środa, 19 marca 2014

Wyspa Spichrzów

(niem.Speicherinsel)wyspa w Gdańsku na rzece Motławie,położona w dzielnicy Śródmieście.
Położenie
Wyspa jest położona pomiędzy Motławą a jej przekopem Nową Motławą.Leży w centrum Śródmieścia,od wschodu połączona z Długimi Ogrodami poprzez Most Stągiewny,od południa ze Starym Przedmieściem,od zachodu poprzez Most Krowi i Most Zielony z Głównym Miastem.Ponadto przez jej środek przebiega Trasa W-Z.Od północy wyspa sąsiaduje z wyspą Ołowianką.
Historia
Dawne nazwy:Speicherinsel,Speichern(1843),Spichlerze(1988).Około 1330 powstały tutaj pierwsze spichlerze Głównego Miasta,folwark miejski,rzeźnia,Dwór Popielny i składy.Wyspa została utworzona w 1576 po przekopaniu kanału Nowej Motławy.Od XIII w.była to dzielnica przemysłowa z licznymi spichlerzami,w XVI w.było ich już około 340.Były to duże i przestronne magazyny,z wieloma piętrami,zbudowane z drewna,cegły,gliny,kamieni.Spichlerze położone nad brzegami rzek posiadały drewniane pomosty służące do załadunku lub wyładowywania towarów.Nie posiadały numerów,ale nazwy.Wykopanie kanału i utworzenie wyspy ułatwiło ochronę spichrzów przed częstymi grabieżami.Na wyspie wprowadzono całkowity zakaz przebywania w nocy,dodatkowo w nocy spuszczano watahy psów.Rabunek karano śmiercią.W 1540,podczas powodzi,Wyspa Spichrzów została całkowicie zalana i znajdowała się pod wodą przez dwa tygodnie.Od 1885 towary były dostarczane do spichlerzy również koleją.Na wyspie istniała rozwinięta sieć torowisk,biegnących z dworca Gdańsk Brama Nizinna.Ze względu na bezpieczeństwo przeciwpożarowe na terenie wyspy wagony kolejowe były ciągnięte przez konie,a nie przez parowozy,które miały zakaz wjazdu na teren wyspy.Do dzisiaj zachowały się brukowane ulice i pozostałości na nich torów kolejowych,z obrotnicami kolejowymi które służyły do skręcania wagonami w poprzeczne ulice(dzięki czemu zmiana kierunku jazdy nie wymagała zajęcia torowiskami znacznej powierzchni niewielkiej wyspy).W 1945 wyspa została prawie całkowicie zniszczona przez wkraczającą do miasta Armię Czerwoną.Najważniejszym ocalałym zabytkiem są Stągwie Mleczne(Brama Stągiewna),powstałe w latach 1517-1519,które zostały podczas ostrzału miasta w dużej części zburzone i spalone.Do dnia dzisiejszego odbudowano tylko kilkanaście budynków nad Motławą.Powstał też kwartał nowych budynków w stylu istniejących tam przed wojną zabytkowych kamienic przy ul.Stągiewnej,w środkowej części wyspy.Północna część wyspy znajduje się w niemal całkowicie niezmienionej formie od 1945.Istnieją tam jedynie niezagospodarowane ruiny i resztki bardzo gęstej i zwartej,przedwojennej zabudowy.W 2007 miasto Gdańsk rozpisało konkurs na wybór inwestora.17 sierpnia 2013 uruchomiono nocną iluminację ruin.31 grudnia 2009 miasto Gdańsk podpisało umowę z firmą Polnord SA na zabudowę Wyspy Spichrzów.Na jej mocy Gdańsk i Polnord SA utworzą spółkę celową,która ma zabudować 2,6-hektarową działkę na północnym cyplu wyspy.W nowej spółce Gdańsk obejmie 49% udziałów,wnosząc do niej aportem grunty na wyspie,wycenione na 59 mln zł.Polnord SA obejmie 51% udziałów w spółce,a jego zadaniem będzie zdobycie finansowania i zabudowa tego terenu.W południowej części wyspy,przez którą przebiega Podwale Przedmiejskie wraz z linią tramwajową,trwa i jest zaplanowana realizacja kilku inwestycji(m.in.Aura Gdańsk i Chmielna Park).Ta część wyspy rozwija się,ponieważ jest zabudowywana jako prywatne przedsięwzięcia.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz