Anna Jadwiga Sapieżyna

Anna Jadwiga z hrabiów Zamoyskich księżna Aleksandrowa Sapieżyna(ur.1772 r.zm.27 listopada 1859)polska ziemianka księżna,hrabina szydłowiecka,córka Andrzeja Hieronima Zamoyskiego,żona Aleksandra Antoniego,matka Leona Ludwika i Anny Zofii Czartoryskiej.W 1802 roku na publicznej licytacji w Krakowie zakupiła wystawione przez rząd austriacki dobra"hrabstwa szydłowieckiego".W 1819 roku jej kosztem wybudowano klasycystyczny budynek szkoły elementarnej.Zamieszkując na stałe w Warszawie dobrami szydłowieckimi zarządzała poprzez Filipa Pigłowskiego i Stanisława Staszica.Patronat właścicielki Szydłowca nad inicjatywami gospodarczo-kulturalnymi sprzyjał rozwojowi hrabstwa i miasta.Była ostatnią prywatną właścicielką zamku oraz miasta Szydłowiec 17 maja 1828 roku sprzedała dobra szydłowieckie(miasto,22 wsie i folwarki)Skarbowi Państwa za sumę 2554454 zł.pl.Jednak z czystej kurtuazji pozostała przy tytule hrabiny szydłowieckiej,który to tytuł został dziedziczony w rodzinie Sapiehów.Od najmłodszych lat była związana z nurtem patriotyczno-niepodległościowym:aktywna w czasie powstania kościuszkowskiego utrzymywała bliskie kontakty z tworzącymi się we Włoszech Legionami.Po upadku powstania listopadowego znalazła się na emigracji i związała z obozem zięcia,Adama Jerzego Czartoryskiego.Dbała o finanse obozu Czartoryskich z tak wielkim zaangażowaniem,że historycy nadali jej miano"ministra finansów Hôtelu Lambert".Księżna przywiozła z Włoch przyszły hymn Polski,Mazurek Dąbrowskiego.Wykonywała go na szpinecie i śpiewała przy otwartych oknach na Nowym Świecie.Tak poznali go przypadkowi przechodnie,którzy rozsławili melodię wyśpiewaną przez hrabinę.Została pochowana w rodzinnym grobowcu Sapiehów w Krasiczynie.