Stanisław Pstrokoński

Z Burzenina herbu Poraj,(ur.w 1590,zm.17 czerwca 1657 na Węgrzech)biskup chełmski(przed 22 grudnia 1644-17 czerwca 1657),jezuita,proboszcz płocki.
Biografia
Ojcem jego prawdopodobnie był magnat Zbigniew Pstrokoński herbu Poraj,a matką Barbara Gajewska.Był krewnym biskupa włocławskiego Macieja Pstrokońskiego(ok.1553-1609).Lata młodzieńcze spędził na dworze króla polskiego Zygmunta III Wazy,którego później został spowiednikiem.Początkowo zamierzał poświecić się służbie zakonnej i dlatego wstąpił 7 września 1613 r.w Rzymie do jezuitów,gdzie ukończył studia i otrzymał święcenia kapłańskie.Studiował filozofię,matematykę i astronomię w Kaliszu 1615-17.Był księdzem jezuitą w Poznaniu w 1622 r.gdzie studiował teologię(w l.1619-22).Został w tym mieście profesorem matematyki(w l.1618-19) i uczył w Kaliszu(w l.1623-25).Był misjonarzem w Lublinie(w l.1626-27),prefektem szkół oraz spowiednikiem ksieni benedyktynek w Sandomierzu(w l.1627-30).Został spowiednikiem księcia,a następnie króla Władysława IV Wazy(w l.1630-48),Na prośbę króla dyspensowany 6 marca 1644 r.w Wilnie od ślubów zakonnych przez papieża,stał się księdzem świeckim.Następnie został proboszczem płockim,kanonikiem warmińskim,archidiakonem kaliskim i opatem tynieckim.Został biskupem chełmskim,konsekrowany w Warszawie 19 marca 1645 r.Na dworze królewskim przebywali w tych czasach jezuici kaznodzieje królewscy:Sebastian Łajszczewski(1629-35),Maciej Kazimierz Sarbiewski(1636-39) i Stanisław Tomisławski(1641-44),oraz Andrzej Bobola.Brał udział jako kapelan królewski wyprawie moskiewskiej Władysława IV,w l.1633-34,a z nim księża;Jakub Marquart,Sebastian Łajszczewski i Jerzy Leyer.Był hojny dla kościołów i ubogich.Żył w bardzo ciężkich czasach najazdów kozackich,tatarskich,szwedzkich,węgierskich.Według jego relacji z 1653 r.54 kościoły parafialne zostały obrabowane,a dziesięć w tym również chełmską katedrę zniszczono lub spalono,36 księży zginęło,a 40 zmarło podczas zarazy.W 1648 r.w diecezji chełmskiej działały tylko 2 zbory braci polskich i 5 ewangelickich(przestały istnieć przed 1764 r.)Działalność biskupa koncentrowała się głównie na akcji charytatywnej.Troszczył się on o rozwój szpitali i przytułków,o chorych i kalek,o bezdomnych i wszystkich tych,których oczekiwali na pomoc.Wspierał w miarę posiadanych środków ubogie kościoły i parafie.W 1647 roku poświęcił zbudowany z własnych środków barokowy kościół w Burzeninie,przy którym planował założyć klasztor oo.Bernardynów.Aktywnie uczestniczył w pracach parlamentu jako biskup chełmski w latach 1644–1657,W 1654 Stanisław Pstrokoński wysyłał do Krasnobrodu komisję,na czele której stał sufragan bp Mikołaj Świrski i po wysłuchaniu świadków uznawał prawdziwość objawień.Zmarł w 17 czerwcu 1657 r.na Węgrzech.