poniedziałek, 23 września 2013

Województwo lubelskie

Jednostka samorządu terytorialnego i podziału administracyjnego Polski o powierzchni 25122,49 km².Obejmuje obszar Niziny Południowopodlaskiej,Polesia Wołyńskiego,Wyżyny Lubelskiej,Wyżyny Wołyńskiej i Kotliny Sandomierskiej.Zamieszkuje je 2,15 mln osób.Siedzibą władz wojewódzkich jest Lublin.Współczesne woj.lubelskie obejmuje kilka głównych krain historycznych.Z regionu Małopolski należą do niego prawie w całości ziemia lubelska i ziemia łukowska,a ponadto część ziemi stężyckiej i fragment ziemi sandomierskiej na lewym brzegu Wisły.Obejmuje również płd.skraj Podlasia,część ziemi chełmskiej,oraz część Polesia.Od 1809 r.północna część obszaru między Wisłą a Bugiem znajdowała się w siedleckim regionie administracyjnym jako tzw.Podlasie Południowe.W 2010 r.województwo lubelskie miało najmniejszy spośród innych województw odsetek ludności w wieku produkcyjnym.
Historia
Utworzone w 1999 r.z województw poprzedniego podziału administracyjnego:
  • lubelskiego,zwanego dziś potocznie"starym"lub"małym"(w całości)
  • zamojskiego(w całości)
  • chełmskiego(w całości)
  • bialskopodlaskiego(oprócz gmin powiatu łosickiego)
  • tarnobrzeskiego(tylko gminy powiatów janowskiego i kraśnickiego)
  • siedleckiego(tylko gminy powiatu łukowskiego oraz gmina Kłoczew z powiatu ryckiego)
W 2006 r.Eurostat posługując się tzw.standardem siły nabywczej,który pozwala porównywać dane ekonomiczne z różnych krajów,uwzględniając różnice cen podał dane za 2003 r.gdzie województwo lubelskie zostało uznane za najbiedniejszy region Unii Europejskiej.Dokładnie w 2003 r.PKB na mieszkańca woj.lubelskiego wyniósł 3538 euro(najmniej w całej UE),co stanowiło 33,2% średniej unijnej. Historia obszaru
Obecne ziemie woj.lubelskiego należały w I Rzeczypospolitej do województw:lubelskiego,ruskiego(ziemia chełmska) i bełskiego.Część powiatu radzyńskiego,powiat bialski oraz powiat włodawski należał do województwa brzeskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Województwo lubelskie w latach 1816-1837
Stworzone w 1816(poprzednik:Departament lubelski,następca w 1837:Gubernia lubelska.
Województwo lubelskie w latach 1944-1950
  • Stolica:Lublin
  • Powiaty:m.Lublin,bialski,biłgorajski,chełmski,hrubieszowski,kraśnicki(od 1945),janowski(do 1945),krasnostawski,lubartowski,lubelski,łukowski,puławski,radzyński,siedlecki,tomaszowski,włodawski,zamojski.
  • Główne miasta:Biała Podlaska,Biłgoraj,Chełm,Dęblin,Hrubieszów,Krasnystaw,Kraśnik,Lubartów,Łęczna,Łuków,Włodawa,Puławy,Siedlce,Zamość.
Województwo lubelskie w latach 1950-1975
  • Powiaty:m.Chełm(od 1951),m.Lublin,m.Zamość(od 1952),bełżycki(od 1956),bialski,biłgorajski,bychawski(od 1956),chełmski,hrubieszowski,kraśnicki,janowski(od 1956),krasnostawski,lubartowski,lubelski,łukowski,puławski,radzyński,tomaszowski,włodawski,zamojski.
  • Główne miasta:Biała Podlaska,Świdnik,Biłgoraj,Chełm,Dęblin,Hrubieszów,Kraśnik,Lubartów,Łuków,Włodawa,Puławy,Zamość i Tomaszów Lubelski.
Województwo lubelskie od 1999
W 1999 r.w wyniku reformy administracyjnej powstało nowe województwo rządowo-samorządowe z obszaru województw lubelskiego,chełmskiego,zamojskiego oraz części bialskopodlaskiego,siedleckiego i tarnobrzeskiego.
Geografia
Według danych z 1 stycznia 2011 r.powierzchnia województwa wynosiła 25122,49 km²,co stanowi 8% powierzchni Polski(3.miejsce w kraju pod względem powierzchni).
Położenie administracyjne
Województwo jest położone we wschodniej części Polski,między Wisłą a Bugiem(jedynie część powiatu puławskiego leży po zachodniej stronie Wisły).
Graniczy z:
  • Białorusią(z obwodem brzeskim)na długości 165,2 km na wschodzie
  • Ukrainą(z obwodami lwowskim i wołyńskim)na długości 282,5 km na wschodzie
oraz z województwami:
  • podkarpackim na długości 297,4 km na południu
  • podlaskim na długości 3,9 km na północy
  • mazowieckim na długości 362,6 km na północy i zachodzie
  • świętokrzyskim na długości 33,1 km na zachodzie
Położenie fizycznogeograficzne
Terytorium województwa lubelskiego zajmuje części czterech jednostek najwyższego rzędu regionalizacji fizycznogeograficznej Europy.Większa jego część należy do megaregionu Pozaalpejskiej Europy Środkowej.Są to:makroregion Nizina Południowopodlaska(318.9),znajdujący się w granicach prowincji Niż Środkowoeuropejski oraz Wyżyna Lubelska(343.1) i Roztocze(343.2)makroregiony prowincji Wyżyny Polskie.Polesie Zachodnie(845.1) i Polesie Wołyńskie(845.3)są makroregionami prowincji Polesie należącej do megaregionu Niżu Wschodnioeuropejskiego.Kotlina Sandomierska(512.4-5)jest częścią megaregionu karpackiego.
Krainy geograficzne województwa lubelskiego należą do trzech pasów rzeźby powierzchni Polski:
  • niziny staroglacjalne zajmują północną połowę województwa
    • część północna i zachodnia pasa:Nizina Południowopodlaska,
    • w części wschodniej:Polesie Zachodnie;
  • wyżyny wapienne i lessowe stanowią środkowy i południowy pas województwa
    • część zachodnia i środkowa pasa:Wyżyna Lubelska,
    • część wschodnia:Wyżyna Wołyńska,Polesie Wołyńskie,
    • w części południowo-wschodniej:Roztocze;
  • kotliny podkarpackie
    • Kotlina Sandomierska nizina staroglacjalna,której część znajduje się na południowym skraju województwa.
Spośród wymienionych makroregionów największą powierzchnię województwa zajmują:Wyżyna Lubelska,Nizina Południowopodlaska i Polesie Zachodnie.
Wody powierzchniowe
Całe województwo znajduje się w dorzeczu Wisły.Rzeka główna i jej małe bezpośrednie dopływy odprowadzają wody z zachodniej części terytorium.Środkowa część województwa znajduje się w dorzeczu(drugiego stopnia)Wieprza,wschodnia Bugu(Narwi).Największą rzeką w lubelskiej części dorzecza Bugu jest Krzna,której zlewnia zajmuje północno-wschodnią część województwa.Na Lubelszczyźnie po południowej stronie Roztocza największą rzeką jest Tanew.W południowej części Polesia Zachodniego znajduje się zespół jezior krasowych.
Podział administracyjny
Na terenie województwo znajdują się 4 miasta na prawach powiatu,20 powiatów,213 gmin,3645 sołectw i 4206 wsi.
Dane na rok 2012 według GUS,w przybliżeniu do jedności.
Herb Nazwa Rodzaj powiatu Siedziba Powierzchnia(km²) Ludność Gęstość zaludnienia(osób/km²)
POL Biała Podlaska COA.svg Biała Podlaska m.na prawach powiatu - 49 58000 1183,67
POL Chełm COA 1.svg Chełm m.na prawach powiatu - 35 66176 1890,74
POL Lublin COA 1.svg Lublin m.na prawach powiatu - 147 348567 2371,2
POL Zamość COA.svg Zamość m.na prawach powiatu - 30 65784 2192,8
POL powiat bialski COA.svg bialski ziemski Biała Podlaska 2755 114052 41,4
POL powiat biłgorajski COA.svg biłgorajski ziemski Biłgoraj 1681 103727 61,71
POL powiat chełmski COA.svg chełmski ziemski Chełm 1887 80197 42,5
POL powiat hrubieszowski COA.svg hrubieszowski ziemski Hrubieszów 1268 68205 53,79
POL powiat janowski COA.svg janowski ziemski Janów Lubelski 875 47713 54,53
POL powiat krasnostawski COA.svg krasnostawski ziemski Krasnystaw 1031 67402 65,38
POL powiat kraśnicki COA.svg kraśnicki ziemski Kraśnik 1005 99581 99,09
POL powiat lubartowski COA.svg lubartowski ziemski Lubartów 1289 90470 70,19
POL powiat lubelski COA.svg lubelski ziemski Lublin 1680 147457 87,77
POL powiat łęczyński COA.svg łęczyński ziemski Łęczna 637 57668 90,53
POL powiat łukowski COA.svg łukowski ziemski Łuków 1394 109892 78,83
POL powiat opolski-lubelski COA.svg opolski ziemski Opole Lubelskie 810 62603 77,29
POL Powiat parczewski COA.svg parczewski ziemski Parczew 952 36317 38,15
POL powiat puławski COA 1.svg puławski ziemski Puławy 934 116984 125,25
POL powiat radzyński COA.svg radzyński ziemski Radzyń Podlaski 965 61254 63,48
POL powiat rycki COA.svg rycki ziemski Ryki 615 58833 95,66
POL powiat świdnicki COA.svg świdnicki ziemski Świdnik 468 73326 156,68
POL powiat tomaszowski lubelski COA.svg tomaszowski ziemski Tomaszów Lubelski 1489 88032 59,12
POL powiat włodawski COA.svg włodawski ziemski Włodawa 1256 39937 31,8
POL powiat zamojski COA.svg zamojski ziemski Zamość 1870 109680 58,65
Podregiony statystyczne
Województwo lubelskie składa się z 4 podregionów statystycznych(GUS)zgodnych ze standardem NUTS Unii Europejskiej:
  • podregion lubelski(kod 314)obejmuje 1 miasto na prawach powiatu i 4 powiaty:Lublin,powiat ziemski lubelski,powiat świdnicki,powiat lubartowski oraz powiat łęczyński
  • podregion bialski(kod 311)obejmuje 1 miasto na prawach powiatu i 4 powiaty:Biała Podlaska,powiat ziemski bialski,powiat radzyński,powiat parczewski oraz powiat włodawski
  • podregion chełmsko–zamojski(kod 312)obejmuje 2 miasta na prawach powiatu i 6 powiatów:Chełm,Zamość,powiat ziemski chełmski,powiat ziemski zamojski,powiat hrubieszowski,powiat biłgorajski,powiat tomaszowski oraz powiat krasnostawski
  • podregion puławski(kod 315)obejmuje 6 powiatów:powiat puławski,powiat łukowski,powiat rycki,powiat opolski,powiat kraśnicki oraz powiat janowski
Miasta
W województwie lubelskim są 42 miasta,w tym 4 miasta na prawach powiatu.Podkreślone zostały siedziby powiatów ziemskich,a pogrubione miasta na prawach powiatu.
Dane z 30 czerwca 2012 r.
Lp. Herb Miasto Ludność Powierzchnia(km²) Gęstość zaludnienia(os./km²)
1. POL Lublin COA 1.svg Lublin Red Arrow Down.svg348120 147,47 2360,62
2. POL Chełm COA 1.svg Chełm Red Arrow Down.svg 66049 35,28 1872,14
3. POL Zamość COA.svg Zamość Red Arrow Down.svg 65711 30,34 2165,82
4. POL Biała Podlaska COA.svg Biała Podlaska Green Arrow Up.svg 58009 49,40 1174,27
5. POL Puławy COA.svg Puławy Red Arrow Down.svg 49704 50,61 982,10
6. POL Świdnik COA.svg Świdnik Red Arrow Down.svg 40497 20,35 1990,02
7. POL Kraśnik COA.svg Kraśnik Red Arrow Down.svg 36093 25,52 1414,30
8. POL Łuków COA.svg Łuków Red Arrow Down.svg 30944 35,75 865,57
9. POL Biłgoraj COA.svg Biłgoraj Green Arrow Up.svg 27290 21,10 1293,36
10. POL Lubartów COA.svg Lubartów Green Arrow Up.svg 22754 13,92 1634,63
11. POL Łęczna COA.svg Łęczna Red Arrow Down.svg 20408 19,00 1074,11
12. POL Tomaszów Lubelski COA 1.svg Tomaszów Lubelski Red Arrow Down.svg 20413 13,29 1535,97
13. POL Krasnystaw COA.svg Krasnystaw Red Arrow Down.svg 19631 42,13 465,96
14. POL Hrubieszów COA 1.svg Hrubieszów Red Arrow Down.svg 18774 33,03 568,39
15. POL Dęblin COA.svg Dęblin Red Arrow Down.svg 17483 38,33 456,12
16. POL Międzyrzec Podlaski COA.svg Międzyrzec Podlaski Red Arrow Down.svg 17261 20,03 861,76
17. POL Radzyń Podlaski COA.svg Radzyń Podlaski Red Arrow Down.svg 16106 19,31 834,08
18. POL Włodawa COA.svg Włodawa Green Arrow Up.svg 13772 17,97 766,39
19. POL Janów Lubelski COA.svg Janów Lubelski Red Arrow Down.svg 12140 14,84 818,06
20. POL Parczew COA.svg Parczew Red Arrow Down.svg 10920 8,05 1356,52
21. POL Poniatowa COA.svg Poniatowa Red Arrow Down.svg 9775 15,26 640,56
22. POL Ryki COA.svg Ryki Red Arrow Down.svg 9964 27,22 366,05
23. POL Opole Lubelskie COA 1.svg Opole Lubelskie Red Arrow Down.svg 8947 15,12 591,73
24. POL Józefów COA.svg Józefów Red Arrow Down.svg 2515 5,00 503
25. POL Bełżyce COA.svg Bełżyce Red Arrow Down.svg 6838 23,46 291,47
26. Terespol herb.svg Terespol Red Arrow Down.svg 5881 10,11 581,70
27. POL Bychawa COA.svg Bychawa Red Arrow Down.svg 5268 6,69 787,44
28. POL Szczebrzeszyn COA.svg Szczebrzeszyn Red Arrow Down.svg 5272 29,12 181,04
29. Rejowiec1.svg Rejowiec Fabryczny Red Arrow Down.svg 4538 14,28 317,79
30. POL Nałęczów COA.svg Nałęczów Red Arrow Down.svg 4072 13,82 294,65
31. POL Kazimierz Dolny COA.svg Kazimierz Dolny Red Arrow Down.svg 2658 30,44 87,32
32. POL Kock COA.svg Kock Red Arrow Down.svg 3447 16,78 205,42
33. POL Tarnogród COA 1.svg Tarnogród Red Arrow Down.svg 3460 10,69 323,67
34. POL Zwierzyniec COA.svg Zwierzyniec Red Arrow Down.svg 3347 6,19 540,71
35. POL Krasnobród COA.svg Krasnobród Red Arrow Down.svg 3089 6,99 441,92
36. POL Stoczek Łukowski COA.svg Stoczek Łukowski Red Arrow Down.svg 2741 9,15 299,56
37. POL Annopol COA.svg Annopol Red Arrow Down.svg 2662 7,73 344,37
38. POL Piaski COA.svg Piaski Red Arrow Down.svg 2722 8,44 322,51
39. POL Łaszczów COA new.svg Łaszczów 2205 5,01 440,11
40. POL Ostrów Lubelski COA.svg Ostrów Lubelski Red Arrow Down.svg 2191 29,77 73,60
41. POL Tyszowce COA.svg Tyszowce Red Arrow Down.svg 2207 18,52 119,17
42. POL Frampol COA.svg Frampol Green Arrow Up.svg 1493 4,67 319,70
Demografia
Dane o ludności z dnia 31 grudnia 2010:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 2151895 100 1109786 51,57 1042109 48,43
Wiek przedprodukcyjny(0–17 lat) 412442 19,17 201218 9,35 211224 9,82
Wiek produkcyjny(18–65 lat) 1359223 63,16 644845 29,97 714378 33,2
Wiek poprodukcyjny(powyżej 65 lat) 380230 17,67 263723 12,26 116507 5,41
Według danych z 31 grudnia 2010 r.województwo miało 2151895 mieszkańców,co stanowiło 5,6% ludności Polski.
Gospodarka
W 2009 r.produkt krajowy brutto woj.lubelskiego wynosił 51,1 mld zł,co stanowiło 3,8% PKB Polski.Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 23,6 tys.zł(67,2% średniej krajowej),co plasowało lubelskie na ostatnim miejscu względem innych województw.W 2010 r.produkcja sprzedana przemysłu w woj.lubelskim wynosiła 24,5 mld zł,co stanowiło 2,5% produkcji przemysłu Polski.Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w lubelskim wynosiła 5,2 mld zł,co stanowiło 3,2% tej sprzedaży Polski.Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj.lubelskiego w 3.kwartale 2011 r.wynosiło 3272,35 zł,co lokowało je na 10.miejscu względem wszystkich województw.W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok.132,0 tys.mieszkańców,co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 14,1% do aktywnych zawodowo.Według danych z 2011 r.10,9% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj.lubelskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego(tzn.znajdowało się poniżej minimum egzystencji).
Przemysł
Część województwa obejmuje Lubelskie Zagłębie Węglowe.
Zasoby surowców mineralnych:
  • Węgiel kamienny w okolicach Łęcznej,Puchaczowa,Bogdanki,obecnie wydobywany w jednej kopalni KWK Bogdanka
  • Niewielkie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego m.in.w okolicach Lublina(Minkowice,Ciecierzyn,okolice Abramowa)oraz w pobliżu Zamościa obecnie wyeksploatowane.
  • Wapienie tereny Roztocza Zachodniego i Środkowego
  • Opoki i margle na obszarze na zachód od Chełma(m.in.kopalnie odkrywkowe w Rejowcu),a także nad brzegami Wisły kamieniołomy obecnie zamknięte.
Środowisko i jego ochrona
Duże kompleksy leśne:Lasy Janowskie i Puszcza Solska tworzące zwarty ciąg w południowej części regionu,Lasy Sobiborskie,Włodawskie i Parczewskie na wschodzie oraz Lasy Kozłowieckie i Łukowskie na północ od Lublina.Mają tu granice zasięgów takie gatunki drzew jak np.:buk pospolity,jodła pospolita,dąb bezszypułkowy.Obok Roztoczańskiego Parku Narodowego jest obszar Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego jedynego pojezierza w Polsce znajdującego się poza zasięgiem ostatniego zlodowacenia.W 2002 r.obszarowi temu UNESCO nadało status Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery„Polesie Zachodnie".W centralnej części tego rezerwatu znajduje się Poleski Park Narodowy.Docelowo będzie to jeden z nielicznych na świecie trójpaństwowych rezerwatów biosfery:polsko-ukraińsko-białoruski.
Na terenie województwa lubelskiego znajdują się dwa parki narodowe:
  1. Poleski Park Narodowy
  2. Roztoczański Park Narodowy
17 parków krajobrazowych:
  1. Chełmski Park Krajobrazowy
  2. Kazimierski Park Krajobrazowy
  3. Kozłowiecki Park Krajobrazowy
  4. Krasnobrodzki Park Krajobrazowy
  5. Krzczonowski Park Krajobrazowy
  6. Nadwieprzański Park Krajobrazowy
  7. Park Krajobrazowy Lasy Janowskie
  8. Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu
  9. Park Krajobrazowy Pojezierze Łęczyńskie
  10. Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
  11. Poleski Park Krajobrazowy
  12. Południoworoztoczański Park Krajobrazowy
  13. Skierbieszowski Park Krajobrazowy
  14. Sobiborski Park Krajobrazowy
  15. Strzelecki Park Krajobrazowy
  16. Szczebrzeszyński Park Krajobrazowy
  17. Wrzelowiecki Park Krajobrazowy
Nauka i oświata
Uczelnie wyższe
  • Lublin
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski
  • Lubelska Szkoła Biznesu
  • Politechnika Lubelska
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
  • Uniwersytet Medyczny w Lublinie
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  • Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
  • Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Lublinie
  • Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji
  • Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza w Lublinie
  • Biała Podlaska
    • AWF w Warszawie,Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej
    • Państwowa Szkoła Wyższa w Białej Podlaskiej
    • Filia UMCS przy Podlaskiej Fundacji Wspierania Talentów
    • Filia Politechniki Radomskiej,Wydział Transportu.
  • Biłgoraj
    • Filia UMCS
  • Chełm
    • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    • Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i Komunikacji Społecznej w Chełmie
    • Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
    • Medyczne Studium Zawodowe imienia Władysławy Szoc w Chełmie
    • Szkoła Wyższa imienia Bogdana Jańskiego Wydział Zamiejscowy w Chełmie
  • Dęblin
    • Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie(WSOSP)
  • Łuków
    • Wyższa Szkoła Biznesu i Administracji w Łukowie
  • Puławy
    • Puławska Szkoła Wyższa
  • Ryki
    • Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania w Rykach
  • Tomaszów Lubelski
    • Zamiejscowy Wydział Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
  • Zamość
    • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Zamościu
    • Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    • Wyższa Szkoła Humanistyczno–Ekonomiczna im.Jana Zamoyskiego z siedzibą w Zamościu
    • Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji
    • Zespół Kolegiów Nauczycielskich w Zamościu
Administracja
Samorząd
Organem uchwałodawczym jest Sejmik Województwa Lubelskiego,składający się z 33 radnych.Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa,którym jest Zarząd Województwa Lubelskiego,składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem.Siedzibą sejmiku województwa jest Lublin.Obecnie Marszałkiem Województwa Lubelskiego jest Krzysztof Hetman.
Administracja rządowa
Organem administracji rządowej jest Wojewoda Lubelski,wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Lublin.
Wojewodowie Lubelscy:
Nr Wojewoda Okres urzędowania Premier
od do
1 Krzysztof Michalski
01.01.1999
18.02.2000
Jerzy Buzek
2 Waldemar Dudziak
28.02.2000
22.10.2001
3 Andrzej Kurowski
22.10.2001
07.12.2005
Leszek Miller i Marek Belka
4 Wojciech Żukowski
07.12.2005
29.11.2007
Kazimierz Marcinkiewicz
Jarosław Kaczyński
5 Genowefa Tokarska
29.11.2007

Donald Tusk
Architektura
Obiekty sakralne
Najwięcej obiektów o charakterze sakralnym znajduje się w Lublinie.Protestancką architekturę sakralną reprezentuje luterański kościół św.Trójcy w Lublinie,a także ruiny zboru kalwińskiego w Piaskach oraz Wieża Ariańska w Wojciechowie.Prawosławie jest reprezentowane przez cerkiew Przemienienia Pańskiego w Lublinie,zaś grekokatolicyzm przez drewnianą cerkiew Narodzenia NMP na terenie Muzeum Wsi Lubelskiej.Żydowską architekturę reprezentuje w Lublinie talmudyczna uczelnia Jeszywas Chachmej Lublin,natomiast poza Lublinem synagogi,m.in.w Łęcznej,Kraśniku,Kazimierzu Dolnym i Zamościu.
Zamki i ich ruiny
W Lublinie mieści się Zamek przy Starym Mieście,z romańskim donżonem.Obecnie w obrębie Lublina znajdują się również ruiny zamku w Jakubowicach Murowanych.W Kazimierzu Dolnym mieszczą się ruiny zamku z XVI w.oraz baszta obronna z XIV w.W pobliskiej Bochotnicy znajdują się pozostałości niewielkiego zamku Firlejów,zwanego potocznie"zamkiem Esterki".Ruiny zamku mieszczą się również w Zawieprzycach.Także Wieża Ariańska w Wojciechowie i zespół zamkowo-pałacowy w Czemiernikach miały charakter obronny.
Turystyka
W lubelskim znajdują się dwie trasy podziemne.W Lublinie funkcjonuje ok.300-metrowa Lubelska Trasa Podziemna,wiodąca przez piwnice kamienic Starego Miasta.Regiony turystyczne:Roztocza,Puszczy Solskiej i Lasów Janowskich oraz Polesia Lubelskiego.
Transport
Lotniska
Port lotniczy Lublin
Port lotniczy Lublin zlokalizowany jest w Świdniku,około 10 km od centrum Lublina.Lotnisko zajmuje 250 ha,a pas startowy ma 2,5 km długości i jest ono skomunikowane szynobusem z Dworcem PKP Lublin.
Lotnisko Lublin-Radawiec
Ok.12 km na południowy zachód od miasta leży lotnisko Lublin-Radawiec w Radawcu Dużym.
Tabor kolejowy
Województwo lubelskie jest obecnie właścicielem 10 autobusów szynowych,kupionych przez Urząd Marszałkowski.
Tabor kolejowy w Lublinie
ozn.kolejowe ozn.producenta numery liczba producent
SA103 214Ma 005,007,012 3 PESA Bydgoszcz
SA107 211M 001,002 2 Kolzam
SA134 218Md 015-019 5 ZNTK"Mińsk Mazowiecki"

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz