piątek, 14 marca 2014

Pacta conventa

(z łac.warunki uzgodnione)Umowa o charakterze publicznoprawnym podpisywana w czasie sejmu koronacyjnego przez każdego nowo wybranego w drodze wolnej elekcji króla.Umowy te redagowane były w czasie sejmu elekcyjnego przez reprezentantów sejmu i senatu oraz przez reprezentantów wszystkich kandydatów na tron Rzeczypospolitej z osobna.W pactach conwentach znajdowały się osobiste zobowiązania króla.
Zgodnie z postanowieniami pierwszych pactów conwentów podpisanych w 1573 roku,król Henryk Walezy był zobowiązany do:
  • kształcenia 100 polskich szlachciców w Paryżu na swój koszt,
  • spłaty długów Zygmunta Augusta,
  • utrzymywania przymierza polsko-francuskiego,
  • sprowadzenia kilku tysięcy piechoty przeciw Iwanowi Groźnemu,
  • sprowadzenia uczonych z zagranicy do Akademii Krakowskiej,
  • łożenia co roku na potrzeby Polski 450 tysięcy dukatów ze swoich własnych zasobów,
  • wysłania na Bałtyk floty francuskiej,
  • odbudowy floty polskiej,
  • odrestaurowania Akademii Krakowskiej,
Zawarcie małżeństwa z Anną Jagiellonką,choć pierwotnie przewidywane,ostatecznie nie znalazło się w tekście pactów conventów.Wszyscy kolejni królowie podpisywali tekst,składający się zwykle z tekstu Artykułów henrykowskich,uzupełnionego o warunki dodatkowe,uzależniające władzę królewską od woli wyborców i przez to dodatkowo ją osłabiające.
Kandydat na króla Miejsce podpisania Data podpisania Warunki szczególne Wykonanie postanowień
Stefan Batory Meggesz 16 lutego 1576 odbicie ziem zagarniętych przez Moskwę częściowe,zgodnie z rozejmem w Jamie Zapolskim
Zygmunt III Waza Oliwa 7 października 1587

Władysław IV Waza Kraków 14 listopada 1632 utworzenie floty,budowy czterech zamków,fortyfikacji zamku w Kamieńcu oraz stworzenie nowoczesnego zaplecza wojskowego
W myśl Konstytucji 3 maja z 1791 roku pacta conventa pozostały w mocy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz