Życiorys
Urodził się w Podteliszu,koło Lubaczowa,na ziemi bełskiej,jako syn duchownego prawosławnego.Studiował w Akademii Zamojskiej i Akademii Krakowskiej,następnie przebywał na dworze władyki przemyskiego,unity Atanazego Krupeckiego.W latach 1620–1624 był rektorem Szkoły Brackiej w Kijowie,następnie(1624)przeniósł się do Lublina.W roku 1625 został unitą,a w latach 1626–1639 był archimandrytą monasteru Podwyższenia Pańskiego w Dubnie,który właśnie w roku objęcia przez niego obowiązków przełożonego przyjął unię.W 1641 za pozwoleniem Urbana VIII zmienił obrządek na rzymskokatolicki i został kapelanem w klasztorze augustinianów w Krakowie.Tamteż zmarł w 1647 r.
Twórczość
Sakowicz jest autorem wierszy,rozpraw teologicznych i traktatów politycznych.Pisał w języku ukraińskim i polskim.Pierwszy utwór o tematyce filozoficznej pt.Problemy(Проблеми)ukazał się po polsku w Krakowie w 1620 r.a w 1622 r.w Kijowie Sakowicz wydał popularny panegiryk o treści historycznej pn.Wiersz na żałosny pogrzeb zacnego rycerza Piotra Konaszewicza Sahajdacznego,hetmana wojsk jego Królewskiej Mości zaporoskich...według wzorów barokowej poezji sylabicznej.Inne ważne jego utwory:Kalendarz stary...i responzy na zarzuty starokalendarzan(1642) i Epanorthosis albo Perspektywa...(1642)zawierają polemiczne wydźwięki,skierowane przeciwko kalendarzowi juliańskiemu i obrzędom liturgicznym ówczesnej cerkwi prawosławnej i unickiej.
Ważniejsze utwory
- Wirszy na załosnyj pohreb zacnaho rycera Petra Konstantinowicza Sahajdacznaho, hetmana wojska zaporoskoho,Kijów 1622;przedr.S.T.Gołubiew Istorija Kijewskoj Duchownoj Akademii,t.1,Kijów 1880,s.17-40;C.Titow Materijały dla istorii kniżnij sprawi na Ukraini w XVI-XVIII w.Wsezbirka peredmow do ukrainśkich starodrukiw,Kijów 1924,s.37-50
- Traktat o duszy,Kraków 1625
- Przedmowy aktom weselnym i pogrzebowym służące wszelkiego stanu i kondycji ludziom,Jarosław 1626,drukarnia J.Szeliga
- Kalendarz stary,w którym jawny i oczywisty błąd ukazuje się około święcenia Paschy i responsa na zarzuty starokalendarzan i co za pożytki ruskiemu narodowi z przyjęcia nowego kalendarza,Wilno 1640,wyd.następne:Warszawa 1641(według J.I.Kraszewskiego i A.Jochera:Wilno 1645);wyd.poszerzone pt.Okulary kalendarzowi staremu.Przy których i responsa katolickie na obiectie starokalendarzan są położone i pożytki ruskiemu narodowi z przyjęcia rzymskiego kalendarza ukazane,Kraków 1644,drukarnia F.Cezary
- Dialog abo rozmowa Maćka z Dyonizym,popem schizmatyckim wileńskim,o Wielkanocy ruskiej roku 1641,Kraków 1642,drukarnia W.Piątkowski
- ... abo perspectiwa i objaśnienie błędów, herezjej i zabobonów w grekoruskiej cerkwi disunitskiej tak w artykułach wiary jako w administrowaniu sakramentów i w inszych obrządkach i ceremoniach znajdujących się,Kraków 1642,drukarnia W.Piątkowski,(na pismo to odpowiadali:P.Orański Zwierciadło albo zasłona naprzeciw uszczypliwej Perspektywie...Wilno 1645;P.Mohiła Lithos,Kijów 1644)
- Oskard albo młot na skruszenei kamienia schyzmatyckiego rzuconego z Fary Kijowskiej Pieczarskiej od niejakiegoś Euzebia Pimina przeciw Perspektywie,Kraków 1646,(Estreicher powątpiewa w istnienie tego druku;A.Jabłonowski zanotował powyższe dzieło jako rękopis)
- Problemata abo pytania o przyrodzeniu człowieczym z łacińskiego na polski,Kraków 1620;według F.M.Sobieszczańskiego wyd.w Kijowie,(przeróbka średniowiecznego traktatu tzw.Problemata Arystotelis)
- Sobór kijowski schyzmatycki przez ojca Piotra Mohiłę złożony.Z ruskiego na polski język przełożony,Warszawa 1641,wyd.następne:Kraków 1642
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz