Stanisław Warszewicki

Herbu Kuszaba(ur.ok.1530 w Warszewicach zm.3 października 1591 w Krakowie)polski pisarz,działacz kontrreformacyjny,tłumacz,znawca greki,jezuita.Brat przyrodni Krzysztofa.Był jednym z najwybitniejszych(obok Jakuba Wujka i Piotra Skargi)polskich jezuitów.Był wychowankiem Akademii Krakowskiej.Studiował w Wittenberdze,(pod kierunkiem F.Melanchtona,głównego reformatora niemieckiego szkolnictwa),na Uniwersytecie Padewskim Od 1556 r.był sekretarzem króla Zygmunta Augusta.Po wyświęceniu na księdza w 1562 r.otrzymał kanonię gnieźnieńską i poznańską.W 1567 r.wyjechał na studia do Rzymu i tegoż roku wstąpił do nowicjatu.W latach 1570-1572 organizator kolegium jezuickiego w Wilnie.W 1574 r.z inicjatywy papieża Grzegorza XIII i Anny Jagiellonki, przebywał w Szwecji z zadaniem nakłonienia Jana III Wazy do przejścia na katolicyzm.W latach 1578-81 był spowiednikiem żony Jana III i wychowawcą królewicza Zygmunta.Po zakończeniu misji w Szwecji skierowany został do Lublina,gdzie zajmował się kaznodziejstwem,dysputami z arianami oraz gromadzeniem środków na budowę gmachu kolegium i kościoła.W latach 1582-1590 rektor kolegium w Lublinie.Przełożył z greki na łacinę Etiopiki Heliodora(Aethiopicae historiae libri,Bazylea 1552,wydane z listem pochwalnym Filipa Melanchtona),które stały się w okresie baroku modnym wzorcem romansu dworskiego i przygodowego.Przetłumaczył na język polski utwory mistyka hiszpańskiego św.Ludwika z Granady:Przewodnik grzesznych ludzi(1567) i Zwierciadło człowieka chrześcijańskiego(1577).
Teksty

• [1551]Oratio De Stanislao A Lasky,Palatino Siradiensi,et Lanciciensi Capitaneo,qui in familia veteri et nobilissima gentis Poloniae natus fuit,et sapientia,virtute et fide excelluit,Scripta A Stanislao Warschevicio.
• [1552]Heliodori Æthiopicæ Historiæ libri decem nvnc primum è Græco sermone in Latinum translati.Stanislao Warsche,Vviczki Polono interprete.Adiectvm est etiam Philippi Melanthonis de ipso Autore,&hac eiusdem conversione,iudicium.Item locvples rervm ac verborum memorabilium index.Basileæ;Vrsellis,ex officina typographica Cornelii Sutorii.M DC I.[1601].
• [1577]Zwierciadło człowieka chrześcijańskiego,[autor]Ludovicus de Granada,[tłumaczył]Stanisław Warszewicki.
• [1579]Przewodnik Grzesznych Ludzi:który to wszytko pokazuje,co ma czynić Chrześcijanin od początku nawrócenia swego,aż do doskonałości;[autor]Ludovicus Granatensis,[tłumaczył]Stanisław Warszewicki,W Krakowie.
• [1593]Nabożeństwo dla ludzi zabawnych,Poznań,(1693);[autor]Ludovicus de Granada,[tłumaczył]Stanisław Warszewicki.

Opracowania

• [1938]BEDNARSKI,STANISŁAW,SI:Stanisław Warszewicki Studium z dziejów Kościoła w Polsce XVI w.Kraków,Wydawnictwo WAM,160 stron,Seria Prace i Źródła do Dziejów Jezuitów w Polsce.Seria Pierwsza.Prace,3.
• [1949]BEDNARSKI,STANISŁAW,SI:Stanisława Warszewickiego pochodzenie,młodość,studia...[w]Studia z dziejów kultury polskiej;Warszawa,Gebethner i Wolff,stron 616.