sobota, 16 lutego 2013

Włocławek

Łac.Vladislavia,niem.Leslau miasto na prawach powiatu w województwie kujawsko-pomorskim,nad Wisłą,przy ujściu Zgłowiączki,siedziba powiatu włocławskiego.Jedno z głównych miast województwa(3.pod względem wielkości),w przeszłości niejednokrotnie nazywane stolicą Kujaw.Miasto jest siedzibą kurii diecezji włocławskiej.W latach 1975-1998 miasto było stolicą województwa włocławskiego.
Geografia
Położenie
Włocławek leży w południowo-wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego,na obu brzegach Wisły oraz Zgłowiączki,w Kotlinie Płockiej.Miasto graniczy z gminami:Włocławek,Lubanie,Brześć Kujawski,Fabianki,Bobrowniki i Dobrzyń nad Wisłą.
Rzeki i jeziora
Główną rzeką przepływającą przez miasto jest Wisła,dzieląca Włocławek na część prawobrzeżną(północna część miasta) i lewobrzeżną,odcinek przepływający przez miasto liczy 18 km.We wschodniej części miasta wody Wisły są spiętrzone tamą,tworząc tzw.Zbiornik Włocławski(Jezioro Włocławskie).Kolejna ważna rzeka to Zgłowiączka(6,5 km odcinek na terenie miasta),której ujście do Wisły w X wieku stało się miejscem lokalizacji grodu książęcego.We wschodniej części miasta przepływa Rybnicka Struga,która poprzez tzw.Kanał Główny(Zuzankę)uchodzi do Wisły.Przez Włocławek przepływają także rzeka Chełmiczka(na os.Zarzeczewo)oraz okresowe wody rowu Zofijka(na os.Zofijka),które również wpadają do Wisły.Największe jeziora na terenie miasta to:Jezioro Włocławskie,Jezioro Czarne,Rybnica,Krzywe Błota oraz zanikające jezioro Grzywno.
Tereny zielone
Parki, rezerwat i uzdrowisko
Lasy zajmują w mieście obszar 2211,49 ha,zieleń miejska 258,167 ha(parki,zieleńce,skwery),a ogrody działkowe 182,18ha.
We Włocławku funkcjonuje rezerwat oraz dwa parki:
  • Park im.Henryka Sienkiewicza pierwszy park został tutaj założony w 1824 r.(ogród miejski) i zajmuje 21 ha.Przecina go rzeka Zgłowiączka,a w jego okolicach znajduje się między innymi Katedra Włocławska,Pałac Biskupi,bulwary.Park znajduje się w najstarszej części miasta i jest wpisany do rejestru zabytków.Wśród flory na uwagę zasługuje fakt występowania 104 różnych gatunków drzew
  • Park im.Władysława Łokietka park założony w 1968-1969 roku,zajmuje 4,5 ha,obok ogrodów i pagórków znajduje się tutaj pomnik Armii Krajowej oraz kościół garnizonowy wojska i policji
  • Rezerwat Kulin rezerwat znajduje się w północnej prawobrzeżnej części miasta i zajmuje 51,16 ha,najcenniejszym obiektem przyrodniczym jest„gorejący krzew Mojżesza”,który występuje tylko w trzech miejscach w Polsce.O tej roślinie wspomina Stary Testament,a jej cechą charakterystyczną jest to,że wydzielane przez nią olejki mogą spowodować jej samozapłon
Okolice miasta
  • Bezpośrednio z miastem sąsiaduje Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy powstał w 1979 roku jako jeden z pierwszych parków krajobrazowych w Polsce,liczy 38950 ha.Zamieszkują go m.in.rysie,bobry,sokoły wędrowne,bociany czarne
  • Uzdrowisko Wieniec Zdrój 5 km od zwartej zabudowy Włocławka znajduje się otoczone przez lasy uzdrowisko,słynne z wód mineralnych(siarczanowych)odkrytych w 1907 roku i torfu leczniczego
Cmentarze
Do miejskich terenów zielonych należy też zaliczyć miejsca pochówku(podlegają wymogom utrzymywania ich w postaci terenów„o założeniu parkowym”).
We Włocławku znajdują się trzy czynne cmentarze:
  • Cmentarz Komunalny przy al.Chopina obecnie najstarszy istniejący cmentarz we Włocławku,utworzony w 1882 r. i zajmujący 18,3 ha.Na cmentarzu znajdują się między innymi nagrobki zasłużonych włocławian,żołnierzy polskich,radzieckich i niemieckich,cerkiew prawosławna;częścią cmentarza komunalnego jest również wydzielony nowy cmentarz żydowski
  • Cmentarz w Michelinie(przy parafii Ducha Świętego)
  • Cmentarz Rózinowo(pomiędzy ulicą Krzywa Góra a Toruńską)
Włocławianie spoczywają także w bazylice katedralnej,gdzie są pochowani między innymi biskupi włocławscy.Pod Pomnikiem Poległych Obrońców Wisły na Wzgórzu Szpetalskim spoczywają włocławianie,którzy polegli broniąc miasta przed bolszewikami w sierpniu 1920 roku.Kolejny cmentarz komunalny został zbudowany w 1990 roku poza obszarem administracyjnym miasta w Pińczacie i nadal jest rozbudowywany.Cmentarz znajduje się 4 km od Włocławka i docelowo ma zajmować obszar 28 ha.
Dawne cmentarze
  • Cmentarz podmiejski pierwszy włocławski cmentarz komunalny,znajdował się w części południowej dzisiejszego Zielonego Rynku(1813-1897,w 1927 r.splantowany;według innych źródeł 1823-1893,splantowany w latach 1929-1930)
  • Cmentarz przy klasztorze oo.Franciszkanów-Reformatów(prawdopodobnie funkcjonował do 1850 r.w pobliżu nieistniejącego już drewnianego kościoła pw.św.Wojciecha,znajdującego się niegdyś w miejscu obecnego kościoła Ewangelicko-Augsburskiego przy ulicy Brzeskiej)
  • Cmentarz przy kościele św.Jana Chrzciciela
  • Cmentarz przy nieistniejącym już kościele św.Stanisława(w pobliżu katedry)
  • Cmentarz przy kościele św.Witalisa
  • Cmentarz wojenny przy ul.Wienieckiej pochowano na nim rosyjskich i niemieckich żołnierzy po walkach z listopada 1914 r.w okresie PRL na terenie cmentarza wybudowano blok Wieniecka 44 oraz duży sklep spożywczy(obecnie Biedronka)
  • Stary cmentarz żydowski
Klimat
Wyjątkowo korzystny mikroklimat Włocławka kształtuje położenie wśród wysokopiennych lasów sosnowych.Oprócz drzew miasto osłania również wzniesienie szpetalskie,dzięki czemu wiatry są zwykle słabe.Przeważają wiatry zachodnie.Stopień nasłonecznienia jest stosunkowo wysoki.Teren jest ubogi w opady.
Średnia temperatura i opady dla Włocławka
Miesiąc
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru
Średnie najwyższe temperatury[°C]












Średnia dzienna temperatura[°C]
-2.6 -1.6 +2.1 +7.4 +13.3 +17 +18.7 +17.1 +13.2 +8 +2.6 -0.8 +7,9
Średnie najniższe temperatury[°C]













Podział na jednostki funkcjonalno-przestrzenne
We Włocławku znajduje się 500 ulic.
W Statucie Miasta Włocławek nie określono podziału administracyjnego miasta,ale w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Włocławka mamy do czynienia z podziałem miasta na obszary:
  • Śródmieście(obszar składający się ze starego miasta i centrum,położony centralnie,kumulujący usługi,kulturę,rozrywkę,27867 mieszkańców)
  • Zazamcze(obszar głównie zabudowy wielorodzinnej,położony w zachodniej części miasta,przylegający bezpośrednio do śródmieścia,22668 mieszkańców)
  • Południe(obszar zabudowy wielorodzinnej i jednorodzinnej,położony w południowej części miasta,przylegający bezpośrednio do śródmieścia,36209 mieszkańców)
  • Wschód Mieszkaniowy(obszar zabudowy wielorodzinnej,jednorodzinnej i przemysłowej,położony we wschodniej części miasta,przylegający bezpośrednio do Śródmieścia,17620 mieszkańców)
  • Zawiśle(obszar zabudowy jednorodzinnej,położony w północnej,prawobrzeżnej,części miasta,3393 mieszkańców)
  • Michelin(obszar głównie zabudowy jednorodzinnej,położony w najbardziej wysuniętej na południe części miasta,7605 mieszkańców)
  • Rybnica(obszary zabudowy jednorodzinnej,przemysłowej,wypoczynkowej,położony w najbardziej wysuniętej na wschód części miasta,609 mieszkańców)
  • Wschód Leśny(obszar niezabudowany,położony we wschodniej części miasta,m.in.tereny po byłym poligonie wojskowym)
  • Zachód Przemysłowy(najbardziej na zachód wysunięta część miasta,głównie przemysłowa,930 mieszkańców)
  • Wschód Przemysłowy(obszar głównie przemysłowy,położony we wschodniej części miasta,322 mieszkańców)
Na ogólnie dostępnych mapach(planach miasta)zwykle nie zaznacza się podziału miasta na urzędowe obszary funkcjonalno-przestrzenne,wschodnie dzielnice określane są jako Wschód i Kazimierza Wielkiego,nie występuje nazwa Zachód Przemysłowy,a Michelin traktowany jest jako dzielnica położona na południe od Mielęcina,a nie obszar obejmujący oba te osiedla.Nazwy włocławskich dzielnic i osiedli to często nazwy miejscowości wcielonych do miasta na przestrzeni dziejów(np.Zazamcze,Rybnica),na mapach i w powszechnym użyciu znalazły się również nazwy stosunkowo nowe(np.Śródmieście,Zawiśle,Południe).
Patron miasta
8 października 2002 roku patronem miasta został uznany błogosławiony Michał Kozal(1893-1943)biskup i męczennik II wojny światowej.
Symbole miasta i Święto Miasta
W Uchwale nr 65/XII/2003 Rady Miasta Włocławka z dnia 6 października 2003 roku w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Włocławek określono symbole miejskie.
Herb
Herb miejski zmieniał się na przestrzeni dziejów,a najstarsze jego wizerunki zachowały się na pieczęciach miejskich z XIII wieku.Jeszcze w 1990 roku herb miasta wyglądał inaczej niż ten obecnie obowiązujący.W 1950 roku zmieniono herb wyrzucając infułę biskupią i umieszczając na środkowej baszcie tarczę z półlwem i półorłem,która przypominała herb książąt kujawskich(herb miejski nie posiadał korony).W 1990 roku powrócono do herbu opisanego przez Magistrat Włocławka w 1925 roku.Obecny herb został określony w uchwale w następujący sposób:„w czerwonej tarczy srebrny mur blankowany ze złotą zamkniętą bramą,nad murem trzy baszty z których dwie boczne mniejsze blankowane,zaś środkowa większa blankowana z nakrytą złotą infułą biskupią”.
Barwy miasta
Barwy miejskie określają dwa kolory dominujące na fladze miasta:żółty i czerwony.Połączenie tych dwóch kolorów również jest wykorzystywane w Warszawie,Łodzi,Wrocławiu,Białymstoku.Kolory te stosuje włocławskie MPK do malowania swoich autobusów.
Flaga miejska
Flaga składa się z dwóch pionowych pasków(czerwonego i żółtego)oraz trójkątnego ogona(schwenkla).Na czerwonym pasku umieszczony jest herb miasta.
Logo miasta
Logo miejskie stworzył Józef Stolorz w 1994 r.Logo przedstawia widok na bulwary im.J.Piłsudskiego.
Hejnał miasta
„Hejnałem Miasta Włocławek jest utwór instrumentalny na trąbkę,fragment melodii ludowej kujawiaka”.
Święto Miasta i Dni Włocławka
„Świętem Miasta jest 14 czerwca”.„Dni Włocławka”odbywają się w pierwszą sobotę i niedzielę po 14 czerwca”.
Nazwa
Nazwa miasta wywodzi się od imienia męskiego Władysław i jego polskiej odmiany Włodzisław.Po raz pierwszy w formie zlatynizowanej Wladislaw nazwa miasta została zanotowana w dokumentach z roku 1165.W 1185 kolejny dokument łaciński notuje ją jako vetus Vladislavia,Sebastian Fabian Klonowic w swoim dziele z 1595 roku Flis,to jest Spuszczanie statków Wisłą zanotował nazwę Włocławka jako Włodsławek,a dokument z 1599 roku podaje nazwę Włodsław.Zdaniem niektórych uczonych do połowy XIII wieku funkcjonowały tutaj dwa miasta,„miasto katedralne” i „miasto niemieckie”(ze względu na zamieszkiwanie dość licznej grupy napływowej z Niemiec)
Historia
Na miejscu współczesnego miasta znajdowała się około roku 1000 p.n.e. osada kultury łużyckiej.Około 500 p.n.e.założono tu osiedle kultury pomorskiej.Gród książęcy powstał na przełomie X i XI wieku u ujścia Zgłowiączki do Wisły.W okresie panowania Bolesława Chrobrego był to ważny gród obok Poznania i Gniezna dla ówczesnego państwa,ponieważ wspierał on króla wojskami w ogromnej liczbie jak na ówczesne czasy(800 pancernych i 2000 tarczowników).Z czasem w miejscu grodu powstał murowany zamek, siedziba biskupów włocławskich.Od 1123 miasto jest stolicą biskupstwa kujawskiego.W 1255 książę kujawski Kazimierz I lokował tu miasto na prawie chełmińskim(odmiana prawa magdeburskiego),ale historycy przypuszczają,że Włocławek mógł uzyskać prawa miejskie znacznie wcześniej.Powiązanie miasta z katolicyzmem uformowało jego los na wiele wieków i kierunek jego rozwoju został uzależniony od decyzji biskupów,którzy wkrótce także przejęli na własność„niemieckie miasto”.Biskupi włocławscy byli bardzo zamożni,między innymi w XIV wieku wśród ich własności można wymienić wieś Łódź,która w późniejszym okresie rozwinie się jako jedno z największych miast Polski.Włocławek rywalizował gospodarczo z ówczesnym krzyżackim Toruniem.W latach 1308-1332,1392 i 1431 miasto było pustoszone przez najazdy krzyżackie tak,że w 1339 trzeba było powtórnie lokować miasto na prawie chełmińskim.Podczas barbarzyńskich najazdów Krzyżacy nie oszczędzili Katedry niszcząc ją w 1329 roku.Ostatni najazd Krzyżaków miał miejsce w 1431 roku.Po Pokoju toruńskim w 1466 roku nastąpił najintensywniejszy rozwój miasta.Włocławek był po Gdańsku największym ośrodkiem handlu zbożem w I Rzeczypospolitej.W 1520 r.powstała tu królewska komora celna przy porcie.W 1569 biskup Stanisław Karnkowski założył we Włocławku seminarium duchowne,które funkcjonuje do dzisiaj.Mieszczanie włocławscy posiadali własną flotyllę wiślaną,obsługującą spław towarów.W 1598 r.w mieście było 27 spichlerzy.Włocławek już w XVI wieku posiadał drewniane wodociągi,co dobitnie świadczy o zamożności miasta.W 1619 r.wybudowano dla seminarium nowy piętrowy budynek.Miasto zniszczone zostało przez pożar w 1620 roku(po pożarze komorę celną przeniesiono do Nieszawy),a w 1623 roku miała miejsce w nim epidemia.Kres świetności przyniósł potop szwedzki,gdy w 1657 miasto zostało doszczętnie spalone przez Szwedów,a liczba ludności spadła do 1000 osób.W 1708 roku epidemia zabiła kilkuset mieszkańców.Po II rozbiorze Polski od 1793 r.do 1807 r.Włocławek podlegał administracji zaboru pruskiego w ramach tzw.Prus Południowych.Po Kongresie wiedeńskim w 1815 r.miasto wcielono do Królestwa Kongresowego,co spowodowało,że przez następne dziesiątki lat miasto stopniowo traciło resztki polskiej państwowości,stając się powoli coraz bardziej podporządkowane Imperium Rosyjskiemu.W 1816 uruchomiono tu przetwórnię cykorii Ferdynanda Bohma,w 1899 roku bracia Cassirerowie otworzyli Fabrykę Celulozy.W połowie XIX wieku pobudowano również fabryki maszyn rolniczych,fabrykę instrumentów i aparatów fizycznych,w mieście funkcjonowało także 14 browarów,huta szkła,cegielnia,tartaki oraz szereg innych przedsiębiorstw.We Włocławku zarejestrowano w tamtym okresie 42 różne rzemiosła skupiające ogromną ilość rzemieślników,w porcie włocławskim przy ulicy Gdańskiej stało w szczytowym okresie do 150 statków.W 1862 miasto uzyskało połączenie kolejowe z innymi ośrodkami miejskimi w Królestwie Polskim.W okresie powstania styczniowego we Włocławku został stracony pułkownik Stanislao Bechi,Włoch,który walczył po stronie Polaków.Płaskorzeźba upamiętniająca jego bohaterstwo zdobi kościół Santa Croce we Florencji.Na początku XX wieku rozwinął się przemysł fajansowy,ceramiczny,chemiczny,poligraficzny,metalowy i spożywczy.
Okres II Rzeczypospolitej
II wojna światowa
Wojska niemieckie zajęły miasto 13 września.Podczas niemieckiej okupacji(1939-1945)władze nazistowskie używały niemieckiej nazwy miasta niem.Leslau an der Weichsel(która nie była używana podczas niemieckiej okupacji w czasie I wojny światowej władze niemieckie używały wówczas polskiej nazwy).Administracyjnie miasto zostało włączone do III Rzeszy w granice Wielkopolski zwanej przez władze okupacyjne Krajem Warty.W 1939 r.komendantem miasta został Hans Cramer(w latach 1937-1939 burmistrz Dachau),miasto liczyło wówczas ok.68 tys.mieszkańców,w tym 77,5% Polaków,21% Żydów i 1,5% Niemców.Od 24 października 1939 r.rozkazem ówczesnego komendanta(nadburmistrza)wprowadzono po raz pierwszy we Włocławku obowiązek noszenia przez Żydów emblematu żółtej gwiazdy(Judenstern),a od września 1941 r.obowiązek noszenia tego emblematu wprowadzono na pozostałych terenach III Rzeszy.Od pierwszych dni hitlerowcy prowadzili brutalną politykę szykanującą miejscową ludność.W pierwszej kolejności bezwzględnie rozprawili się z polską inteligencją.Dnia 18 października 1939 roku niemiecka Policja aresztowała w powiecie włocławskim 119 nauczycieli,a przez kolejne dwa dni wszystkich księży we Włocławku.W czasie okupacji podczas akcji eliminacji polskiej inteligencji zwanej Intelligenzaktion Niemcy zamordowali 217 włocławskich nauczycieli i 220 księży miejscowej diecezji z biskupem Michałem Kozalem włącznie.Z zagłady szczęśliwie uratował się późniejszy prymas Polski ksiądz Stefan Wyszyński piszący przed wojną bardzo krytycznie o nazizmie.Przewidując szykany biskup Kozal nakazał mu ucieczkę bezpośrednio po wkroczeniu Niemców do miasta.Od kwietnia 1940 roku zaczęto izolować ludność żydowską.Do włocławskiego getta trafiło około 13 tysięcy osób.Jesienią 1940 roku Niemcy zaczęli przygotowywać się do utworzenia Getta przejściowego,z którego kierowali Żydów do obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem.Wysiedlono sześciuset Polaków z najbiedniejszej dzielnicy miasta Rakutówka,a umieszczono tam trzy tysiące Żydów.W latach 1939-1941 namiestnik Rzeszy Artur Greiser,uznając Polaków za„element niegodny do włączenia w społeczeństwo niemieckie”,zarządził masowe wysiedlenia ludności polskiej z„Kraju Warty”.W 1941 r.miasto liczyło ok.52 tys.mieszkańców,w okresie od 1 grudnia 1939 do 31 grudnia 1943 r.wysiedlono do Generalnego Gubernatorstwa 16000 mieszkańców miasta:Polaków i Żydów.Na miejsce wysiedlonych w ramach niemieckiej akcji Heim ins Reich niem.„Powrót do Rzeszy”)przybyła do Włocławka spora grupa niemieckich przesiedleńców z terenów Besarabii(Mołdawia).Niemcy doszczętnie zniszczyli dzielnicę Grzywno zamieszkiwaną przez biedotę,a część mieszkańców zamordowali.Po wojnie jedna trzecia miasta była zniszczona w wyniku działań niemieckich,a dzieła zniszczenia dopełniły wojska radzieckie rabując między innymi cenne maszyny i urządzenia z licznych fabryk w mieście.Holocaust,a później emigracja(skutek powojennego bezprawia,doniesień o pogromach,powstania państwa Izrael oraz antyżydowskich działań władz komunistycznych,szczególnie z lat 1956,1967 i 1968 r.),sprawiły,że Włocławek utracił około 12000 swoich obywateli polskich Żydów,którzy przed wojną byli w mieście znaczącą mniejszością.Dziś identyfikuje się z nimi tylko kilka włocławskich rodzin.
Okres powojenny
Początki powojennej odbudowy miasta w dużym stopniu opierały się na krzywdzie ludzkiej.Tragedia narodu żydowskiego oraz powojenna zawierucha ułatwiły władzom komunistycznym przejęcie tysięcy mieszkań,setek zakładów produkcyjnych i warsztatów,dziesiątków lokali instytucji społeczno-kulturalnych i religijnych.Kosztem wszystkich przedwojennych właścicieli nieruchomości wprowadzono nowy ład prawny,uniemożliwiający egzekwowanie czynszów z posiadanych nieruchomości,uniemożliwiający wymeldowanie meldowanych przymusowo przez władze obywateli,wymagający od właściciela budynku ubieganie się o urzędową zgodę nawet na możliwość zamieszkania we własnym domu.Dzięki tym posunięciom władza ludowa Włocławka pozyskiwała dzisiejszą starówkę,którą jednak ze względu na nieefektywność gospodarki planowej nie była w stanie sprawnie zarządzać.Obecnie utrzymywanie przez miasto stu kilkudziesięciu budynków generuje ogromne koszty i powoduje brak możliwości przeprowadzania znaczących remontów.Miasto nie planuje jednak wzorować się na okolicznym Toruniu i odsprzedać deficytowe nieruchomości,zamiast tego od 2006 r.prowadzone są prace nad„planem rewitalizacji”starówki.Rozpoczęto odbudowę przemysłu i budowę nowych zakładów przemysłu chemicznego i przetwórczego.W 1969 r.,realizując projekt Kaskada dolnej Wisły,wybudowano zaporę na Wiśle.W okresie PRL-u Włocławek z racji kumulacji dużego przemysłu był kreowany przez komunistów jako„czerwone miasto”,ale nie pokrywało to się ze stanem faktycznym.W związku z transformacją ustrojową i silnym charakterem przemysłowym miasta,w latach 90.,po kłopotliwych i niejednokrotnie pełnych nieprawidłowości przekształceniach dużych przedsiębiorstw państwowych,gwałtownie wzrosło bezrobocie.Stan ten pogłębiła utrata statusu miasta wojewódzkiego w 1998 roku.Włocławscy politycy wsparli ówcześnie aspiracje Bydgoszczy do stworzenia województwa,które pomimo początkowych protestów Torunia udało się ostatecznie utworzyć.W 2006 roku,Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Demokracji Lokalnej wystąpiło z oddolną inicjatywa konsultacji społecznych w sprawie zmiany przynależności administracyjnej miasta.Inicjatywa ta jednak nie uzyskała poparcia MSWiA.Postępująca marginalizacja Włocławka spowodowała,ze w 2007 roku miasto zostało zakwalifikowane jako ośrodek subregionalny w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Kujawsko-Pomorskiego.Obecnie podejmowane są działania mające na celu przyspieszenie rozwoju miasta.W roku 2008 roku miasto zakupiło działki w okolicach Anwilu i utworzyło na ich terenie Włocławską Strefę Rozwoju Gospodarczego,która z założenia ma umożliwić dalszy rozwój gospodarczy miasta.Również w tym samym roku rozpoczęła się budowa instalacji kwasu tereftalowego na terenie Anwilu,oddanej do użytku w roku 2011,kosztem około 3,75 mld zł.
Gospodarka
Według danych za rok 2011 w mieście funkcjonuje 11765 podmiotów gospodarczych.Wartość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia to 3132 zł brutto.Stopa bezrobocia wynosi we Włocławku 19,8%,tym samym Włocławek obok Radiomia i Grudziądza należy do pierwszej trójki polskich miejscowości dotkniętych największym bezrobociem,spośród 66 miast na prawach powiatu.
Budżet miasta
Miejskie wydatki to obecnie kwota 618 milionów złotych w skali roku.Prognozowane zadłużenie Włocławka(wskaźnik zadłużenia)w końcu roku 2013 ma wynosić 62,1%(wartość rzeczywista),względnie 45,8%(wartość nominalna).
Przedsiębiorstwa
W mieście obecny jest m.in.przemysł chemiczny,energetyczny,spożywczy,precyzyjny,metalowy i materiałów budowlanych,w mniejszej skali niż w przeszłości również maszynowy,meblarski,papierniczy oraz innych branż.
We Włocławku ma swoją siedzibę 6 z 2000 największych polskich przedsiębiorstw(według rankingu„Rzeczpospolitej”):
  • Anwil SA
  • Brügmann sp.z o.o.
  • Guala Closures DGS Poland SA
  • Indorama Ventures Poland sp.z o.o.
  • PSH Lewiatan
  • WIKA Polska sp.z o.o.sp.k.
Dawniej do największych włocławskich zakładów należały:
  • fabryki fajansu
  • fabryki maszyn rolniczych
  • fabryki mebli
  • Kombinat Budowlany(„fabryka domów”z wielkiej płyty)
  • Kujawska Fabryka Farb i Lakierów Nobiles
  • Ursus
  • Zakłady Celulozowo-Papiernicze im.Juliana Marchlewskiego we Włocławku(powstały w 1899 r.ogłosiły upadłość w 1994 r.)
W przeszłości działał tu również Zakład Rybacki Włocławek,wchodzący w skład Państwowego Gospodarstwa Rybackiego Bydgoszcz.Przy ulicy Wiklinowej,nieopodal zakładów chemicznych,funkcjonuje ponad 33-hektarowa Włocławska Strefa Rozwoju Gospodarczego,która jest podstrefą Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.W roku 2011 na terenie obok Anwilu ukończono jedną z większych inwestycji przemysłowych w Polsce budowę instalacji kwasu tereftalowego za około 3,75 mld zł.W najbliższych miesiącach Orlen rozpoczenie budowę dodatkowego bloku energetycznego przy Anwilu(gazowo-parowego,o mocy 463 MW),inwestycję zrealizuje konsorcjum składające się z koncernów General Electric International oraz SNC-Lavalin Polska,jej koszt oszacowano na blisko 1,4 mld zł.Oprócz zakładów przemysłowych w mieście istnieje szereg spółek miejskich,świadczących usługi dla mieszkańców i odbiorców komercyjnych.
Do ważniejszych zaliczamy:
  • Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej„Saniko”
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
Handel
Przy ul.Pułaskiego znajduje się wielofunkcyjne centrum handlowe efekt rewitalizacji terenów po fabrykach fajansu i fabryce maszyn rolniczych Hugo Mühsama.W ramach pierwszych inwestycji,firmowanych jako„CH City”,oddano do użytku wielkopowierzchniowy obiekt handlowy, kilka dużych lokali,hotel,multipleks(Multikino) i parking na kilkaset samochodów.W późniejszym okresie powstały:galeria handlowa Wzorcownia(składająca się z kilkudziesięciu sklepów,rozmieszczonych na kilku poziomach),dwa apartamentowce,parking podziemny i budynek usługowo-rozrywkowy.Wzorcownia to ważny projekt urbanizacyjny dla miasta,ze względu na ożywienie ruin fabrycznych w śródmieściu.Jest to największy projekt rewitalizacyjny dotychczas realizowany we Włocławku.Najstarszym i największym skupiskiem wielkopowierzchniowych obiektów handlowych są okolice ulic Witosa i Komunalnej.Stosunkowo dużo sklepów,banków i punktów usługowych znajduje się na placu Wolności,a także na przyległych ulicach(Chopina,Kościuszki,3 Maja,Zduńska).W mieście znajdują się obecnie dwa targowiska miejskie,pierwsze przy ul.Związków Zawodowych,w zrewitalizowanych ceglanych halach przemysłowych,a drugie przy ul.Kaliskiej.Ponadto w niedziele w dawnej zajezdni autobusowej nr 2 przy alei Kazimierza Wielkiego funkcjonuje pchli targ.
Baza turystyczna
W lipcu 2007 roku baza turystyczna miasta składała się z 9 obiektów,które udzieliły w całym 2007 roku 84 tys.noclegów.Bazę turystyczną uzupełniają obiekty z powiatu włocławskiego,których było 11(udzieliły 120 tys.noclegów w roku 2007).
Hotele
Obecnie we Włocławku funkcjonują hotele spełniające standardy:
  • czterogwiazdkowe(Młyn ul.Okrzei 77,Aleksander ul.Szpitalna 23)
  • trzygwiazdkowe(Victoria ul.Przechodnia 1 B,Zajazd Polski plac Wolności 5,Portofino al.Kazimierza Wielkiego 6E)
  • dwugwiazdkowe(Hotel Kujawy ul.Kościuszki 20)
Obiekty szkolne i uczelniane
  • Akademik PWSZ we Włocławku ul.Obrońców Wisły 1921 nr 21/25
  • Bursa Szkolna nr 2 ul.Mechaników 1
  • Schronisko Młodzieżowe DruKtur Łęgska 10
  • Internat Zespołu Szkół Technicznych ul.Ogniowa 8/10
Transport
Transport drogowy
Równolegle do torów miasto przecina droga krajowa nr 1.W listopadzie 2013 roku w pobliżu Włocławka ma zostać ukończona autostrada A1,która pomoże odciążyć krajową jedynkę.
Ponadto przez miasto przebiegają następujące drogi:
  • Droga krajowa nr 62(Strzelno Włocławek Płock Nowy Dwór Mazowiecki Wyszków Siemiatycze)
  • Droga krajowa nr 67(Włocławek Lipno)
  • Droga wojewódzka nr 252(Włocławek Bądkowo Zakrzewo Inowrocław)
W latach 1963-2007 budowano obwodnicę Włocławka.Pierwszy odcinek(al.Kaziemierza Wielkiego)ukończono na początku lat osiemdziesiątych,drugi(al.Królowej Jadwigi)w 2005 r.Przygotowano się już do wykupu terenów pod dalsze odcinki,jednak ostatecznie plany ukończenia obwodnicy porzucono,ponieważ mieszkańcy osiedla Południe obawiali się uciążliwości zwiększonego ruchu samochodów oraz protestowali przeciwko wywłaszczeniom.Pojawiały się również argumenty,że obwodnica miastu jest niepotrzebna,ponieważ ciężar tranzytu zdejmie z dróg lokalnych autostrada A1.W miejsce projektu obwodnicy powołano do życia wstępny i modyfikowany na bieżąco projekt„drogi międzyosiedlowej”.Projekt ten zakłada,że ruch miejski można rozładować przez przebudowę i modernizację istniejącej już sieci dróg oraz budowę kilku nowych odcinków,nawiązujących do dawnego przebiegu obwodnicy,lecz planowanych już jako węższe drogi,nie 4-pasmowe.Poszerzane są wybrane drogi osiedla Południe,a lepsze skomunikowanie Południa z Zazamczem zapewnić ma planowana przebudowa ul.Wysokiej na Zazamczu i nowy most na Zgłowiączce przy ul.Obwodowej.Przebudowano już skrzyżowanie Kapitulna-Wysoka-Długa oraz ul.Miłą i Węglową.Trwa przebudowa ul.Kapitulnej,ukończono prace na Gajowej,Zgodnej i Fredry.Z rządowych funduszy przeznaczonych na budowę dróg lokalnych przebudowano drogę gruntową Planty(odcinek Kapitulna-Wiejska,tzw.Planty II)w nową drogę twardą.W 2009 r.oficjalnie powiadomiono o zaniechaniu realizacji ogłoszonego w 2006 r.projektu budowy wiaduktu nad torami przy ul.Wienieckiej.Odciążyć tunel przy ul. Kapitulnej(z którego korzystają zarówno mieszkańcy Zazamcza,jak i Południa)miał przejazd pod/nad torami łączący ul.Kaliską ze Spółdzielczą,uznano jednak,że takie połączenie dróg jest technicznie niewykonalne(zdaniem rzeczniczki prezydenta„nie ma takich możliwości technicznych”,a zdaniem samego prezydenta pomysł na tego typu inwestycję„od dobrych trzydziestu lat jest nieaktualny”,gdyż ewentualny„tunel musiałby się zaczynać na ulicy POW,a kończyć przy Plantach”,natomiast„Jeśli chodzi o wielopoziomowe skrzyżowanie,to takie dywagacje też nie mają sensu.Bo ta inwestycja wiązałaby się z koniecznością wyburzenia budynków”.Włocławek samodzielnie utrzymuje prawie 15 kilometrów przeciążonej drogi krajowej nr 1,znajdującej się w granicach administracyjnych miasta.1 marca 2010 r.rozpoczęto remont„jedynki”,jego zakończenie planowane było na rok 201,jednak obecnie,ze względu na opóźnienia,wykonawca inwestycji szacuje,że remont zakończy się w sierpniu 2014 roku.Część funduszy przeznaczonych na tę inwestycję pochodzić będzie z unijnego dofinansowania przyznawanego w ramach programu Infrastruktura i Środowisko.Docelowo Związek Miast Polski planuje złożyć projekt ustawy,który przeniesie zarządzanie drogami krajowymi w miastach grodzkich z samorządów na GDDKiA.Obok Włocławka(5–10 km na południe od miasta)w listopadzie 2013 r.ma zostać ukończona autostrada A1(odcinek toruńskie Czerniewice Kowal),do miasta będzie można dostać się z autostrady przez węzeł Włocławek-Północ(nazwa robocza„Brzezie”),węzeł Włocławek-Zachód(nazwa robocza„Pikutkowo”)oraz węzeł Kowal.Autostrada poważnie odciąży drogi przechodzące przez miasto,zdejmując z nich częściowo ciężar tranzytu.A1 będzie autostradą płatną.Włocławek dysponuje aż dwiema przeprawami drogowymi przez rzekę Wisłę.Są to:stalowy kratownicowy most im.Edwarda Śmigłego-Rydza oraz włocławska zapora(al.Księdza Jerzego Popiełuszki).Most stalowy przedwojenny,dwukrotnie wysadzany w powietrze i odbudowywany,w roku 2008 przeszedł gruntowny remont,we wrześniu 2009 roku została na nim zainstalowana iluminacja.Włocławska tama,która od kilkudziesięciu lat jest nadmiernie eksploatowana(samodzielnie miała funkcjonować maksymalnie 10-15 lat,od dziesięcioleci przyjmuje na siebie zbyt duży napór wody),powszechnie uważana jest za obiekt zagrożony katastrofą budowlaną,wymaga częstych napraw,funkcjonuje jednak poprawnie.W 2004 roku we Włocławku było zarejestrowane prawie 50 tys.samochodów.Najważniejsze ciągi komunikacyjne dla miasta spośród 500 ulic to:Chopina,Okrzei,Toruńska,aleja Kazimierza Wielkiego,Płocka,aleja Księdza Popiełuszki,Kruszyńska,aleja Jana Pawła II,plac Wolności,Kaliska,Wieniecka,Most Marszałka Rydza-Śmigłego,Kapitulna,Wiejska,Wronia,Stodólna,Prymasa Stefana Wyszyńskiego,Brzeska,Tadeusza Reichsteina.
Transport zbiorowy
Organizatorem komunikacji miejskiej we Włocławku jest Referat Publicznego Transportu Zbiorowego w Urzędzie Miasta Włocławek.Operatorem wykonującym usługi przewozowe w ramach komunikacji miejskiej jest MPK Włocławek posiadające w parku taborowym 65 autobusów: marki Solaris(47 sztuk)oraz Jelcz(18 sztuk).Na terenie miasta funkcjonuje 18 linii stałych,z czego 4 linie docierają do Gminy Włocławek,Gminy Brześć Kujawski i Gminy Lubanie,a także 2 linie hipermarketowe i 2 linie sezonowe.W roku 2012 przewoźnik przewiózł 13,4 mln pasażerów, wykonując 3,6 mln wozokilometrów.Ponadto usługi przewozowe o charakterze podmiejskim oferują PKS Włocławek oraz przewoźnicy prywatni.Od 1 września 2008 roku został na terenie województwa Kujawsko-Pomorskiego uruchomiony bilet regionalny,który uprawnia do podróżowana koleją na linii Toruń-Włocławek(największy ruch pasażerski w województwie w 2007 roku),a także do bezpłatnego podróżowania autobusem miejskim jednej linii w wybranym mieście przez 60 minut od wyjścia z pociągu.
Transport kolejowy
Historia kolei żelaznych we Włocławku sięga II połowy XIX wieku.5 grudnia 1862 uruchomiono 154,1 km linię kolejową Kutno Włocławek Bydgoszcz Bielawy(2-torową na 108,7 km odcinku Kutno Toruń Główny).Obecnie na terenie miasta pociągi pasażerskie zatrzymują się na dworcu głównym we Włocławku,dworcu Zazamcze i przystanku Włocławek-Brzezie(zburzony dworzec).Ponadto w mieście znajduje się działający dworzec towarowy w zachodniej części miasta.Miasto przecina na pół linia kolejowa nr 18 Kutno Piła Główna.
Kolej wąskotorowa
We Włocławku do dziś zachował się dworzec kolei wąskotorowej przy ul.Kaliskiej.Ostatni pociąg osobowy odjechał z niego 21 kwietnia 1978 r.o godzinie 18:10,a następnego dnia o godzinie 4:19 odjechał ostatni pociąg towarowy.
Transport autobusowy dalekobieżny
We Włocławku znajduje się dworzec PKS-u,który obsługuje ruch regionalny jak i krajowy.Ponadto we Włocławku swoje przystanki mają Komfort Bus(PKS Bydgoszcz) i Raf Trans.
Transport lotniczy
Trawiaste Lotnisko Kruszyn,użytkowane przez Aeroklub Włocławski,zlokalizowane jest około 9 km od centrum miasta.Najbliższe porty lotnicze znajdują się w Bydgoszczy(104 km),Łodzi(115 km),Nowym Dworze Mazowieckim(122 km) i Warszawie(169 km).Od wielu lat miasto wraz z Aeroklubem Włocławskim planują przystosowanie kruszyńskiego lotniska do obsługi małego ruchu pasażerskiego,jednak w 2012 r.do tych planów negatywnie ustosunkowała się Gmina Włocławek,wobec czego dalsze losy tego przedsięwzięcia stoją pod znakiem zapytania.
Transport rzeczny
Stare włocławskie porty na Wiśle(przystań na wprost Starego Rynku,port letni i port zimowy)nie funkcjonują prawidłowo ze względu na zbyt niski poziom wody poniżej zapory.Pomimo tych trudności budowana jest kolejna wiślana przystań przy ujściu Zgłowiączki.We Włocławku działa port przy zaporze(śluzie),przeznaczony dla pchaczy,holowników,barek i lodołamaczy,przystań miejska nad Jeziorem Włocławskim,przeznaczona dla statków spacerowych,jachtów i mniejszych jednostek,oraz Marina Zarzeczewo,podobnie jak dwa wcześniej wymienione porty,również zlokalizowana powyżej zapory.Najstarszym portem włocławskim była przystań towarowa przy dzisiejszej ulicy Gdańskiej,co zresztą znalazło odzwierciedlenie w nazwie tej ulicy.W 1865 roku,w związku z budową drewnianego mostu łyżwowego,przystań przeniesiono w okolice kościoła św.Jana.Owa przystań teoretycznie istnieje do dziś,choć już jako pasażerska,a nie towarowa.O jej funkcjonowaniu świadczą głównie polery,ucha cumownicze i drabinki na bulwarach,od dawna nie cumują tu większe jednostki.Poniżej zapory łodzie można slipować ze zwykłych betonowych zjazdów w dawnym porcie letnim(przy ul.Płockiej)oraz przy ulicy Solnej(na wysokości ul.Fabrycznej).
Bezpieczeństwo
Policja i straż miejska
Od wielu lat na terenie Włocławka funkcjonuje straż miejska,która wraz z policją dba o porządek publiczny w mieście.Z bazy przy ul.J.Bojańczyka 11/13 codziennie wyruszają całodobowe patrole piesze,rowerowe,samochodowe straży miejskiej.Obecnie na terenie Włocławka przy ul.Okrężnej 25 działa zespół budynków tworzący komendę miejską policji,poliklinikę,areszt śledczy,areszt deportacyjny dla województwa Kujawsko-Pomorskiego,Wojskową Komendę Uzupełnień,wydział Centralnego Biura Śledczego.Wcześniej we Włocławku funkcjonowało kilka komisariatów policji,bądź milicji przy ul.Chopina(komenda milicji),Okrzei(posterunek dworcowy),Brzeskiej,Stodólnej,Toruńskiej(koszary ZOMO),Kapitulnej.
Straż pożarna
We Włocławku ma swoją siedzibę Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej(ul.Rolna 1).W jej strukturze funkcjonują dwie jednostki ratowniczo-gaśnicze(na ul.Rolnej 1 i Płockiej 7a),których obszarem działania jest miasto Włocławek i powiat włocławski.W planach jest budowa strażnicy przy ul.Brzezinowej(między innymi obsługa autostrady),a także na Zawiślu.Do dziś zachowała się zabytkowa strażnica na starym mieście przy ul.Żabiej 8,ale obecnie pełni rolę ośrodka kultury(klub„Stara remiza”działający przy Włocławskim Centrum Kultury).Na terenie miasta działa komenda zakładowej straży pożarnej Anwil.W mieście funkcjonuje również Parafialna Ochotnicza Straż Pożarna Pod Wezwaniem Najświętszego Serca Jezusowego przy ulicy Ostrowskiej 8,której działalność skupia się na działaniach prewencyjnych i szkoleniach młodzieży w zakresie udzielania pomocy przedmedycznej.Na lotnisku aeroklubu włocławskiego w Kruszynie stacjonuje śmigłowiec wykorzystywany do akcji gaszenia pożarów lasów.
Pogotowie ratunkowe i szpitale
Przy ulicy Lunewil 15 działa stacja pogotowia ratunkowego(dawniej wojewódzka),a jeden z zespołów wyjazdowych dyżuruje przy ul.Kaliskiej 104a.W okresie remontu mostu dodatkowy zespół wyjazdowy znajdował się na Zawiślu.Dawny szpital miejski przy ul.Szpitalnej obecnie jest zespołem przychodni,natomiast szpital właściwy obecnie mieści się w zespole budynków przy ul.Wienieckiej 49 i ma status wojewódzki.Ponadto na terenie miasta działają NZOZ Diagmed Plus(naprzeciwko dworca PKP),a także niepubliczny szpital specjalistyczny„Barska”.Obie placówki świadczą podobne usługi i mają podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.Na terenie miasta działa kilkanaście publicznych i niepublicznych przychodni,sam Miejski Zespół Opieki Zdrowotnej posiada swoje przychodnie w 10 różnych częściach miasta.Od 2002 roku przy Królewieckiej 2 mieści się Centrum Diagnostyczno-Lecznicze które jest filią Szpitala-Centrum Onkologii w Bydgoszczy.
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
Na terenie Włocławka działa Miejskie WOPR przy ul.Chopina 10/12,a także Kujawskie WOPR przy ul.Komunalnej 4.
Demografia
Liczba mieszkańców miasta na przestrzeni wieków kształtowała się różnie.W okresie istnienia grodu książęcego(X wiek)Włocławek wsparł Bolesława Chrobrego znaczącym wojskiem jak na ówczesne czasy(800 pancernych i 2000 tarczowników),a to świadczy o istnieniu dużego grodu już w X wieku.W XIV wieku ta sytuacja diametralnie się zmieniła pod wpływem najazdów krzyżackich,a kolejne spustoszenie wśród liczby ludności wywołał potop szwedzki w XVII wieku.Dynamiczny przypływ ludności nastąpił wraz z rozwojem przemysłu we Włocławku na przełomie XIX wiek i XX wieku.Obecnie miasto dotknął proces suburbanizacji,który jest charakterystyczny dla krajów Europy Zachodniej i USA.Sama tylko gmina Fabianki w okresie 1995-2007 zwiększyła swoją liczbę ludności o 15%,przy jednoczesnym spadku liczby mieszkańców Włocławka.Jest to proces charakterystyczny dla większości dużych polskich miast.Na spadek liczby włocławian mogła wpłynąć również likwidacja województwa włocławskiego i związana z tym redukcja etatów w lokalnej administracji spadek liczby mieszkańców odnotowuje się we Włocławku od 1999 r.,a wtedy właśnie weszła w życie reforma administracyjna.Największą liczbę ludności Włocławek odnotował w 1998 r.123373 mieszkańców.
Oświata
Uczelnie
Wyższe Seminarium Duchowne
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku jedyna państwowa uczelnia w mieście
  • Studium Teologii we Włocławku oddział zamiejscowy Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku jedna z największych uczelni niepublicznych w województwie kujawsko-pomorskim,założona w 1995 roku przez Włocławskie Towarzystwo Naukowe
  • Wyższa Szkoła Informatyki w Łodzi Wydział Zamiejscowy we Włocławku
  • Wyższa Szkoła Techniki i Przedsiębiorczości we Włocławku niepubliczna uczelnia techniczna
  • Wyższe Seminarium Duchowne we Włocławku jedno z najstarszych seminariów w Polsce,założone 16 sierpnia 1569
Statystyki szkół
Dane z 2006 roku zawierające liczbę także szkół dla dorosłych,uzupełniających,niepublicznych na podstawie Bazy Danych Regionalnych:
  • Szkoły podstawowe:19
  • Gimnazja:20
  • Zasadnicze szkoły zawodowe:10
  • Licea profilowane:7
  • Technika:17
  • Szkoły artystyczne:3
  • Licea ogólnokształcące:23
  • Szkoły policealne:16
Sport
Włocławscy sportowcy mają wiele osiągnięć(mistrzostwo Polski w boksie,wioślarstwie,koszykówce,lekkiej atletyce,judo,karate itd.);największa popularnością cieszą się koszykówka i piłka nożna.
  • Anwil Włocławek męski zespół koszykarski grający w polskiej ekstraklasie(obecnie Tauron Basket Liga TBL)nieprzerwanie od 1992 roku;Mistrz Polski w sezonie 2002/2003
  • WKP Włocłavia Włocławek zespół piłki nożnej,od sezonu 2008/2009 Włocłavia występuje w IV lidze,grupie:kujawsko-pomorsko-wielkopolskiej
  • WKB Start Włocławek klub bokserski założony w 1954 roku,który posiada wielu bokserów amatorskich,m.in.Tomasza Rzeźniczaka,Marcina Madaja czy Patryka Pudłoskiego
  • Aeroklub Włocławski jeden z najstarszych aeroklubów w Polsce,organizator wielu imprez także o randze światowej
  • Włocławskie Towarzystwo Wioślarskie jeden ze starszych klubów wioślarskich w Polsce,zdobywca wielu medali
  • Włocławski Krajoznawczy Klub Rowerowy PTTK CYKLISTA jeden z najliczniejszych i najaktywniejszych klubów turystyki rowerowej w Polsce
  • YACHT CLUB ANWIL Stowarzyszenie bractwa żeglarskiego z sukcesami działające od 1976 r.
  • Vectra Włocławek młody klub z dużymi sukcesami na arenie międzynarodowej,od medali w mistrzostwach Europy(Michał Rosiak,Katarzyna Kowalska)po reprezentacje Polski na Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku(Katarzyna Kowalska)
  • TKM Włocławek szkółka koszykarska która powstała dnia 1 stycznia 2008 r.Klub dzieli się na kilka grup(zależnych od roku urodzenia młodych zawodników)najmłodszą grupę tworzą Młodzicy Młodsi zaś najstarszą Juniorzy Starsi.W najstarszej grupie występuje kilku utalentowanych koszykarzy którzy na co dzień trenują razem z Anwilem Włocławek(np.Damian Janiak,Dawid Adamczewski,Grzegorz Klarecki).Klub istnieje rok a już ma spore sukcesy takie jak 5 miejsce juniorów w Mistrzostwach Polski.Prezesem całego zarządu jest Piotr Świderski
  • Nowy Styl DUET Włocławek klub koszykarski z sukcesami w kujawsko-pomorskiej lidze(kadeci,młodzicy młodsi i starsi) i drużyna seniorów(obecnie grająca w III lidze).
  • MMKS Junak klub koszykówki młodzieżowej,zarówno chłopców rocznik’93 i młodsze,jak i dziewcząt’94.wcześniej,klub innych sportów,m.in.Jerzy Engel trenował piłkę nożną
  • WAP Włocławek Klub piłkarski założony we wrześniu 2008 roku nie posiadający seniorów lecz tylko juniorów starszych i trampkarzy
  • inne kluby(w tym liczne kluby sportów walki)
Ponadto we Włocławku są organizowane zawody sportowe o randze światowej,ogólnopolskiej,regionalnej.W mieście prężnie działają również inne kluby,a także amatorska liga koszykówki,amatorska liga futsalu.
Obiekty sportowe
  • trzy stadiony piłkarskie(OSiR,Włocłavia,Przylesie).Stadion OSIR jest wyposażony w bieżnię lekkoatletyczną i sztuczne oświetlenie
  • dwa boiska treningowe(dla piłki nożnej)ze sztucznym oświetleniem i murawą
  • dwie hale sportowo-widowiskowe.Hala Mistrzów jest w stanie pomieścić 4200 osób
  • korty tenisowe(między innymi przy Hali Mistrzów)
  • zadaszone korty tenisowe(ul.Żytnia)
  • dwie średniej wielkości pływalnie miejskie(„Delfin” i „Słodowo”),niewielki basen szkolny przy Zespole Szkół Elektrycznych oraz kilka małych basenów komercyjnych
  • lotnisko Aeroklubu Włocławskiego w Kruszynie
  • sezonowe sztuczne lodowisko na powietrzu
  • dwa rekreacyjne porty rzeczne(Marina Zarzeczewo i przystań miejska nad Jeziorem Włocławskim)
  • dwie kręgielnie(w budynkach miejskich pływalni)
  • skatepark(stadion Przylesie)
  • zespół boisk do kosza(ul.Wieniecka)
  • klub jeździecki„Michelin”
  • pole golfowe(Wieniec-Zalesie 6 km od Włocławka)
Kultura
Włocławek jest centrum kulturalnym wschodnich Kujaw.W mieście ma siedzibę wiele instytucji kulturalnych.
Do najważniejszych należą:
  • Teatr Impresaryjny im.Włodzimierza Gniazdowskiego we Włocławku Na deskach teatru występują najlepsi polscy aktorzy.W sezonie 2000/2001 teatr odwiedziło 86,8 tys.widzów.Ponadto teatr skupia kilka amatorskich zespołów teatralnych
  • Stowarzyszenie Edukacyjno-Teatralne"Teatr Nasz"bardzo aktywnie działający amatorski zespół teatralny organizujący poza przedstawieniami cykliczne imprezy kulturalne o zasięgu ogólnopolskim
  • Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej,w skład którego wchodzi pięć oddziałów:
    • Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
    • Muzeum Historii Włocławka
    • Zbiory Sztuki
    • Muzeum Stanisława Noakowskiego
    • Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce
  • Wojewódzkie Muzeum Pożarnictwa we Włocławku zamknięte w 1989 roku
  • Włocławski Ośrodek Edukacji i Promocji Kultury(dawny Wojewódzki Dom Kultury)
  • Obserwatorium Astronomiczne przy ul.Fredry
  • Muzeum Diecezji Włocławskiej
  • Galeria Sztuki Współczesnej
  • Włocławskie Centrum Kultury
  • Miejska Biblioteka Publiczna
  • Multikino Włocławek 6 sal
  • Czarny Spichrz,siedziba Dobrzyńsko-Kujawskiego Towarzystwa Kulturalnego oraz Klubu Środowisk Twórczych„Piwnica”(m.in.organizacja koncertów zespołów grających muzykę alternatywną)
  • Klub Literacki„Bartnicka 10”działający przy Zakładzie Karnym we Włocławku
W mieście działa wiele zespołów artystycznych spośród których największe sukcesy osiągnęli:
  • Chór Vladislavia
  • Chór Rzemieślniczy Lutnia
  • Zespół Pieśni i Tańca Kujawy
  • Echo Kujaw
  • Grupa Taneczna Fantazja
  • Chór Canto
Od 1995 r.w mieście działa aktywnie włocławska Drużyna Rycerska.W ostatnich latach,szczególnie w Parku Miejskim i na bulwarach,organizowane są liczne imprezy plenerowe,na które ściągają mieszkańcy miasta i okolic.Wśród najsłynniejszych imprez należy wymienić Finał Turnieju Poezji Śpiewanej Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego,Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych„Brukarnia”,ogólnopolskie zawody taneczne.
Zabytki
  • Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny,gotycka z przełomu XIV i XV w.przebudowana w latach 1891-1893(podwyższenie wież),znajdują się w niej najstarsze witraże w kościele katolickim w Polsce(z 1360 roku),nagrobek zrobiony przez Wita Stwosza,a także liczne inne cenne rzeźby, malowidła
  • Gotycki kościół św.Witalisa z ok.1330 r.który jest najstarszym zachowanym obiektem ceglanym w mieście
  • Późnogotycki kościół św.Jana Chrzciciela z I połowy XVI w.,dawna fara miejska
  • Wyższe Seminarium Duchowne powstałe w 1569 r.Obecny zespół budynków pochodzi z lat 1843,1882-1900(przebudowa) i lat 80.XX wieku w historyzującym stylu z przewagą neogotyku.Biblioteka Seminaryjna pochodzi z 1843 r.
  • Kościół i klasztor oo.Franciszkanów reformatów pw.Wszystkich świętych,pl.Wolności.Zespół klasztorny powstał w latach 1639-1644
  • Pałac biskupi,zbudowany na miejscu średniowiecznego zamku,przebudowany w latach 1720-1738,1861 i 1925 w stylu klasycystycznym.W czasie wojen napoleońskich szpital wojskowy,następnie szkoła.Od 1858 ponownie należy do biskupów
  • Dawna kanonia,ul.Gdańska,zbudowana została w 1649 r.Jest to jeden z najstarszych świeckich obiektów zachowanych w mieście.Mieści się tam Muzeum Biskupa Michała Kozala oraz Izba Pamięci Prymasa Stefana Wyszyńskiego
  • Prałatówka,pl.Kopernika,budynek wybudowany został w 1801 r.Obecnie znajduje się w nim Muzeum Diecezjalne
  • Czarny Spichrz,budynek wzniesiony na przełomie XVIII i XIX w.,usytuowany przy rogu ul.Wyszyńskiego i ul.Piwnej
  • Zespół kościoła ewangelicko-augsburskiego,przy ul.Brzeskiej,wybudowany w 1884 r.
  • Pałac Mühsama,ul Kościuszki
  • Szkoła handlowa przy ul.Mickiewicza,obecnie Liceum Ziemi Kujawskiej
  • Muzeum Ziemi Kujawsko-Dobrzyńskiej przy ul.Słowackiego
  • Dawna kaplica cmentarna przebudowana na Cerkiew św.Mikołaja
  • Kościół św.Stanisława zbudowany w dwudziestoleciu międzywojennym
  • Browar Bojańczyka
  • Zespół budynków sądowych przy ul.Okrzei
  • Kościół Ewangelicko-Augsburski przy ul.Brzeskiej
  • Budynek Rieber Foods Polska przy Wyszyńskiego
  • Stary szpital miejski św.Antoniego przy ul.Szpitalnej
  • Dawna siedziba straży ogniowej przy ul.Żabiej 8
  • Liczne kamienice na śródmieściu
  • Stary młyn przy ul.Okrzei
  • dawne zespoły fabryczne i ich pozostałości(między innymi przy ul.Kilińskiego,Związków Zawodowych,Łęgskiej,Kilińskiego w lasach w Michelinie pozostałości niemieckiej fabryki z czasów II wojny światowej)
Wiele zabytków nie doczekało obecnych czasów, wśród nich można między innymi wymienić:zamek biskupi,katedrę romańską,ratusz na Starym Rynku,kościół św.Stanisława położony nieopodal zamku książęcego,klasztor cystersów i kościół św.Gotarda na Zawiślu,kościół św.Jerzego przy ul.Jurskiej(nieistniejąca),kościół św.Wojciecha przy ul.Brzeskiej,synagogi przy ul.Żabiej 14 i Królewieckiej 17,cerkiew na placu Wolności,pałacyk na ulicy Chopina,dworzec kolejowy,zabytkowe fabryki,średniowieczne stare miasto,koszary wojskowe przy ul.Żytniej.W roku 2008 wykaz obiektów zabytkowych we Włocławku zawierał 574 obiekty.Wykaz nie obejmuje listy wszystkich zabytków,a tym samym nie są one chronione przez miejskiego konserwatora zabytków.

Wspólnoty religijne
Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
Judaizm
  • Żydzi stanowili przed II wojną światową blisko 18% mieszkańców Włocławka.Do września 1939 r.funkcjonowały dwie synagogi„stara”przy ul.Żabiej 14 oraz„nowa”przy ul.Królewieckiej 17,obie zostały spalone przez Niemców.Przed wojną w mieście było 14 domów modlitwy,obecnie nie działa żaden
Katolicyzm
  • Kościół Rzymskokatolicki liczne parafie oraz organizacje religijne diecezja włocławska oraz dekanaty Włocławski I i Włocławski II
Prawosławie
  • Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny Na Placu Wolności znajdowała się pokaźna cerkiew wysadzona w powietrze w 1925.Obecnie jej tradycje kultywuje parafialna cerkiew św.Mikołaja z 1900 roku,znajdująca się na cmentarzu komunalnym przy Alei Fryderyka Chopina(raz w miesiącu msza)
Protestantyzm
  • Kościół Ewangelicko-Augsburski parafia
  • Kościół Ewangelicznych Chrześcijan zbór we Włocławku
  • Kościół Zielonoświątkowy zbór„Maranatha”
  • Kościół Chrześcijan Baptystów placówka
  • Kościół Adwentystów Dnia Siódmego zbór we Włocławku
Świadkowie Jehowy
  • zbór Sala Królestwa
Media
We Włocławku działają liczne media,które przekazują mieszkańcom informacje z miasta i regionu.
  • Telewizja
    • Telewizja Kujawy
    • CW 24tv
  • Radio
    • Radio GRA byłe Radio W,nadające na częstotliwości 89,2 MHz
    • Radio Hit Włocławek nadające na fali 107,6 MHz
    • Radio PiK częstotliwość 100,3 MHz
  • Prasa
    • „Gazeta Pomorska”(dawniej wydawana również jako„Gazeta Kujawska”)
    • „Nowości”włocławskie(mutacja„Nowości”toruńskich)
    • „Puls Regionu”
    • „Tygodnik Kujawski”
Honorowi obywatele
  • Jan Paweł II
  • Henryk Józef Muszyński
  • Tadeusz Reichstein
  • Ludwik Bauer
  • Władysław Nowca
  • Edward Śmigły-Rydz
  • Maria Danilewicz-Zielińska
  • Władysław Sołtan
Urodzeni we Włocławku
  • Matylda Baczyńska aktorka
  • Ludwik Bauer działacz gospodarczy i społeczny
  • Günther Bott były sędzia w Federalnym Sądzie Pracy w Niemczech
  • Anton Denikin rosyjski generał
  • Kazimierz Dzięciołowski wielokrotnie nagradzany specjalista z zakresu optoelektroniki i techniki laserowej
  • Jerzy Engel polski piłkarz i trener,selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej
  • Aneta Figiel piosenkarka
  • Władysław Antoni Gluziński lekarz internista,patolog,klinicysta;twórca stosowanej przez pół wieku w całej Europie metody wczesnego rozpoznawania raka żołądka
  • Szymon Goldberg skrzypek i dyrygent
  • Jürgen Knobloch profesor w dziedzinie mikrobiologii i medycyny tropikalnej i dyrektora zarządzającego w Instytucie Tropical Medicine z University Hospital w Tybindze 1944-2008
  • Wacław Konopka polski rzeźbiarz
  • Jan Krenz polski dyrygent i kompozytor
  • Yaacov Lensky naukowiec z tytułem profesora,specjalista ds.pszczelarstwa,wieloletni dyrektor Triwaks Bee Research Center w Izraelu
  • Kazimierz Łukaszewicz malarz
  • Wojciech Maksymowicz minister zdrowia i opieki społecznej w latach 1999-2000
  • Julian Marchlewski polski i radziecki działacz komunistyczny
  • Leon Marchlewski chemik
  • Aharon Megged pisarz
  • Zdzisław Mrożewski aktor teatralny i filmowy
  • Jan Nagórski inżynier,pilot
  • Andrzej Nejman aktor
  • Tadeusz Niwiński pisarz
  • Władysław Okiński socjolog
  • Stefan Bolesław Poradowski kompozytor
  • Marcel Reich-Ranicki niemiecki krytyk literacki
  • Tadeusz Reichstein biochemik,laureat Nagrody Nobla
  • Chaim F.Shatan psychiatra kanadyjski
  • Marie Steiner-von Sivers żona austriackiego filozofa Rudolfa Steinera
  • Aneta Szczepańska judoczka,srebrna medalistka IO w Atlancie w 1996 roku
  • Kazimierz Szpotański inżynier elektryk,pionier przemysłu aparatów elektrycznych,współzałożyciel Stowarzyszenia Elektryków Polskich
  • Andrzej Tretyn biolog,od 2012 r.rektor UMK w Toruniu
  • Maciej Wojtkowski profesor fizyki,zajmujący się fizyką medyczną,m.in.znajdujący praktyczne zastosowania zaawansowanej optyki w okulistyce,laureat tzw.polskiego Nobla
  • Dawid Woliński projektant mody,juror w programie„Top Model”
  • Feliks Wrobel kompozytor
Współpraca międzynarodowa
Miasta i gminy partnerskie:
  • Mohylew Białoruś
  • Bedford Wielka Brytania
  • Izmaił Ukraina
  • Saint-Avold Francja

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz