Stella Czajkowska

Ur.8 marca 1923 pianistka polska pochodzenia żydowskiego,zamieszkała w Szwecji,profesor uniwersytetu w Göteborgu.
Biografia
Jest córką właściciela i rektora gimnazjum w Rypinie;po ojcu nosiła panieńskie nazwisko Grynszpan.Przed wojną chodziła do konserwatorium w Wolnym Mieście Gdańsku,później przeniosła się wraz z rodzicami do Łodzi.Jej rodzice zrezygnowali w 1939 roku z możliwości emigracji do USA,w związku z czym po wybuchu wojny znalazła się w łódzkim getcie.Po likwidacji getta trafiła razem z rodziną(rodzicami i siostrą)w sierpniu 1944 r.do obozu Auschwitz.Zbiegiem okoliczności,pomimo iż wyselekcjonowani zostali od razu na śmierć w komorze gazowej,wskutek prawdopodobnie zakłóceń w zaopatrzeniu obozowej komory w Cyklon B,Stella Grynszpan przeżyła selekcję do komory gazowej,podobnie jak jej matka i siostra(ojciec został w Auschwitz zagazowany).Zaraz po tym,prosto z Auschwitz trafiła wraz z matką i siostrą do obozu Stutthof,gdzie otrzymała numer obozowy 57152,stamtąd na początku 1945 roku do Neustadt w Holsztynie.Tam ocalała,pomimo,że statek,którym miała być transportowana dalej został zbombardowany przez aliantów i zatonął.Wcześniej,jeszcze w obozie Stutthof,zmarła z wycieńczenia jej matka;siostra Stelli również przetrwała wojnę i po wojnie osiadła w Szwajcarii.Po wojnie trafiła do Szwecji,następnie z narzeczonym(późniejszym pierwszym mężem)Jerzym Klimaszewskim w roku 1947 przyjechała do Polski,gdzie podjęła studia w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej,a w Warszawie ukończyła aspiranturę w klasie fortepianu prof.Jana Ekiera.Później wyszła za mąż po raz drugi.Od 1958 roku mieszka w Szwecji;tam występuje pod nazwiskiem zapisywanym w transkrypcji szwedzkiej:Stella Tjajkovski i tak określana jest w krótkim(14-minutowym)filmie Det lönar sig inte att gråta nakręconym dla telewizji szwedzkiej w 2005 roku(reżyseria i zdjęcia Håkan Pieniowski).Na kanwie historii Stelli Czajkowskiej Ireneusz Dobrowolski nakręcił w 2010 roku film dokumentalny"Rachunek szczęścia"(scenariusz Andrzej Bart).