Suchań

(niem.Zachan)miasto w woj.zachodniopomorskim,w powiecie stargardzkim,siedziba gminy miejsko-wiejskiej Suchań.Według danych z 31 grudnia 2010 r.miasto miało 1436 mieszkańców.Przez miasto przepływa niewielka rzeka Reczyca.Ośrodek administracyjny rolniczej okolicy.Dawny gród,osada i zamek książęcy przekazany w XIII wieku joannitom na komturię.Prawa miejskie otrzymuje w XV,od 1654 należy do Brandenburgii.Zachowany dawny układ urbanistyczny o kształcie wrzeciona i ryglowe domy.
Położenie
Według danych z 1 stycznia 2010 r.powierzchnia miasta wynosiła 3,57 km².W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj.szczecińskiego.Miasto znajduje się na terenie dzisiejszego województwa zachodniopomorskiego w powiecie stargardzkim.Miasto jest siedzibą gminy Suchań.Znajduje się na Równinie Nowogardzkiej i Pojezierzu Ińskim.Suchań znajduje się w odległości 20(niektóre dane podają 22)km od Stargardu Szczecińskiego,18km od Choszczna,ok.80km od Gorzowa Wielkopolskiego i ok.60km od Szczecina.
Historia

Historyczna część miasta położona jest na równinie,wzdłuż dawnego traktu ze Szczecina i Stargardu na Mazowsze.Układ urbanistyczny miasta to rynek z zabudowaniami z XVIII i XIX w.a dominującym elementem zabudowy jest gotycki kościół z głazów narzutowych z XV w.W okresie wczesnośredniowiecznym był tu gród sięgający swymi początkami X w.Przyjmuje się,że zamek powstał tu w II poł.XIII w.Okolica została zajęta przez joannitów ok.połowy XIII w.Oficjalnie zakon przywłaszczył sobie te ziemię w zamian za niespłacone długi księcia pomorskiego Barnima I.Po ostrym konflikcie z nim,zakon stracił Suchań(wtedy villa Zukan)w 1269 r.ale już 9 lat później,po śmierci Barnima I,joannici zajęli kilka wsi książęcych w tym Suchań.W 1295 r.książęta pomorscy oficjalnie nadali go joannitom zachowując jednak zwierzchnictwo terytorialne.W 1312 r.zamek stał się siedzibą joannickiego komtura.Data lokacji miasta nie jest znana.W 1487 r.Suchań otrzymuje prawa miejskie.W okresie reformacji Joannici sprzedali Suchań Wolfowi Borcie.Książęta pomorscy nie zatwierdzili jednak tej transakcji.W 1551 r.Suchań przeszedł pod zarząd dóbr książęcych w Szadku.W 1637 r.zmarł Bogusław XIV,co zbiegło się z najazdem Szwedów na Pomorze i do końca wojny miasto przechodziło z rąk do rąk.Ostatecznie od 1653 r.miasto znajdowało się pod panowaniem brandenburskich Hohenzollernów.W roku 1701 r.wcielono do Królestwa Pruskiego i aż do 1709 r.pozostawało w bezpośrednim posiadaniu rodziny von Schwerin.W XIX w.istniał przy mieście folwark,który w latach 1828-1831 częściowo rozparcelowano.Na gruntach pofolwarcznych powstała kolonia Suchań.Od 1850 r.stanowiła wraz z miastem jedną jednostkę administracyjną.Miasto podczas II wojny światowej zostało zniszczone w 50%.W marcu 1945 r.wojska radzieckie wkroczyły do miasta,a pierwsi osadnicy pojawili się w kwietniu 1946 r.

Zabytki

• Młyn tzw.Dolny z wyposażeniem(w czasie pożaru zniszczeniu uległ młyn wraz z dużą częścią wyposażenia.Obecnie są tam prowadzone przez nowego właściciela,prace porządkowo-remontowe)
• Tama po tzw.Młynie Górnym,na wysokości kąpieliska w okolicach zjazdu na Słodkowo
• Kościół pw.Matki Boskiej Nieustającej Pomocy ukazujący style:romański(np.ściany),gotycki(np.witraże) i barokowy(np.wieża kościelna)z XV w.(budowla z głazów narzutowych)
• Pozostałości cmentarza żydowskiego
• Pozostałości fundamentów po zamku komturii joannickiej
• Budynki po browarze(obecnie obiekty magazynowe znajdujące się na terenie piekarni)
• Cmentarze żołnierzy wyzwalających tereny dzisiejszej Polski(jeden na wys.2,5 km od Suchania w stronę Tarnowa zagajniczek,widać jeszcze murek,a w środku jest dużo drzewek,drugi gdzieś na wysokości zajazdu przy Inie w lasach)
• Cmentarz przykościelny(nie stwierdzono jeszcze,czy ta informacja jest prawdziwa,ale jest bardzo prawdopodobna)

Władze miasta

• Burmistrz Suchania mgr inż.Stanisława Bodnar
• Sekretarz mgr Grażyna Kwiatkowska
• Skarbnik Miejski mgr Teresa Grzegorczyk

Instytucje:
Urząd Miejski w Suchaniu,Posterunek Policji,Ochotnicza Straż Pożarna,Leśnictwo,Ośrodek Pomocy Społecznej,Urząd Pocztowy,Niepubliczny Ośrodek Zdrowia"Asklepios",Apteka"Pod różami".
Kultura i oświata
W mieście funkcjonuje:

• Zespół Szkół Publicznych,
• Biblioteka Publiczna,
• Parafia Rzymskokatolicka,
• Gminny Dom Kultury.

Miasto realizuje swoje zadania w zakresie oświaty w 3 placówkach,które wchodzą w skład Zespołu Szkół Publicznych w Suchaniu:Szkoła podstawowa im.Janusza Kusocińskiego,Gimnazjum Publiczne,Przedszkole Publiczne.Oferta kulturalna skierowana jest do dzieci i młodzieży,które mogą rozwijać swoje zdolności w zespołach artystycznych i kołach zainteresowań. Sport
W mieście znajduje się piłkarski stadion sportowy oraz obiekty sportowe wchodzące w skład Zespołu Szkół,na które składa się:zespół boisk,sala gimnastyczna i siłownia.W Zespole Szkół Publicznych działa Ludowy Uczniowski Klub Sportowy„Kusy”a w nim:sekcja piłki nożnej,lekkoatletyki i tenisa stołowego.Na terenie gminy oraz miasta działa Ludowy Zespół Sportowy„Orkan”,w którym trenują i grają piłkarze w grupach:seniorów,juniorów oraz trampkarzy.
Ochrona zdrowia
W Suchaniu funkcjonuje Niepubliczny Ośrodek Zdrowia„ASKLEPIOS”,także znajduje się Apteka„Pod różami”.
Ulice miasta
Boczna,Kard.Augusta Hlonda,Krótka,Leśna,Młyńska,Polna,Pomorska,Rynek,Sportowa,Strzelecka,Zaułek I,Zaułek II
Ciekawostki i legendy

• Pierwsza osada została założona już w X w.
• Przez Suchań przechodził prawdopodobnie szlak Celtów
• Pod kościołem mogą znajdować się jeszcze groby Joannitów,którzy stacjonowali w Komturii w Suchaniu
• Możliwe jest,że pomimo dużej odległości,między kościołem a zamkiem istnieje podziemna droga do zamku
• Na wysokości parkingu koło Iny znajduje się orle gniazdo(być może dwa)
• Suchań posiada specyficzny mikroklimat: gdy pada deszcz,w okolicach samego Suchania jest go mniej niż chociażby na wysokości skrzyżowania Sadłowo-Słodkówko,czy nawet Suchanówka,znajdującego się około 3 km od centrum Suchania.