piątek, 6 marca 2015

August Becu

August Ludwik Bécu(ur.22 kwietnia/3 maja 1771 w Grodnie,zm.26 sierpnia/7 września 1824 września 1824 w Wilnie)polski chirurg,profesor medycyny,wykładowca higieny i patologii na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim;ojczym Juliusza Słowackiego.
Pochodzenie
Wywodził się z osiadłej w XVII w.na Pomorzu rodziny francuskich protestantów.Jego ojciec,Jan Ludwik Bécu,osiedlił się w Rzeczypospolitej za panowania króla Stanisława Augusta.W 1775 r.został nobilitowany.Matką była Karolina z Heinów.
Kariera naukowa
Ukończył szkołę średnią w Grodnie,a następnie(ze złotym medalem)Szkołę Główną Litewską.29 czerwca 1789 uzyskał doktorat z filozofii,6 stycznia 1793 doktorat z medycyny,1 października 1797 został wykładowcą,a od 1806 r.profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Wileńskim.W latach 1798–1814 był lekarzem w wileńskim szpitalu szarytek.W 1803 r.wydał broszurę O wakcynie,traktującą o odkrytej przez Edwarda Jennera metodzie szczepień ochronnych przeciw ospie;sam tę metodę stosował,jako pierwszy na Litwie.Był współzałożycielem,a od 1811 r.prezesem,Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego.W latach 1805-1824 był członkiem korespondentem Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk.
Życie rodzinne
Z pierwszą małżonką,z domu Pilar,miał 2 córki:Aleksandrę Mianowską(1804-1832),serdeczną przyjaciółkę i powiernicę Juliusza Słowackiego i Hersylię Januszewską(1808-1872),przyszłą żonę Teofila Januszewskiego,brata Salomei matki poety.17 sierpnia 1818 poślubił Salomeę Słowacką.Został w ten sposób ojczymem ośmioletniego wówczas Juliusza Słowackiego.
Okoliczności śmierci
Zginął od porażenia piorunem 26 sierpnia/7 września 1824 około godz.14.00 podczas drzemki w swoim mieszkaniu przy ul.Zamkowej 7 w Wilnie.Według współczesnych relacji piorun,od którego zginął Bécu,był piorunem kulistym.Został pochowany na cmentarzu Na Rossie w Wilnie.
Prace
August Bécu:O wakcynie,czyli tak zwaney ospie krowiéy.Wilno:Drukarnia Imperatorskiego Uniwersytetu,1803 r.s.8.OCLC 233450326. 
  • August Bécu:Rozprawa o doskonałości szpitalów:miana na publicznem posiedzeniu przy rozpoczęciu Kursów Rocznych w Imperatorskim Wilenskim Uniwersytecie dnia 15.7bra 1807.Wilno:Drukarnia Diecezjalna u XX.Missyonarzów,1807 r.s.57.OCLC 69479628.
Postać Doktora z III części Dziadów
Był pierwowzorem postaci Doktora z III części Dziadów Adama Mickiewicza.August Bécu jako profesor i członek władz Uniwersytetu Wileńskiego był odbierany przez Adama Mickiewicza,przebywającego w tym czasie,tj.w latach 1823-1824 w więzieniu w klasztorze bazylianów w Wilnie i na zesłaniu oraz patriotyczną młodzież,jako zdrajca i współpracownik senatora Nikołaja Nowosilcowa.W 1832 r.Juliusz Słowacki,po lekturze III części„Dziadów”,uważał,że takie przedstawienie jego ojczyma jest krzywdzące,niesprawiedliwe i zniesławiające chciał wyzwać Adama Mickiewicza na pojedynek.Ostatecznie pojedynek nie odbył się,a skończyło się to wzajemną niechęcią poetów.W odpowiedzi Juliusz Słowacki podjął polemikę z Adamem Mickiewiczem i III części„Dziadów”,wydając w 1834 r.dramat Kordian.Wątek śmierci od pioruna Juliusz Słowacki wykorzystał w tragedii Balladyna
(...)słychać uderzenie piorunu 
WSZYSCY(zlęknieni)
Słowo stało się ciałem!To tu! 
INNI 
Tu! tu! 
KS.PIOTR 
Nie tu. 
JEDEN(patrząc w okno)
Jak blisko w sam róg domu uniwersytetu.
SENATOR(podchodzi do okna)
Okna Doktora! 
KTOŚ Z WIDZÓW 
Słyszysz w domu krzyk kobiety? 
KTOŚ NA ULICY(śmiejąc się)
Ha ha ha diabli wzięli.(Pelikan wbiega zmieszany) SENATOR
Nasz Doktor?
PELIKAN
Zabity Od pioruna.Fenomen ten godzien rozbiorów:Około domu stało dziesięć konduktorów.A piorun go w ostatnim pokoju wytropił,Nic nie zepsuł i tylko ruble srebrne stopił,Srebro leżało w biurku,tuż u głów Doktora I zapewne służyło dziś za konduktora.
STAROSTA
Ruble rosyjskie,widzę,bardzo niebezpieczne.(...)
Adam Mickiewicz,Dziady,cześć III,scena VIII(opis śmierci Doktora)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz