krzyżakom za 50 tysięcy florenów węgierskich.W 1405 roku na mocy Pokoju w Raciążu Ziemia dobrzyńska została odzyskana przez Polskę,jednak w 1409 została ponownie opanowana przez Krzyżaków.W 1411 roku na mocy I Pokoju toruńskiego Ziemia dobrzyńska wróciła do Polski.Do Korony włączono ją w 1466 roku.
Podział administracyjny
W czasach I Rzeczypospolitej ziemia dobrzyńska stała się częścią województwa inowrocławskiego,dzieląc się na 3 powiaty:

• Powiat dobrzyński
• Powiat rypiński
• Powiat lipnowski

W Lipnie odbywały się sejmiki,podczas których wybierano dwóch posłów na sejm,deputata na trybunał i do komisji radomskiej.Kasztelanowie dobrzyński,rypiński i słoński byli senatorami mniejszymi.Starostwo bobrownickie było starostwem grodowym,a dobrzyńskie,lipnowskie,rypińskie były starostwami niegrodowymi.
Kultura
W Szafarni w ziemi dobrzyńskiej,należącej wówczas do Juliusza Dziewanowskiego,w czasie wakacji,przypadających na lata 1824-1825,przebywał Fryderyk Chopin.Obecnie działa Stowarzyszenie Gmin Ziemi Dobrzyńskiej.