Adolf Januszkiewicz

(ur.9 czerwca 1803 w Nieświeżu,zm.19 czerwca 1857 w majątku Dziahylnia)polski poeta,powstaniec listopadowy,brat Eustachego.Uczył się u dominikanów w Nieświeżu,potem w gimnazjum w Winnicy na Podolu.W latach 1821-1823 był słuchaczem Oddziału Literackiego Uniwersytetu Wileńskiego;należał do kręgu bliskiemu filaretom.Pisywał wiersze,które ogłaszał w periodykach wileńskich.Debiutował w r.1821 sentymentalną dumą Meliton i Ewelinaw„Dzienniku Wileńskim”.Należał do wielbicieli Adama Mickiewicza i popularyzował jego poezję na Podolu.Mieszkał w Kamieńcu Podolskim oraz w majątku rodzinnym Dziahylnia.W r.1826 został deputatem Sądu Głównego Izby Cywilnej w Kamieńcu Podolskim.Z funkcji tej zrezygnował wiosną 1829 r.z powodu choroby i wyjechał na kurację za granicę;przebywał w Karlsbadzie,Niemczech,południowej Francji i Włoszech.W Rzymie spotykał się z A.Mickiewiczem,a także z Antonim Edwardem Odyńcem.We wrześniu 1830 r.powrócił do kraju.Uczestniczył w powstaniu listopadowym;ranny dostał się do niewoli.Wyrokiem sądu z 4 marca 1832 r.został skazany na karę śmierci przez powieszenie,wyrok zamieniono na zesłanie na Syberię,utratę szlachectwa i konfiskatę majątku.Zesłany został do Tobolska,następnie w r.1833 do wsi Żelakowa pod Iszymem.W r.1835 przeniósł się do Iszyma,gdzie zawarł przyjaźń z Gustawem Zielińskim.Gromadził tam przysłane z kraju książki,jego dom stał się miejscem spotkań zesłańców.W l.1839-1840 tłumaczył„Historię podbicia Anglii przez Normanów”Augustina Thierry’ego;interesował się także bieżącym życiem literackim Polski i Europy.W sierpniu 1841 r.przeniósł się do Omska.Od stycznia 1842 r.pracował w kancelarii Pogranicznego Naczelnika Sybirskich Kirgizów;został sekretarzem komitetu do ułożenia projektu praw kirgiskich.Odbywał podróże w stepy Kazachstanu;interesował się również folklorem kazachskim.Podczas wyprawy w 1846 r.prowadził dokładny Dziennik podróży po Syberii.W r.1853 przeniósł się do Niżnego Tagilska w guberni permskiej,gdzie zajął się biblioteką i ogrodem hrabiego Anatola Demidowa,właściciela kopalni uralskich.Ułaskawiony w r.1856 powrócił do kraju ciężko chory na gruźlicę.