| Położenie |
Leży ono przy szlakach:
- 511 Droga wojewódzka nr 511(Żywkowo(Granica Państwa)Lidzbark Warmiński
- 512 Droga wojewódzka nr 512(Szczurkowo Bartoszyce Górowo Iławeckie Pieniężno)
Górowo leży w niewielkiej odległości od ważnych ośrodków w województwie:
- Olsztyn 60 km
- Bezledy 16 km
- Bartoszyce 23 km
- Lidzbark Warmiński 17 km
- Elbląg 89 km
Historia Górowa Iławeckiego sięga czasów najdawniejszych.Miasto powstało na pruskiej ziemi Natangii,podbitej przez zakon krzyżacki w XIII w.Prusowie żyli tu jako ostatnia grupa pogan w chrześcijańskiej Europie.Z okolicami związany jest Herkus Monte,przywódca powstań Prusów przeciw Zakonowi(wzór dla Mickiewiczowskiego Wallenroda).Herkus Monte zginął w lesie na terenie gminy w 1273 roku.Osada targowa istniała tu od początków XIV w.Za początek miasta można przyjąć rok 1335.Wtedy to dwaj wójtowie Herman i Albert zaplanowali i wytyczyli rynek dla nowo powstającej osady.Osada ta leżała na przecięciu szlaków z Bartoszyc do Pieniężna i z Lidzbarku Warmińskiego do Królewca.Miasto oficjalnie zostało założone 5 lutego 1335 nadaniem osadzie praw miejskich przez komtura bałgijskiego Henryka de Muro.Miasto wraz z prawami miejskimi otrzymało 100 włók i 10 morgów ziemi(ponad 1600 ha gruntów).W XIV w.miasto otoczone było murem obronny z Bramą Młyńską i Bramą Wysoką.W 1410 Górowo przystąpiło do Związku Pruskiego,mieszczanie w 1454 r.złożyli przysięgę królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi.W czasie wojny trzynastoletniej Krzyżacy spalili miasto.Górowo w latach 1535-1810 było własnością prywatną.W roku 1710 dżuma uśmierciła 767 mieszkańców miasta.Górowo rozwijało się,powstawały nowe zakłady rzemieślnicze,kwitło rzemiosło takie jak tkactwo,sukiennictwo czy garncarstwo.Pierwotni mieszkańcy trudnili się rzemiosłem zaś ludność z ubocza trudniła się rolnictwem.Było ono początkowo własnością zakonu krzyżackiego,a w latach 1482-1809 miastem lennym,prywatnym,należącym do rodziny von Schwerin.W lutym 1807 kwaterowali tu Rosjanie i Francuzi,rekwirując zapasy żywności.Od 1818 miasto należało do powiatu Iława Pruska.Miasto podczas swej historii było wielokrotnie niszczone przez pożary,wojny,mieszkańców nękały epidemie.Zniszczone w czasie wojny głodowej(1414),wojny trzynastoletniej(1456),a następnie przez pożar w 1655.Na dobre zaczęło się rozwijać dopiero pod koniec XIX wieku.Wybudowano linię kolejową,zelektryfikowano i zgazyfikowano miasto,otwarto wodociągi,rozpoczęła działalność miejska gazownia i centrala telefoniczna.W czasie I wojny światowej miasto doznało poważnych zniszczeń.W czasie II wojny światowej w pobliskim Kamińsku działał pierwszy w Prusach Wschodnich obóz jeniecki(Stalag IA Stablack).Wojska 3 Frontu Białoruskiego zdobyły miasto 4 lutego 1945.W czerwcu 1945 roku miasto zostało przekazane polskiej administracji.Po II wojnie światowej pozostała w mieście ludność niemiecka(przeważająca większość uciekła przed nacierającą Armią Czerwoną)została wysiedlona a ich miejsce zajęli przesiedleńcy ze wschodu i z Polski centralnej.W 1947 roku do Górowa trafił transport Ukraińców przesiedlonych w ramach akcji"Wisła".Górowo stało się wielonarodowym i wielowyznaniowym ośrodkiem o zróżnicowanej kulturze.Do 1961 miasto było siedzibą powiatu,najpierw iławeckiego,później górowskiego.W latach 1945-1975 miasto należało do starego województwa olsztyńskiego,w 1975 roku stało się częścią mniejszego województwa olsztyńskiego,by po reformie administracyjnej przeprowadzonej w 1999 roku,znaleźć miejsce w nowo powstałym województwie warmińsko-mazurskim.
Początkowo miasto nazywano Landsberg(w wolnym tłumaczeniu"ziemska góra").Leżało ono w niewielkiej odległości od stolicy powiatu,Preußisch Eylau(Iławka Pruska,obecnie Bagrationowsk w Rosji).Po przyłączeniu miasta do Polski w 1945 r.zapadła decyzja o nadaniu mu nowej,polskiej nazwy.Komisja nazewnicza,nawiązując do znaczenia nazwy niemieckiej,utworzyła formę Górowo i dołożyła przymiotnik iławecki od historycznej stolicy powiatu.
Zabytki Górowa
Położone na wzgórzach miasteczko zachowało średniowieczny układ urbanistyczny starego miasta wraz z dobrze zachowanymi zabytkami.
Do należą:
- Ratusz Górowski zabytkowy budynek wybudowany w stylu gotyku pochodzi z XIV wieku.Przebudowany został w późniejszym okresie.Budynek na planie prostokąta ma charakterystyczną drewnianą wieżyczkę.
- Układ urbanistyczny z rynkiem pośrodku z którego naroży wychodzi 8 ulic.
- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa wybudowany jest w stylu neogotyckim,pochodzi z 1895.Parafia rzymskokatolicka.
- Cerkiew greckokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego cerkiew pochodzi z XIV wieku.Był to dawny kościół ewangelicki.Do cerkwi przylega smukła XV-wieczna wieża.Wewnątrz zobaczyć można piękny ikonostas Jerzego Nowosielskiego oraz największe na Warmii malowidło sufitowe.Znajduje się też tutaj piękna barokowa polichromia sufitowa z 1660.
- Mury miejskie z XV wieku
- Wieża ciśnień
- Zabytkowe kamieniczki w centrum miasta
- Zabytkowy cmentarz żydowski
- dom,w którym w 1807 nocował Napoleon Bonaparte
- unikatowe Muzeum Gazownictwa
Gospodarka
Górowo jest lokalnym ośrodkiem przemysłowym,handlowym i usługowym.W mieście nie ma większego i uciążliwego przemysłu a władze miasta nastawione są na rozwój turystyki.Co za tym idzie w mieście rozwijają się firmy z branży turystycznej.W Górowie istnieje wiele lokali gastronomicznych,sklepów,punktów usługowych i handlowych,dwie stacje benzynowe.Istnieją oddziały bankowe Banku Spółdzielczego i PKO BP.Ponadto w mieście działa komisariat policji,poczta,nadleśnictwo,ochotnicza straż pożarna,placówka Straży Granicznej
Współpraca zagraniczna
Historia powojenna i przymusowe wysiedlenia miejscowej ludności,która po wojnie zasiedliła miasto Verden(Aller)w okolicach Bremy,były przyczyną bezpośrednią zacieśniania się kontaktów pomiędzy tymi dwoma ośrodkami.Byli mieszkańcy Górowa założyli towarzystwo"Kreisgemeinschaft Preussisch Eylau"które zakładało partnerstwo obu ośrodków i wspólne kontakty mieszkańców i władz obu gmin.W 1990 roku nawiązano oficjalną współpracę z Verden(Aller),a niespełna rok później z rosyjskim Bagrationowskiem.Wspólna współpraca trójki miast zaowocowała podpisaniem oficjalnej umowy partnerskiej pomiędzy tymi gminami 12 czerwca 1996 roku.Umowa zawarta została pomiędzy miastami Górowo Iławeckie,Verden(Aller),Bagrationowsk oraz wyżej wspomnianym stowarzyszeniem"Kreisgemeinschaft Preussisch Eylau".Współpraca ta,początkowo opierająca się na kontaktach kulturalnych,artystycznych i sportowych,z czasem wzbogaciła się o kontakty handlowe firm.Zaplanowane zostały konkretne spotkania na których poruszano problemy z jakimi borykają się dane gminy i rozwiązywano je,rozwijano także kontakty handlowe oraz edukacyjne.W 2002 roku do tego przedsięwzięcia dołączył powiat bartoszycki.Górowo nawiązało także kontakty handlowe z powiatem Pustomyty na Ukrainie w 2001 roku.Stało się to głównie za sprawą mniejszości ukraińskiej mieszkającej i aktywnie działającej w mieście.W 1997 roku miasto Górowo Iławeckie przystąpiło do Stowarzyszenia Gmin Euroregionu Bałtyk.W roku 2006 miasta podpisały odnowienie współpracy w 10.rocznicę podpisania pierwszej umowy.Podpisanie nastąpiło w Verden(Aller).
Oświata
W Górowie można kształcić się na poziomie przedszkolnym(w mieście istnieje Przedszkole Miejskie),podstawowym(Szkoła Podstawowa),gimnazjalnym i średnim.Istnieje Gimnazjum Publiczne oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących(szkoła zawodowa i Liceum Ogólnokształcące).Ewenementem na skalę kraju jest Zespół Szkół gdzie językiem nauczania jest język ukraiński.Jest to największa tego typu placówka w Polsce.Przy tej szkole i w oparciu o nią w mieście powstaje Centrum Edukacyjne mające w przyszłości za zadanie kształcić młodzież ze wschodniej części Europy.Przy każdej miejskie szkole funkcjonuje dobrze wyposażona sala gimnastyczna.
Sport
W mieście działa od 1947 roku Górowski Klub Sportowy"Cresovia"który prowadzi dwie sekcje sportowe:sekcję piłki nożnej,która aktualnie występuje w V lidze(klasa okręgowa WMZPN),oraz sekcję piłki siatkowej która aspiruje do II ligi.Górowski Klub Sportowy Cresovia Górowo Iławeckie założony w 1947 ma barwy biało-niebieskie.Stadion Miejski w Górowie Iławeckim o pojemności 500.W mieście od 2000 roku istnieje przy Szkole Podstawowej nr 2 hala sportowo-widowiskowa,w której organizowane są imprezy sportowe i rozrywkowe.
Kultura
Organizacją kultury w mieście zajmuje się Górowski Ośrodek Kultury.Prowadzi on sekcje zainteresowań oraz jest organizatorem wielu imprez sportowych i kulturalno-rozrywkowych w mieście,spośród których najważniejszą są Dni Górowa.Ośrodek Kultury wspomaga także lokalny folklor(od 2005 roku działa przy Ośrodku Kultury zespół śpiewaczy"Promień")promuje regionalnych artystów m.in.Zespół Tańca i Pieśni"Dumka"działający przy Zespole Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania.Zespół cieszy się uznaniem w kraju i za granicą.W mieście działa też Biblioteka Publiczna która znajduje się przy ul.Sikorskiego.W Górowie działa Muzeum Gazownictwa,które ze swymi unikatowymi zbiorami stanowi ciekawą propozycję dla miłośników historii i techniki.
Wspólnoty religijne
Na terenie miasta działalność religijną prowadzą:
- Kościół Rzymskokatolicki
- Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa
- Kościół Greckokatolicki
- Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
- Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
- Parafia Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
- Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
- Sala Królestwa
W Górowie Iławeckim działa Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny,który cieszy się dobrą sławą,istnieje również Pogotowie Ratunkowe.Funkcjonuje w mieście Przychodnia"Medyk",działają również trzy apteki przy ul.Okrężnej,Sikorskiego i 1 Maja.Również zwierzęta nie pozostają w Górowie bez opieki dla nich działa Lecznica dla Zwierząt przy ul.Olsztyńskiej.
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002 Górowo Iławeckie ma obszar 3,32 km²,w tym:
- użytki rolne:46%
- użytki leśne:2%
Dane z 30 czerwca 2012:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 4381 | 100 | 2207 | 50,38 | 2174 | 49,62 |
| gęstość zaludnienia(mieszk./km²) | 1327,58 | 668,79 | 658,79 | |||
Miasta partnerskie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz