Działoszyce

Miasto położone w południowej Polsce,w woj.świętokrzyskim,w powiecie pińczowskim.Siedziba miejsko-wiejskiej gminy Działoszyce.Położone nad rzeką Nidzicą(lewy dopływ Wisły).W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj.kieleckiego.Według danych z 31 grudnia 2010 miasto miało 991 mieszkańców.
Historia

Pierwsza wzmianka o Działoszycach pochodzi z 1220 r.Osada położona była na szlaku handlowym prowadzącym z Krakowa przez Skalbmierz i Wiślicę.Działoszyce rozwijały się dzięki protekcji biskupa Iwona Odrowąża.W czasach Kazimierza Wielkiego miały ok.430 mieszkańców.W 1409 r.król Władysław Jagiełło nadał osadzie prawa miejskie.Ród Ostrogskich do których należało miasto,otrzymał przywilej na pobieranie opłat mostowych od kupców wielkopolskich.Działoszyce były ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym.Rozwijały się tu garbarstwo i olejarstwo,a w późniejszym okresie sukiennictwo.W 1629 r.w mieście było 13 rzemieślników.Znajdowały się tu młyn i stępa napędzane przez dwa koła wodne.W 1662 r.Działoszyce miały 468 mieszkańców.W 1788 r.159 domów i 720 mieszkańców.Miasto posiadało przywilej na odbywanie 12 jarmarków w ciągu roku.W 1795 r.w następstwie III rozbioru,Działoszyce znalazły się na dwanaście lat w zaborze austriackim.W okresie od 1807 do 1815 roku należały do Księstwa Warszawskiego,by w 1815 r.na ponad sto lat przejść pod zabór rosyjski.Pozostawanie blisko granicy z Austrią i Rzecząpospolitą Krakowską,w dogodnym dla handlu obszarze,sprawiło,iż w„lwim grodzie”znacznie nasiliło się osadnictwo żydowskie.Lokalizacja sprzyjała nie tylko handlowi,ale również i o wiele bardziej opłacalnemu przemytowi,miasto bogaciło się coraz bardziej.W 1820 r.liczba ludności miasta wynosiła już 1692 osoby.Wśród nich było 436 chrześcijan i 1256 Żydów(74%).Pierwsi trudnili się głównie rzemiosłem i rolnictwem,drudzy zajmowali się przede wszystkim handlem.W 1827 r.Działoszyce miały 1735 mieszkańców,w 1857 r.3000,a w 1879 r.już 5170 osób.W roku 1894 wybuchła epidemia cholery,w wyniku której zmarło 126 osób,w większości Żydzi.W 1899 r.spośród ogólnej liczby 5170 mieszkańców,4673(90%)było Żydami.Zajmowali się przeważnie przemysłem i handlem.W mieście działało w tym czasie 6 garbarni,3 cegielnie,2 olejarnie,2 fabryki świec,kopalnia gipsu oraz kaflarnia.W okresie dwudziestolecia międzywojennego w Działoszycach handlowano zbożem,drobiem oraz trzodą chlewną.Funkcjonowało tu także kilka małych zakładów przemysłowych.M.in.olejarnia,kaflarnia,garbarnia oraz 3 młyny.Liczba mieszkańców malała z powodu konkurencji większych zakładów przemysłowych położonych w sąsiednich ośrodkach,a także problemów komunikacyjnych.W 1921 r.miasto miało 6755 mieszkańców.Do 1939 r.liczba ta zmalała do 5872.W czasie okupacji hitlerowskiej zagładzie uległa cała ludność żydowska miasteczka.W 1946 r.Działoszyce miały już zaledwie 2506 mieszkańców.
Zabytki

• Kościół parafialny pw.Świętej Trójcy,erygowany w 1222 r.gotyckie prezbiterium ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym,przebudowany w XVII wieku w stylu barokowym,w XIX wieku przebudowany ponownie(przedłużenie nawy i dobudowanie wieży),kaplice pw.Świętej Anny z 1637 r. i pw.Matki Boskiej Różańcowej z 1663 r.
• Zrujnowana synagoga,z 1852 przy ul.Krasickiego
• Cmentarz z XIX wieku,z kaplicą grobową rodziny Michalskich