wtorek, 27 sierpnia 2013

Dąbrówno

(niem.Gilgenburg)wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim,w powiecie ostródzkim,w gminie Dąbrówno.Do roku 1945 była miastem.Znajduje się tu przystanek PKS,ośrodek zdrowia,apteka,bank,poczta,stacja benzynowa,restauracja,bary,sklepy,ośrodki wypoczynkowe.W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.Miejscowość jest siedzibą gminy Dąbrówno.Dawniej miasto(do końca lipca 1946),obecnie wieś malowniczo położona na przesmyku między jeziorami Dąbrowa Mała i Dąbrowa Wielka.
Historia Zamek został zbudowany przez Krzyżaków w 1319 r.Przy zamku powstała osada,która w 1326 r.otrzymała prawa miejskie od komtura dzierzgońskiego Luthra von Braunschweig.Przez Dąbrówno w tamtym czasie prowadził szlak handlowy z Mazowsza do Elbląga i Gdańska.Zamek był siedzibą wójta krzyżackiego.W lipcu 1410 r.na dwa dni przed bitwą grunwaldzką miasto zostało zdobyte i spalone przez wojska Jagiełły.W XV w.sędzią ziemskim był tu Piotr Bażyński z Elgnowa(ojciec Jana i Ścibora założycieli Związku Pruskiego).Po 1525 r.miejscowość została starostwem i należała do rodów magnackich:Gablentzów,Olesnitzów i najdłużej(1572–1831)do Finck von Finckensteinów.W XVI wieku osiedlili się tu wygnani z Czech bracia czescy(w latach 1548–1564).W 1656 roku miasto zostało spalone przez Tatarów.Dąbrówno nigdy nie rozwinęło się w ośrodek miejski o dużym znaczeniu.W końcu sierpnia 1914 r.w okolicach Dąbrówna rozegrała się tak zwana I bitwa mazurska.W odległym o 4 km Osiekowie znajdował się jeden z większych cmentarzy wojennych z tego okresu.W roku 1945 Dąbrówno zostało zniszczone w 80% i utraciło prawa miejskie.W Dąbrównie urodzili się Jerzy Skrodzki polski duchowny protestancki i pisarz religijny w Królewcu,Krzysztof Haberkant(1704–1776)miejscowy pastor,lektor języka polskiego,tłumacz i pisarz oraz jego syn Reinhold Haberkant(1734–1800)tłumacz i poeta panegiryczny.W latach 1544–1547 proboszczem i superintendentem był ks.Andrzej Samuel.W XVII w.do miejskiej szkoły uczęszczał Fryderyk Mortzfeld.W latach 1892–1900 tutejszym proboszczem był ks.Antoni Wolszlegier(1853–1922)działacz polityczny,społeczny i narodowy,w latach 1893–1898 był posłem do parlamentu polskie Warmii i Mazur.Odegrał dużą rolę w walkach niepodległościowych w całym zaborze pruskim.
Zabytki
  • Ruiny zamku krzyżackiego.Zamek wybudowany w 1319 r.(skrzydło północne).Po lokacji miasta zamek włączono do systemu obwarowań miejskich.W 1410 zamek został spalony,odbudowany następnie w początkach XVI w.W latach 1683–1696 Finckensteinowie przebudowali go na barokową rezydencję,dobudowując skrzydło wschodnie i południowe,a całość otoczono parkiem.W wieku XX zamek przeszedł na własność rodziny Straussów,która zamieszkiwała to do 1945 r.kiedy zamek został spalony i zrujnowany
  • Kościół parafialny(obecnie metodystyczny),zbudowany w latach 1325–1350,przebudowywany w XVII i XVIII w.szczyt zachodni neogotycki(1842).W 1697 dobudowano mauzoleum Finckenstenów.Nad wejściem do zakrystii znajduje się barokowa,bogato polichromowana empora rodu Finckensteinów z 1724.Płyty nagrobne Olesnitzów i Finckensteinów z XVI i XVII w.Strop nawy pokrywa barokowa polichromia z ok.1730,ze scenami:Chrzest w Jordanie,Ostatnia Wieczerza,Pascha oraz postacie proroków i alegorie cnót.
  • Kościół katolicki,neogotycki z drugiej połowy XIX wieku.
  • Fragmenty murów miejskich z XIV w.zachowały się przy ul. Tylnej,Grunwaldzkiej,przy zamku i wzdłuż jeziora
  • Kamieniczki z XIX w.przy ul.Kościelnej i Kościuszki
  • Synagoga
Religia
Na terenie Dąbrówna działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
  • Kościół rzymskokatolicki
  • Kościół Ewangelicko-Metodystyczny Parafia w Dąbrównie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz