Norbert Michta

Ur.28 lutego 1923 w Janowicach polski działacz komunistyczny,generał brygady Wojska Polskiego,doktor habilitowany nauk humanistycznych,historyk wojskowości oraz polskiego ruchu robotniczego,biograf Juliana Marchlewskiego,jeden z czołowych przedstawicieli"twardogłowego"skrzydła w PZPR.

Życiorys
Pochodzi z Kielecczyzny.W latach okupacji pracował jako robotnik w Spółdzielni Spożywców"Dobrobyt"w Janowicach,co zbliżyło go do ugrupowań lewicowej konspiracji.Wkrótce został zastępcą komendanta Polskiej Organizacji Patriotycznej"Młody Orzeł",następnie instruktorem oddziału wypadowego Ludowej Straży Bezpieczeństwa"Burza"Batalionów Chłopskich,a w latach 1944-1945 zastępcą komendanta Dzielnicy Armii Ludowej"Jadwiga"oraz oficerem propagandy Okręgu AL"Wiślica".Współdziałał bezpośrednio z radzieckim zgrupowaniem partyzanckim"Awangarda".W 1945 r.po ukończeniu Centralnej Szkoły Partyjnej PPR w Łodzi został sekretarzem Komitetu Powiatowego PPR w Miechowie,a następnie starszym instruktorem Wydziału Organizacyjnego Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie.W 1947 r.mianowany na stopień podporucznika za udział w walkach partyzanckich.Po krótkim okresie sprawowania funkcji II sekretarza KW PZPR w Gdańsku został w 1950 r.powołany do służby wojskowej w stopniu podpułkownika i wyznaczony na stanowisko zastępcy komendanta Powszechnej Organizacji"Służba Polsce",a następnie zastępcy szefa Zarządu Politycznego Pomorskiego Okręgu Wojskowego.Przez kilka lat,począwszy od 1953 r.pełnił służbę w uczelniach wojskowych,m.in.w Wojskowej Akademii Politycznej im.Feliksa Dzierżyńskiego.Jednocześnie prowadził seminaria i wykłady z historii ruchu robotniczego i historii religii.W 1956 r.awansowany do stopnia pułkownika.W 1957 r.usunięty z zawodowej służby wojskowej za popieranie nacjonalistycznej grupy natolińskiej w partii,wybrany II sekretarzem Komitetu Dzielnicowego PZPR"Starówka"w Warszawie.Jednocześnie w latach 1957-1960 ukończył studia na Wydziale Historyczno-Socjologicznym Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR i uzyskał stopień magistra.W 1960 r.powrócił do wojska i po ukończeniu Wyższego Kursu Doskonalenia Oficerów w Akademii Sztabu Generalnego WP objął funkcję zastępcy komendanta Wojskowej Akademii Technicznej ds.politycznych.Wchodził również w skład Komisji Rewizyjnej Polskiego Towarzystwa Religioznawczego.W latach 1966-1967 pełnił obowiązki starszego doradcy wojskowego w Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Laosie.W grudniu 1968 r.uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Wrocławskim.W latach 1970-1972 był docentem i zastępcą komendanta Wojskowego Instytutu Historycznego ds.naukowych.W latach 1972-1976 był zastępcą szefa Głównego Zarządu Politycznego WP ds.szkolnictwa wojskowego.W październiku 1972 r.uzyskał awans na stopień generała brygady.Akt nominacyjny wręczył mu w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL prof.Henryk Jabłoński.W okresie od 1976 do 1981 r.reprezentował Ministerstwo Obrony Narodowej w Polskiej Akademii Nauk jako szef Delegatury MON przy Prezydium PAN.Był m.in.członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN,członkiem Zespołu Partyjnego Komitetu Nauk Historycznych PAN,członkiem Komitetu Nauk Polarnych PAN oraz członkiem kolegium redakcyjnego wielotomowej Historii Polskiego Ruchu Robotniczego.Był także wiceprzewodniczącym Zespołu Koordynacyjnego Wyższego Szkolnictwa Wojskowego,członkiem Rady Naczelnej Towarzystwa"Polonia"oraz wiceprzewodniczącym Komisji Nauki w tej Radzie.Był również przewodniczącym Centralnego Związku Lektorów Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.W 1979 r.uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych na Uniwersytecie Śląskim.W okresie tzw.pierwszej"Solidarności"(1980-1981)oraz stanu wojennego(1981-1983)był jednym z czołowych publicystów atakujących NSZZ Solidarność.Jego artykuły publikowane były w dzienniku KC PZPR Trybunie Ludu,dzienniku Wojska Polskiego Żołnierzu Wolności oraz w tygodniku Rzeczywistość(tygodnik).Był długoletnim członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KC PZPR Z Pola Walki,w którym publikowano artykuły na temat historii polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego i komunistycznego.W latach 1981-1984 był rektorem Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR,która kształciła wyższe kadry partyjne.Działacz PPR i PZPR.Delegat na VII Zjazd PZPR(grudzień 1975 r.)W latach 1974-1985 był członkiem Prezydium Zarządu Głównego ZBoWiD.W latach 1974-1983 członek Prezydium Zarządu Głównego,a od 1983 r.członek Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.W 1985 r.zakończył zawodową służbę wojskową i został oficjalnie pożegnany przez ministra obrony narodowej gen.armii Floriana Siwickiego oraz szefa GZP WP,wiceministra obrony narodowej gen.broni dr Józefa Baryłę.W latach 1985-1987 był konsulem Generalnym PRL w Rostocku(NRD).W maju 1999 r.wszedł w skład Rady Naukowej Instytutu Naukowego Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego im.generała Edwina Rozłubirskiego.W jego dorobku publikacyjnym znajdują się prace monograficzne,studia i rozprawy,artykuły naukowe i popularnonaukowe,recenzje i dokumentalna literatura historyczna.
Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Order Sztandaru Pracy I klasy
• Krzyż Walecznych
• Krzyż Partyzancki
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Złoty Medal"Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
• Złoty Medal"Za Zasługi dla Obronności Kraju"
• Srebrny Medal"Za Zasługi dla Obronności Kraju"
• Brązowy Medal"Za Zasługi dla Obronności Kraju"
• Medal za długoletnią,ofiarną służbę(1985 r.)
• Odznaka„Za Zasługi dla ZBoWiD”
• Medal Pamiątkowy"100 lat Polskiego Ruchu Robotniczego"
• Nagroda Ministra Nauki,Szkolnictwa Wyższego i Techniki
• Nagroda Trybuny Ludu
• Nagroda Trybuny Robotniczej
• Order Czerwonego Sztandaru(ZSRR)
• Medal 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945(ZSRR)
• odznaczenia czechosłowackie i bułgarskie
• i inne

Publikacje książkowe

• "Julian Marchlewski.Żywy symbol przyjaźni polsko-radzieckiej",Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej,Warszawa 1970 r.
• "Wspomnienia znad Nidzicy",Książka i Wiedza,Warszawa 1970 r.
• "Notatki z Indochin.Laos,Wietnam,Kambodża",Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej,Warszawa 1973 r.
• "Z lat walki",Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej,Warszawa 1975 r.
• "Julian Baltazar Marchlewski.Teoretyk i działacz rewolucyjny",Warszawa 1975 r.
• "Julian Marchlewski.Polska naród socjalizm",Państwowe Wydawnictwo Naukowe,Łódź 1975 r.
• "Ludzie,czasy,idee.Julian Marchlewski(1866-1925)",Książka i Wiedza,1973,1977 r.
• "Julian Marchlewski",Wydawnictwo Iskry,Warszawa 1979 r.
• "Polityczne uwarunkowania narodzin Drugiej Rzeczypospolitej(listopad 1918-styczeń 1919 r.)"Książka i Wiedza,Warszawa 1980 r.
• "Nadszedł czas prawdy",Książka i Wiedza,Warszawa 1982 r.
• "Refleksje i aforyzmy/Julian Baltazar Marchlewski",Książka i Wiedza,Warszawa 1982 r.(opracowanie wyboru i noty biograficznej)
• "Postacie z przełomu wieków.Z kręgu działaczy SDKPiL",Krajowa Agencja Wydawnicza,Warszawa 1983 r.
• "Rozbieżności i rozłam w SDKPiL",Książka i Wiedza,Warszawa 1987 r.
• "Niebo przesłania się chmurami.Zapiski grudzień 1975-czerwiec 1976 r."Wydawnictwo Spółdzielcze,Warszawa 1987 r.
• "Pomruki burzy i złudna tęcza.Zapiski czerwiec 1976-październik 1978 r."Wydawnictwo Spółdzielcze,Warszawa 1987 r.
• "Nie rzucim ziemi,skąd Nasz ród..."Warsgraf Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna,Warszawa 2004 r.
• "Stanisław Trusiewicz-Zalewski(1871-1918).Zapomniany polemista i apostata doktryny Róży Luksemburg",Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomicza,Elbląg 2004 r.(współautor)
• "Mąż stanu,wybitny polityk,przywódca ruchu ludowego.W 60-tą rocznicę śmierci Wincentego Witosa(1945-2005)",Wydawnictwo Fundacja Innowacja,Warszawa 2005 r.
• "Marszałek Józef Piłsudski.Szkice do portretu",Instytut Badań Naukowych,Warszawa 2008 r.(współautor)
• "Niewypowiedziana wojna 1919-1920 w świetle dokumentów,depesz korespondentów zagranicznych akredytowanych w Warszawie i artykułów w prasie zagranicznej",Wydawnictwo Comandor:Wydawnictwo Instytut Badań Naukowych,Warszawa 2009 r.(współautor)
• "O Janowicach na Ziemi Miechowskiej i nie tylko...:na tle zarysu historii Polski",Wydawnictwo Comandor,Warszawa 2013 r.

Wybrane artykuły

• Gdy zbliżała się wolność...[w:]Wspomnienia żołnierzy GL i AL,Warszawa 1962 r.,s.450
• Z partyzanckich listów,Żołnierz Wolności 1962 r.nr 209
• Z kroniki działań oddziału partyzanckiego„Walka"płk.Kalinowskiego,Wojskowy Przegląd Historyczny,1966 r.nr 1,s.131-143
• Rewizjonizm śmiertelne niebezpieczeństwo,Wychowanie,1–30 VI 1968,nr 11–12
• Przyjaźń zrodzona w walce,Żołnierz Polski 1968 r.nr 24,s.10
• Marchlewski o Mickiewiczu,Za Wolność i Lud 1970 r.nr 2,s.3,8
• Marchlewski a literatura,Życie Literackie 1970 r.nr 12
• Laicyzacja szkoły w pierwszych latach władzy radzieckiej,Euhemer Przegląd Religioznawczy 1970 r.nr 2(76),s.115-117
• Człowiek przyroda społeczeństwo w filozofii Juliana Marchlewskiego,Człowiek i Światopogląd 1971 r.nr 2
• Kapitan„Jefremow",Żołnierz Polski 1971 r.nr 4(1181)
• Dzielnica GL AL„Mniszek" i sprawa„Augusta II,Z Pola Walki 1972 r.nr 2,s.255-266
• PPR partia walki o narodowe i społeczne wyzwolenie,Prawo i Życie 1972 r.nr 1,s.3
• AL w powstaniu warszawskim,Stolica(tygodnik)1972 r.nr 32,s.7
• O rzetelną ocenę SDKPiL,Z Pola Walki 1972 r.nr 3,s.124
• Walka o utrwalenie władzy ludowej w Krakowskiem 1946-1947,Wojskowy Przegląd Historyczny 1972 r.nr 3
• Realizacja pepeerowskiej koncepcji frontu narodowego(wybrane aspekty)[w:]Polska Partia Robotnicza(na ziemi krakowskiej)Warszawa-Kraków 1972 r.s.176-177
• Jeszcze raz o genezie i działalności SDKPiL,Z Pola Walki 1973 r.nr l,s.16
• Patriotyczny i internacjonalistyczny charakter partii marksistowsko-leninowskiej,Ideologia i Polityka 1974 r.nr 7-8,s.28(współautor z J.Wacławek)
• Koncepcje walki narodowo-wyzwoleńczej PPR,Wojskowy Przegląd Historyczny 1974 r.nr 3 i 4
• Marchlewski o pozytywizmie,Wojsko Ludowe 1974 r.nr 2
• Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski.W 55 rocznicę utworzenia,Żołnierz Wolności 1975 r.nr 187,s.6
• Kilka uwag o kształtowaniu materialistycznego światopoglądu,Wojsko Ludowe 1976 r.nr 6,s.88-94
• Powszechna Organizacja Służba Polsce.Wspomnienia z 1950 roku,Miesięcznik Literacki 1976 r.
• Po prostu"Wera",Stolica,Warszawa 1976 r.
• Znaczenie Rewolucji Październikowej dla Polski,Wojsko Ludowe 1977 r.nr 12
• Uzupełnienie do bibliografii prac Juliana Baltazara Marchlewskiego,Z Pola Walki 1977 r.nr 2,s.227—229
• Żołnierze niemieccy o Armii Radzieckiej w latach 1941-1942,Wojsko Ludowe 1978 r.nr 2,s.108-112
• Konspiracyjna prasa obozu londyńskiego o Armii Radzieckiej w latach 1941-1943,Za Wolność i Lud 1979 r.nr 8
• 1 Maja w Warszawie 1905 roku,Stolica(tygodnik)1980 r.nr 18,s.4
• Marchlewski i Żeromski,Miesięcznik Literacki,styczeń 1980 r.nr 1,s.102-103
• Czego oczekuję od IX Zjazdu Partii,Wojsko Ludowe czerwiec 1981 r.
• Zamach na socjalizm,Żołnierz Wolności,8 grudnia 1981
• Jan Leder„Mały Janek",Stolica(tygodnik)1975 r.nr 39,s.7
• Życie dla partii i narodu,Trybuna Ludu 1982 r.nr 211,s.3
• Oczami sprzed 25 lat,Rzeczywistość(tygodnik)1982 r.nr 7
• Szymon Dudek„Wrzos"„Orlik",Za Wolność i Lud 1984 r.nr 17,s.6
• Kiedy zbliżała się wolność,Za Wolność i Lud 1984 r.nr 38
• Współdziałanie Armii Ludowej z Batalionami Chłopskimi i innymi formacjami zbrojnymi[w:]Armia Ludowa w perspektywie historycznej w 60 rocznicę jej powstania.Artykuły,wspomnienia,dokumenty,Instytut Badań Naukowych im.Gen.Edwina Rozłubirskiego,Rada Krajowa Żołnierzy Armii Ludowej przy Zarządzie Głównym Związku Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych,Warszawa 2004 r.s.100-127
• Przekreślanie Okrągłego Stołu,Oświata i Wychowanie 2005 r.nr 6,s.6-9